Showing posts with label Sayat Nova. Show all posts
Showing posts with label Sayat Nova. Show all posts

Sunday, January 06, 2019

Սայաթ-Նովա։ Դուն էն հուրին իս

Դուն էն հուրին իս, վուր գէմի կու զաւթէ,
Չունքի ինձ զաւթեցիր խափով, նազա՛նի,
Արիվիլք, արիվմուտ, հարաւ ու հիւսիս
Չըկայ քիզի նըման չափով, նազա՛նի:


Շատ մարդ քու էշխէմէն կու դառնայ յիզիդ,
Արի մէ ռա՛հմ արա, լա՛ւ կացի միզիդ,
Գ'ուզիմ, թէ համաշա դամ անիմ քիզիդ`
Սանթուրով, քամանչով, դափով, նազա՛նի:


Դարդիրըս շատացաւ` ասիլ իմ ուզում.
Աչքէմէս արտասունք հուսիլ իմ ուզում.
Համաշա, եա~ր, քիզիդ խօսիլ իմ ուզում,
Սիրտըս չէ կըշտանում գափով, նազա՛նի:


Հայալու իս, ադաբ ունիս, ար ունիս,
Ձեռիդ` դաստա կապած սուսանբար ունիս,
Տո՛ւր, ինձի սըպանէ` իխտիար ունիս.
Հէնչաք ըլի` կէնաս բափով, նազա՛նի:


Սայաթ-Նովէն ասաց` արզ անիմ Խանին.
Ղաբուլ ունիմ` քու խաթրու ինձ սըպանին.
Հէնչաք ըլի, եա~ր, գաս իմ գերեզմանին,
Ածիս խուղըն վըրէս ափով, նազա՛նի:

Tuesday, December 25, 2018

Սայաթ-Նովա։ Թամամ աշխարհ պըտուտ էկա

Թամամ աշխարհ պըտուտ էկայ, չըթուղի Հաբաշ, նազա՛նի,
Չըտեսայ քու դիդարի պէս` դուն դիփունէն բաշ, նազա՛նի,
Թէ խամ հագնիս, թէ զար հագնիս, կու շինիս ղո՛ւմաշ, նազա՛նի.
Էնդու համա քու տեսնողըն ասում է` վա~շ, վա~շ, նազա՛նի:

Դուն պատուական ջավահիր իս, է՛րնէկ քու առնողին ըլի,
Ով կու գըթնէ, ա՛խ չի քաշի, վա~յ քու կորցընողին ըլի.
Ափսուս վուր շուտով միռիլ է, լուսըն քու ծընողին ըլի.
Ապրիլ էր, մէկ էլ էր բերի քիզի պէս նաղաշ, նազա՛նի:

Դուն էն գըլխէն ջուհարդար իս, վըրէդ զարնըշան է քաշած,
Դաստամազիդ թիլի մէջըն մէ շադա մարջան է քաշած,
Աչքիրըդ` օսկէ փիալա, չարխէմէն փընջան է քաշած,
Թերթերուկըդ նիտ ու նաշտար, սուր ղալամթըրաշ, նազա՛նի:

Էրեսըդ, փարսէվար ասիմ, նըման է շամշ ու ղամարին.
Բարակ մէջքիդ թիրման շալըն նըման է օսկէ քամարին,
Ղալամըն ձեռին չէ կանգնում, մաթ շինեցիր նաղաշքարին.
Յիփ նըստում իս` թութի ղուշ իս, յիփ կանգնում իս` ռաշ, նազա՛նի:

Յիս էն Սայաթ-Նովասին չիմ, վուր աւզի վըրայ հիմանամ.
Աջաբ միզիդ ի՞նչ իս կամում, սըրտէդ մէ խաբար իմանամ.
Դուն` կըրակ, հագածըդ` կըրակ, վո՞ւր մէ կըրակին դիմանամ.
Հընդու ղալամքարու վըրէն ծածկիլ իս մարմաշ, նազա՛նի:

Wednesday, October 26, 2011

Սայաթ-Նովա։ Աշխարհումըս ա՛խ չիմ քաշի

Բնագիր

Աշխարհումըս ա՛խ չիմ քաշի, քանի վուր ջա՛ն իս ինձ ամա.

Անմահական ջըրով լիքըն օսկէ փընջան իս ինձ ամա.
Նըստիմ` վըրէս շըվաք անիս` զարբաբ վըրան իս ինձ ամա.
Սուչս իմա՛ցի, է՛նէնց սպանէ` սուլթան ու խան իս ինձ ամա։
Մէջքըդ` սալբու-չինարի պէս, ռանգըդ փըռանգի ատլաս է,
Լիզուդ` շաքար, պըռօշըդ` ղանդ, ակռէքըդ մարգրիտ, ալմաս է.
Օսկու մէջըն մինա արած, աչքիրըդ ակնակապ թաս է.
Պատուական անգին ջավահիր, լալ-բադէշխան իս ինձ ամա։
Յիս էս դարդին վո՞ւնց դիմանամ, մակա՞մ սիրտըս ունիմ քարած.
Արտա՛սունքս արուն շինեցիր, խիլքըն գըլխէս ունիմ տարած,
Նուր բաղ իս` նուր բաղչի մէջըն` բոլորքըդ վարդով չափարած.
Վըրէդ շուռ գամ բըլբուլի պէս` սիրով սէյրան իս ինձ ամա։
Քու էշխըն ինձի մաստ արաւ. յիս զարթուն իմ, սիրտս է քընած.
Աշխարհս աշխարհով կըշտացաւ, իմ սիրտըս քիզնից սով մընաց.
Եա~ր, քիզ ինչո՞վ թարիփ անիմ` աշխարհումըս բա՛ն չըմընաց.
Կրա՛կէ, ծովէմէն դուս էկած ռաշ ու ջէյրան իս ինձ ամա։
Ի՞նչ կու'լի` մէկ հիդըս խօսիս, թէվուր Սայաթ-Նովու եար իս.
Շուղքըդ աշխարհըս բռընիլ է` արեգագի դէմըն փար իս.
Հուտով հիլ, միխակ, դարիչին, վարդ, մանուշակ, սուսանբար իս,
Կարմըրագուն` դաշտի ծաղիկ, հովտաց շուշան իս ինձ ամա։


Աշխարհաբար

Աշխարհումս ա՛խ չեմ քաշի, քանի որ ջա՛ն ես ինձ համար.
Անմահական ջրով լիքը ոսկե փնջան* ես ինձ համար.
Նստեմ` վրաս շվաք անես` մետաքս վրան ես ինձ համար.
Մեղքս իմա՛ցիր, հետո սպանիր` սուլթան ու խան ես ինձ համար:
Մեջքդ` նոճի-չինարի պես, գույնդ ֆրանկի ատլաս է.
Լեզուդ` շաքար, շուրթդ` մեղր, ակռեկքդ մարգրիտ-ալմաս է.
Ոսկում արծնապակի արած, աչքերդ ակնակուռ թաս է.
Պատվական անգին ադամանդ, լալ-բադեշխան** ես ինձ համար:
Ես էս ցավին ո՞նց դիմանամ, մի՞թե սիրտ ունեմ քարացած,
Արտա՛սուքս արյուն շինիր, խելքս` գլխումս շվարած***,
Նոր պարտեզ ես` նոր այգու մեջ, բոլորքդ վարդով շուրջառած.
Ման գամ շուրջդ բլբուլի պես` սքանչելիք ես ինձ համար:
Քո սերը ինձ արբեցրեց, ես արթուն եմ, սիրտս է քնած****.
Աշխարհս աշխարհով կշտացավ, իմ սիրտը քեզնից սով մնաց.
Յա~ր, էլ ինչո՞վ քեզ գովերգեմ` աշխարհումս բա՛ն չմնաց.
Ծովից դուրս եկած հրեղե՛ն նժույգ-ջեյրան ես ինձ համար:

Ի՞նչ կլինի հետս խոսես, եթե Սայաթ-Նովի յարն ես.
Շողքդ աշխարհը բռնել է` արեգակից էլ դու վառ ես.
Հոտավետ հիլ, մեխակ, դարչին, վարդ մանուշակ, սուսանբար ես.
Կարմրագույն` դաշտի ծաղիկ, հովտաց շուշան ես ինձ համար...

* փնջան – գավ, թաս,
** Բադեշխան – վայր Հինդուքուշ լեռներում, որ հայտնի է լալ-սուտակի հանքերով:
*** Բնագրում տողը մեկ ավել վանկ ունի:
**** Հակառակ պատկերով` մեջբերում է «Երգ երգոցից» /Բ:1/:
***** Վերջին տողը համարյա բառացի մեջբերում է «Երգ երգոցից» (Ե:2):


Թարգմանուած Իշխան Ստեփանյանի կողմէ: Տեսնել ՝ http://www.sayat-nova.am/index.html
Rendered into Modern Armenian by Ishkhan Stepanyan. Many thanks for his permission to post the translation.


En el mundo no he de penar...

(Աշխարհում ախ չիմ քաշի...)

En el mundo no he de penar, pues eres vida para mí;
copa de oro plena de agua inmortal eres para mí.
Me sentaré a tu sombra; tienda de tisú eres para mí.
Dime mi culpa y mátame luego; sultán y khan eres para mí.

Fino es tu talle cual ciprés y plátano; raso de Europa es tu piel.
Dulce es tu lengua, azúcar son tus labios, perlas y diamantes tus dientes;
oro esmaltado son tus ojos, copa engastada en pedrería.
¡Oh inapreciable gema, rubí del Badajshán eres para mí!

¿Cómo resistir este dolor? ¿Es de piedra acaso mi corazón?
Sangre has tornado mi llanto, he perdido la cabeza por ti.
Nueva viña eres en nuevo jardín, cercada con setos;
te recorreré cual ruiseñor, pues digna de ver eres para mí.

Me ha embriagado tu amor; despierto estoy, aunque no mi corazón.
El mundo con el mundo se sació; mi corazón está ávido de ti.
¿Cómo alabarte, amor mío? Nada ha quedado en el mundo.
Alado corcel y gacela surgidos del mar eres para mí.

¡Ay, si por una vez me dijeras que la amada de Saiat-Nová eres!
Tu fulgor el mundo colma; eres más ardiente que el sol.
Aromático cardamomo, canela, clavel, rosa, tomillo eres;
roja flor del llano, azucena de los valles eres para mí.

Saiat-Nová (1722-1795)
Traducción de Vartán Matiossián