ՌԱԶՄԻԿ ԴԱՎՈՅԱՆ։ ԱՐԱՐՉԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆ

Ես գրկում եմ ծառը

այնքան՝ մինչեւ

Վերանում է սահմանն

իմ ու ծառի միջեւ:

Ես հղկում եմ քարը

այնքան՝ մինչեւ

Վերանում է սահմանն

իմ ու քարի միջեւ:

Ես հղկում եմ քարը

այնքան՝ մինչեւ

Հայտնվում է Աստված

իմ ու քարի միջեւ:

CREATION

I embrace the tree until

The bounds disappear

Between the tree and me

I carve the rock until

The bounds disappear

Between the rock and me

I carve the rock until

God appears

Between the rock and me.

Razmik Davoyan. Translated by Armine Tamrazian

ՌԱԶՄԻԿ ԴԱՎՈՅԱՆ։ ԵՍԵՆԻՆ

Տառապանքում կա ձայն,

Եւ ձայնի մեջ կա լույս,

Եւ լույսի մեջ ոգի.–

Եւ ոգու մեջ ահա դու կանգնած ես մենակ,

Որպես տրուբադուրը չթվարկված զորքի:

Բարի՜, եղբայրորե՜ն ինձ ասում ես՝ ապրիր,

Թող բուքը քեզ երբեք չհալածի,

Թող չծեծի՛ քամին, մտրակ չիջնի՛ վրադ,

Ոչ ոք քեզ ճորտության

Համար թող չվարձի,

Ասում ես ինձ՝ ապրիր ուրախ ու երջանիկ,

Առանց հարստության, առանց փառք ու գանձի,

Ասում ես ինձ՝ ապրիր անխարդախ ու աննենգ,

Ասում ես ինձ՝ ապրիր,

Ապրիր՝ որպես բույրը ցորեն հացի,

Եւ մեկ-մեկ էլ կրկնիր՝ «Եղբայր ենք մենք»:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու: Մի՛ տառապիր, ոչի՜նչ,

Լեռները չեն չոքում քամիների վախից.–

Եւ օրորվում ես դու՜,

Եւ շնկշնկում ես դու՜,

Որպես տափաստանի մի անկյունում բուսած

Հավերժական թախիծ:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու, ոչի՜նչ, ոչի՜նչ, ոչի՜նչ,

Տե՛ս չի եղել ոչի՛նչ, չի լինելու ոչի՜նչ,

Մի պուտ մարդկայնություն պահիր կրծքիդ խորքում,

Եւ չեն մթնի երբեք աչքերդ ջինջ:

Ես հավատում եմ քեզ, երբ նայում եմ ցավիդ,

Եւ հավատում եմ քեզ, երբ նայում եմ ահիդ,

Եւ քո խաչը ահա ես տանում եմ հլու.–

Եւ չգիտեմ՝ վաղվա խաչերի մեջ

Մեր խաչն ո՞վ է արդյոք շալակելու:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու, մի՛ տառապիր, ոչի՜նչ,

Լեռները չեն չոքում քամիների վախից.–

Եւ օրորվում ես դու՜,

Եւ շնկշնկում ես դու՜,

Որպես տափաստանի մի անկյունում բուսած

Հավերժական թախիծ:

YESSENIN

There is sound in suffering

And there is light in sound

And there is spirit in light

And within the spirit you stand alone

As the troubadour of some endless army.

With kindness, as a brother, you tell me to live,

May the storms never get you,

May the winds never strike you, may no whip ever hit you,

May no one ever hire you

As a slave.

You tell me to live happily

With no wealth, glory and treasures,

You tell me to live a good and honest life,

You tell me to live

As the sweet smell of wheat bread

And to repeat now and then “we are brothers”.

It is all right, you tell me, do not suffer,

Mountains never kneel in fear of winds –

And you swing

And you rustle

Like some eternal sorrow

Born in some corner of the wide plateau.

Razmik Davoyan. Translated by Armine Tamrazian

The poem is dedicated to Sergei Yessenin (1895-1925), one of the most lyrical

figures in Russian classical poetry, who committed suicide in a hotel

in Leningrad.

Razmig Davoyan participating in Poetry Parnassus in London

Razmik Davoyan is Armenia’s most prominent living writer, with 17 collections of poetry, three children’s books, three prose works and a novel published in his own country, and many translations published throughout the world. He published a dozen books in Armenian during the Soviet era, but three significant titles were blocked. His children’s poetry book, Winter Snowflake, Spring Blossom (1980), published in Russian, sold 450,000 copies in just two weeks throughout the USSR.


Born in 1940, he studied philology and history at university, and worked as an editor for a literary magazine before being appointed to a series of government posts, including Advisor to the President of the Republic of Armenia.

Razmik Davoyan has received numerous literary awards, including the Order of St Mesrop Mashtots (1997), the President’s Prize for Literature (2003), First Degree Medal for Services to the Motherland (2010), and the CIS Interstate Prize for literature (2012).

His official website is http://www.davoyan.name/bio.php







Եսենին

Տառապանքում կա ձայն,
Եվ ձայնի մեջ կա լույս,
Եվ լույսի մեջ ոգի.-
Եվ ոգու մեջ ահա դու կանգնած ես մենակ
Որպես տրուբադուրը չթվարկված զորքի:

Բարի՜, եղբայրորե՜ն ինձ ասում ես ապրիր,
Թող բուքը քեզ երբեք չհալածի,
Թող չծեծի՜ քամին, մտրակ չիջնի՜ վրադ,
Ոչ ոք քեզ ճորտության
Համար թող չվարձի,
Ասում ես ինձ՝ ապրիր ուրախ ու երջանիկ,
Առանց հարստության, առանց փառք ու գանձի,
Ասում ես ինձ՝ ապրիր անխարդավ ու աննենգ,
Ասում ես ինձ՝ ապրիր,
Ապրիր ՝ որպես բույրը ցորեն հացի,
Եվ մեկ-մեկ էլ կրկնիր ՝ «Եղբայր ենք մենք»:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու: Մի՜ տառապիր, ոչի՜նչ,
Լեռները չեն չոքում քամիների վախից.-
Եվ օրորվում ես դու՜,
Եվ շնկշնկում ես դու՜,
Որպես տափաստանի մի անկյունում բուսած
Հավերժական թախիծ:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու, ոչի՜նչ, ոչի՜նչ, ոչի՜նչ,
Տե՜ս, չի եղել ոչի՜նչ, չի լինելու ոչի՜նչ,
Մի պուտ եղբայրություն պահիր կրծքիդ խորքում,
Եվ չեն մթնի երբեք աչքերդ ջինջ:

Ես հավատում եմ քեզ, երբ նայում եմ ցավիդ
Եվ հավատում եմ քեզ, երբ նայում եմ ահիդ,
Եվ քո խաչը ահա ես տանում եմ հլու.-
Եվ չգիտեմ՝ վաղվա խաչերի մեջ
Մեր խաչն ո՞վ է արդյոք շալակելու:

Ոչի՜նչ, ասում ես դու, մի՜ տառապիր, ոչի՜նչ,
Լեռները չեն չոքում քամիների վախից.-
Եվ օրորվում ես դու՜,
Եվ շնկշնկում ես դու՜,
Որպես տափաստանի մի անկյունում բուսած
Հավերժական թախիծ:


YESSENIN

There is sound in suffering
And there is light in sound
And there is spirit in light

And within the spirit you stand alone
As the troubadour of some endless army.

With kindness, as a brother, you tell me to live,
May the storms never get you,
May the winds never strike you, may no whip ever hit you,
May no one ever hire you
As a slave.
You tell me to live happily
With no wealth, glory and treasures,
You tell me to live a good and honest life,
You tell me to live
As the sweet smell of wheat bread
And to repeat now and then 'we are brothers'.

It is all right, you tell me, do not suffer,
Mountains never kneel in fear of winds –
And you swing
And you rustle
Like some eternal sorrow
Born in some corner of the wide plateau.

It is all right, you tell me, all right, all right, all right,
Look, there was nothing and there will be nothing,
Keep a drop of humanity in your heart
And your clear eyes shall never dim.

I believe you when I look at your pain
And I believe you when I look at your fear
And I carry your cross faithfully
Not knowing who will carry ours
Among tomorrow’s crosses.

It is all right, you tell me, do not suffer,
Mountains never kneel in fear of winds
And you swing
And you rustle
Like some eternal sorrow
Born in some corner of the wide plateau


NOTE: Sergei Yessenin (1895-1925), Russian poet, one of the most lyrical
figures in Russian classical poetry, who committed suicide in a hotel in
St. Petersburg (then Leningrad) a few years after the Russian Revolution.

• Translated from the Armenian by Arminé Tamrazian

• ‘Yessenin’ from Whispers and Breath of the Meadows,
tr. Arminé Tamrazian (Arc Publications, 2010)

Ռազմիկ Դաւոյեան։ Ազգն ու Քարը

Լերկ բլուրներ, սարեր, ժայռեր, 

Լերկ քարերի յարահոս վազք… 

Սրանից է կերպար առել 

Բիբլիական հզօր մի ազգ։ 

Մէկ այդ ազգն է քարի վրայ, 

Մէկ այդ քարն է ազգին մէջքին- 

Թաւալում են գիլ ու գլոր 

Ձեռ առնելով ժամանակին։ 

 Քարը ազգին, ազգը քարին 

Իրար խըլք են տալիս-առնում, 

Եւ նրանց մէջ նո՛յն արեւի 

Խարկուած ոգին է սաւառնո՜ւմ։ 

 Եւ բաժանում չկայ յաւէտ, 

Քարն եւ ազգը իրար կպած, 

Արեգակի պտոյտի հետ 

Տիեզերքով մեր չափչփած, 

 Այնքա՜ն պիտի թռչեն, սուրան, 

Մինչեւ բախտի դուռը ջարդեն, 

Ինչպէս Դաւթի քարը ճեղքեց 

Բութ Գողիաթի զրահն անդէմ։

Ռազմիկ Դաւոյեան։ [Երէկ տխուր, այսօր ուրախ]

Երէկ տխուր, այսօր ուրախ
Ալիքի պէս ծափ եմ տալիս,
Երէկ՝ դէպի անյայտութիւն,
Այսօր դէպի ափ եմ գալիս։

Լուռ ժպտում եմ փոյր ու մեծին
Կամ ծիծաղում խենդի նման,
Ինձ բաշխում եմ աւազներին
Անապատի գետի նման։

Ինձ բաշխում եմ անմնացորդ,
Իմ ժպիտներն ուր են տանում, -
Ծիծաղիս մէջ ամէն անցորդ
Յոգնած հոգին է լուանում։

Վաղը երբոր մշուշ լինի,
Եւ արցունքներ ծնուեն ցաւից,
Գուցէ մէկը փոքրիկ մի կայծ
Ետ բերի ինձ իմ ծիծաղից։

«Գեղարդ»
Ա. տարի
1975
Հալէպ Սուրիա