Literary Quote for February 2015

… Եւ հրամայեց որ վառին
բոլոր աստղերն այն գիշեր

Զոհական, «Աստուած հպարտ», 1956

Զոհական։ ՕՐ ՄԸ ԵԹԷ . . .

Օր մը եթէ, Տէ՛ր, չկարենամ ա՛լ՝
Թիւերու հանգոյցն այս քակել, բանալ,
Կամի՛ր որ երթամ գետափն աւազուտ՝
Գէթ խիճեր համրել թիւովն աստղերուդ։

Օր մը եթէ, Տէ՛ր, ալ ընդարմանամ՝
Գործելու անկար ես դողդոջ , զառամ,
Թոյլ տուր այցելել դեղձան կալն՝ հեռու՜ն,
Դիտելու աշխատ մշակն ու մրջիւն:

Ու օր մ՚եթէ, Տէ՜ր, դատես զիս անպէտ
Երազի խաղի պատրանքներուս հետ,
Շնո՜րհ՝ որ ըլլամ մութ անդունդէդ վար
Մութ խորշ մը լուսող շողիկն ոգեվար… :


Զոհական, «Աստուած հպարտ», 1956

Զոհական։ Եղեւիններ

Երկու կապոյտ՛   ծով եւ երկինք. խարակ մը սեպ, կամրաթոյր. 

Լանջքին՝   երկու եղեւիններ յամառօրէն ամրակուռ. 

Թեւատարած բարկ արեւի գրգանքին տակ, տենդագի՜ն, 

Իրենց շուքով, իջեր են ծով ըմպելու դողն ալիքին։

Ո՞ր անծանօթ ձեոք, կտուցէն ո՞բ մէկ թոչուն շնչահեղձ, 

Անհիւրընկալ այս բարձունքին՝   գոյգ մը հունտեր վար ձգեց… 

Ծուէն մը ամպ՝  խլուած սարէն, լուսնի արցունքն անապակ՝ 

Բացին ծիլեր, եւ շէկ շողեր տուին անոնց թեւ, հասակ։

Ո՜չ մէկ ագռաւ կը խիզախէ թառիլ անոնց կատարին, 

Կը տեղայ հո՛ւր արեգակն հոն ու կատաղի՜ է քամին,

Աղկիոններ յանդուգն հագիւ կը բանան թեւ, մահախռով 

Կեղերջելու թէ օրն հատած՝   կուգայ  գիշերն, անդոհո՜վ։

Անոնք՝ անհաս մարդէն, գիտե՛ն մարդն իր յոյսով խաչակիր. 

Կ՚անցնին շուքեր,  կ՚անցնին գոյ գե՜ր ցանած  մհրթ վարդ,  մերթ մոխիր 

Շիջումին տակ ասուպներուն կը լսեն ճիչն անձկայրեաց 

Յուսահատին, ճողփիւնովն հուսկ նաւակէն վար թողլքուած։

Բայց անգիտա՜կ մահուան ճախրին,  գարհուրանքէ ձերբազատ, 

Կը տրոփեն անոնք անդուլ, կ՛այտնուն հոյզով լիառատ, 

Կ՚առնեն ճաճանչ, կուտան զմրուխտ, ձի՜գ դէպի վեր կը մղեն 

Կանթեղներ փակ՝  իրենց ծոցին գրկած սաղմեր լուսեղէն…։

Հրդեհե՜ր է, բուստի՛ կարմիր, խարակն համակ, կենսալի՜ր։

Թէ գայ ձմեո, ձիւնամրրի՜կ, աւիշն անոնց չի սառիր. 

Կատաղութիւնն երր մութ ծովուն կաբկառի վեր խութերէն, 

Հազիւ ցօղուած, բաշերն իրենց հպարտօրէն կը թօթուեն:

Զո՜ւր տարափներ կը յամառին րանալ հերձեր, ամբածոց

Արմատներու կարժերուն դէմ կը խորտակի թափն անոնց,

Ջե՚ն աժգունիր թէ սպառնայ որոտն ահեղ, մահացու, 

Մշտադալա՜ր, խոյանքն ունին յաւերժօրէն ապրելու…։

Երանութի՜ւն զմրուխտափաո, բարձրագիսակ այս զոյգին, 

Երանութի՜ւն. չըլլա՛յ , մաշա՜ծ, աւերներու սուգն հագնին

Նման մարդուն գիտակցութեամբ իր մշտապէս տաոապող՝ 

Չըլլա՜յ, չըլլա՜յ փակեն իրենց Օր ու Երազն ոսկեշող…:

Զոհական, «Աստուած հպարտ», 1956

Զոհական։ Իմ կամքն եղաւ

Իմ կամքն եղաւ նոճիինն այս մենակեաց 

Որ հովիտի լանջակողին մոխրամած՝ 

Կարկաոելով յամառօրէն  դէպի  վեր, 

Գծեց կոնն իր,  ձեւեց հասակ եւ ստուեր:

Պահակ անշարժ իր հնաւանդ անդոհին 

Ան սպասեց  եւ կ՚սպասէ անձկագին 

Որ շառայլի՜ շուքն հովիւին բացակայ, 

Սրինգն որուն սօսափին մէջ դեռ կուլայ…։

Դէպի կապոյտն իր սլացքին՝ թխաթոյր

Գագաթն այրեց միջօրէի արեւն հուր,

Եւ շանթն ահեղ գիշեբ մ՚անամպ,  շողշողուն,

Հարուածեց կողն երբ կը նայէր … աստղերուն։

Սեպ վայրէջքի կողերուն՝  ձի՜գ, տենդագին 

Փնտոեց մերթ դող, մերթ գոլն հողի ընդերքին. 

Հերձերէն  սեղմ պահանգներու կիսայրեաց 

Իր  ջլապինդ արմատներովն իջաւ ցած,

Եւ աւիշին, ընձիւղումին ի խնդիր 

Սուզեցաւ  խո՜ր,   մխրնեցա՜ւ  լայնածիր, 

Մինչեւ յատակն հողին, ու հո՛ն,  քարերուն 

Յեսանափայլ փեռեկտեց Սիրտն անարիւն …։

Իմ կամքն եղաւ նոճիինն այս տենդահար 

Որ ցանկաց յար սլանալ վե՜ր , սուղիլ վա՜ր…։

Զոհական «Ճրագալոյց» Իսթանպուլ 1953