Celebrating Shushanik Kurghinian's birthday

On this day - Aug. 18, 1876: Socialist and feminist poetry trailblazer Shushanik Kurghinian was born


https://www.h-pem.com/en/Stories/2020/08/18/on-this-day-aug-18-shushanik-kurghinian/83

Շուշանիկ Կուրղինեան։ Ապրել եմ ուզում

Ապրել եմ ուզում, բայց ո՛չ մեղկ կյանքով,

Անհայտության մեջ, անշահ, բթամիտ,

Կամ արդ ու զարդին գերի ողջ մտքով՝

Որպես թույլ էակ, քնքուշ ու վտիտ. ―

Այլ ձեզ հավասար, ձեզ պես բախտավոր

Ով դուք այր մարդիկ, ուժեղ եւ համառ,

Փորձանքի դիմաց՝ առողջ, մտավոր

Կատարելությամբ եւ մարմնով կայտառ։

Սիրել եմ ուզում՝ անկե՜ղծ, անդիմակ ―

Ձեզ պես ինքնիշխան. որ երբ սիրեցի՝

Երգեմ աշխարհին իմ սիրո նվագ

Եվ սիրտս բանամ, սիրտս կանացի՝

Ամբոխի առաջ․․․ նրա խիստ դատին

Արհամարհանքի դիմեմ վահանով

Եվ սո՜ւր նետերը ուղղված իմ սրտին

Փշրե՛մ, ջախջախե՛մ աննվաճ թափով։

Գործել եմ ուզում ձեզ հետ հավասար,

Որպես ամբոխի հարազատ անդամ.

Եվ անկախության իդեալի համար

Թող գիշեր ցերեկ, միշտ, ամեն անգամ

Կրեմ հալածանք, երկրե-երկիր

Թափառեմ, տոկամ․․․ եւ թող տանջանքի

Բեռը ինձ ճնշե թեեւ տարագիր

Միայն՝ ձեռք բերեմ իմաստը կյանքի։

Ուտել եմ ուզում՝ հանգիստ ձեզ նման՝

Այն արդար հացից ― որին ճարելու

Սուրբ աշխատանքին տվի իմ լուման.

Գոյության կռվում խոնարհ եւ հլու

Ամոթ չզգալով օրհնած վաստակից

Թող թափեմ աղի քրտինք-արտասուք

Ապրուստիս՝ բանվոր իմ ժիր ձեռքերից

Հոսե ալ արյուն, հոգնե իմ թիկունք։

Կռվել եմ ուզում, նախ՝ ձե՛զ ախոյան

Ձեր դիմաց կանգնած հի՜ն-հի՜ն վրեժով.

Որ անմտորեն, առանց գթության

Ինձ ճորտ դարձրիք սիրով եւ ուժով․․․

Ձեզ հետ իմ սեռի հաշիվը մաքրած ―

Կռվել եմ ուզում եւ բիրտ կյանքի դեմ ―

Ձեզ պես համարձակ, ձեր ձեռքը բռնած

Լինել-չլինելուն կանգնած դեմ առ դեմ․․․

Հունիս 9, 1907

I Want to Live

I want to live–but not a lavish life 

trapped in obscurity–indifferent and foolish, 

nor as an outright hostage of artificial beauty, 

a frail creature–delicate and feeble, 

but equal to you–oh men–prosperous 

as you are–powerful and headstrong– 

fit against calamities–ingenious in mind, 

with bodies full of vigor.

I want to love–unreserved–without a mask– 

self-willed like you–so that when in love 

I can sing my feelings to the world 

and unchain my heart–a woman’s heart, 

before the crowds?ignoring their stern 

judgmen’s with my shield and destroy 

the pointed arrows aimed at me 

with all my vitality unrestrained!

I want to act–equal–next to you– 

as a loyal member of the people, 

let me suffer again and again–night or day– 

wandering from one place to another– 

always struggling for the ideal 

of freedom?and let this burden 

torment me in my exile, 

if only I may gain a purpose in this life.

I want to eat comfortably–as you do, 

from that same fair bread–for which 

I gave my share of holy work; 

in the struggle for existence–humble and meek, 

without feeling shame–let me 

shed sweat and tears for a blessed earning, 

let scarlet blood flow from my worker’s hands 

and let my back tire in pain!

I want to fight–first as your rival, 

standing against you with an old vengeance, 

since absurdly and without mercy you 

turned me into a vassal through love and force. 

Then after clearing these disputes of my gender, 

I want to fight against the agonies of life, 

courageously like you–hand in hand, 

facing this struggle to be or not.

7 June 1907

translated by S. Avagyan

Live from Holy Cross: Pierre Joris and Nicole Peyrafitte reading Shushanik Kurghinian

Click to hear the audio segment

Pierre Joris and Nicole Peyrafitte - photo by Khatchik Turabian

I Want to Live

I want to live–but not a lavish life 

trapped in obscurity–indifferent and foolish, 

nor as an outright hostage of artificial beauty, 

a frail creature–delicate and feeble, 

but equal to you–oh men–prosperous 

as you are–powerful and headstrong– 

fit against calamities–ingenious in mind, 

with bodies full of vigor.

I want to love–unreserved–without a mask– 

self-willed like you–so that when in love 

I can sing my feelings to the world 

and unchain my heart–a woman’s heart, 

before the crowds?ignoring their stern 

judgmen’s with my shield and destroy 

the pointed arrows aimed at me 

with all my vitality unrestrained!

I want to act–equal–next to you– 

as a loyal member of the people, 

let me suffer again and again–night or day– 

wandering from one place to another– 

always struggling for the ideal 

of freedom?and let this burden 

torment me in my exile, 

if only I may gain a purpose in this life.

I want to eat comfortably–as you do, 

from that same fair bread–for which 

I gave my share of holy work; 

in the struggle for existence–humble and meek, 

without feeling shame–let me 

shed sweat and tears for a blessed earning, 

let scarlet blood flow from my worker’s hands 

and let my back tire in pain!

I want to fight–first as your rival, 

standing against you with an old vengeance, 

since absurdly and without mercy you 

turned me into a vassal through love and force. 

Then after clearing these disputes of my gender, 

I want to fight against the agonies of life, 

courageously like you–hand in hand, 

facing this struggle to be or not.

I PITY YOU

I pity you, dull-witted women,
for chasing after rouge and beauty aids,
wasting away your time without a goal,
with faces adorned for lewd sale.

For using any possible means to
always please and gratify men,
day and night obsessing only
how to set traps of jealousy.

For robbing those who love you
of their last penny earned in pain,
at times of distress, callous and low
like owls you hoot, playing the victim.

For having a subtle instinct of marketing,
selling yourselves for the highest price,
bickering endlessly over style, appearance,
a circus show of fashion rivalry.

I pity you, vain captives, whose
thoughts are lost in folds of velvet
for having minds that are utterly vacant,
for having hearts that are tainted with deceit.

WE ARE THE ONES COMING—

In our worn out jackets, oil-stained and sooty,
Trampled caps and dirty hair,
Jaundiced, poor, barefoot,
Sometimes pale, sometimes docile,
Sometimes marked with the black stamp
Of hunger and quiet suffering,
Sometimes filled with riotous disdain,
Unruly rage and vengeance!
With the wearisome pain of aging too soon,
Longing for the light and fresh air,
Hopeful for a dignified life,
With deep wounds still raw in our hearts—
WE ARE THE ONES COMING . . !
……………………We, the workers—
Unpaid hands toiling for the bloated stomachs,
Layers of fat, mounds of gold . . !
……………………We, the workers—
Comrades in sorrow and tears,
Half-starved life, prison, and exile . . !
……………………We, the workers—
Twisted in the drive to live and cheaply sold
In the base marketplace of existence . . !
O monstrous leeches,
Vile stranglers of invention, of human life,
You, insensible moles
With your corrupt lust for opulence,
You, shameful gravediggers and
Hangmen of sacred freedom,
You, soul-snatching demons of new hopes,
……………………You, sated bodies!
Impoverished souls!
Perhaps our afflicted faces
Aren’t moving enough for your gentle senses?
For isn’t it true that
……………………You feed yourselves,
……………………You prosper and grow
From every drop of our blood,
Our salty, bitter sweat,
Our endless flood of tears,
Our strong, laboring arms,
Our bent backs, restless souls,
Our terror of unimagined death
Always lurking above our heads . . ?
And disgruntled you throw a few petty crumbs
As payment for our labors,
As if we were humanity’s stepchildren
And you—the fittest wrestlers of enjoyment
……………………And unjust life . . !
YES! WE ARE COMING—
Out of the age-old furnace of privation
Out of persecution, out of slavery,
……………………We, the neglected class—
To smash the rulers’ glory with our chests—
To break the throne of violence—the slave’s chains—
To build a new path for ourselves and others
Deserving of freedom—
……………………THAT’S HOW WE ARE COMING . . !

1907. All poems translated by Shushan Avagyan

ՇՈՒՇԱՆԻԿ ԿՈՒՐՂԻՆԵԱՆ: Ինձ Ի՞նչ Զատիկ Կարմիր-Կանաչ…

Ինձ ի՞նչ Զատիկ կարմիր-կանաչ

Ու խնդութեան մեծ տօնի,
Երբ եղբայրս հիւանդ, քաղցած,
Թափառական, տուն չունի:

Ինձ ի՞նչ բերկրանք, ուրախութիւն,
Քրիստոսի յարութեան,
Երբ տարագիր ստրկութիւն,
Կեանքն է մաշում յաւիտեան:

Իմ Զատիկը թշուառ աչքիս
Բարօրութիւն է միայն,
Այնժամ միայն մի ձու ձեռքս
Կ՛ասեմ տօն է յարութեան:

Մի խեղճ ազգի, որ դարերով
Իր մշտահոս ալ արեան
Անմեղ հոսած կաթիլներով
Ներկել է ողջ Հայաստան:

1906 թ.

"Two or Three Things She Knows About Shushanik" (2005)

A video by Tina Bastajian on the translation of Shushanik Kurghinian's (1876-1927) poetry into English.

http://www.youtube.com/embed/KioWhgmX5rk" frameborder="0" allowfullscreen

Շուշանիկ Կուրղինյան։ Բանվորները

Այդ մե՜նք ենք գալիս—

Մաշված բաճկոններ, յուղոտ ու մրոտ,

Տրորված գտակ, աղտոտ մազերով,

Մեծ մասամբ դեղնած, գծուծ եւ բոկոտ,

Երբեմն դժգույն, երբեմն անխռով,

Երբեմն քաղցի, լուռ տառապանքի

Սեւ կնճիռների անջինջ կնիքով,

Երբեմն ըմբոստ արհամարհանքի,

Անզուսպ զայրույթի վրեժի թույնով.

Դեռ վաղ ծերացած հոգեմաշ ցավից,

Լույսի, թարմ օդի տենչանք դեմքերիս

Ու մարդավայել ապրելու հույսից,

Դեռ խո՜ր վերքերի կսկիծ սրտերիս—

Այդ մե՜նք ենք գալիս . . .

Մենք, բանվորներս՝ տռզած փորերի,

Շերտավոր ճարպի, ոսկու դեզերի—

Անվարձ մշակներ . . . 

Մե՜նք, բանվորներս՝ վշտի, արցունքի,

Կիսաքաղց կյանքի, բանտի, աքսորի—

Անբաժան ընկեր . . .

Մենք, բանվորներս՝ ապրելու ահից՝

Կյանքի շուկայում ստոր վաճառքից—

Էժան ծախվածներ . . . 

Օ՜ մեծ տզրուկներ, մարդկային կյանքի,

Ստեղծագործության անարգ խեղդիչներ.

Դո՛ւք՝ փարթամության, անառակ տենչի

Քնած խիղճերով թմրած խլուրդներ.

Դո՛ւք, ամոթապարտ գերեզման փորող

Գարշ դահիճներդ սուրբ ազատության,

Ձեր նմանների արյունը լափող,

Բողբոջ հույսերի դեւեր հոգեհան,

Գուցե չե՞նք շոյում մեր տանջված դեմքով

Ձեր նուրբ ջղերը—հոգով քաղցածներ,

Դուք՝ կուշտ մարմիններ։

Չէ՞ որ մեր արյան մի-մի կաթիլով,

Աղի ու լեղի թափած քրտնքի,

Դառն արցունքների անվերջ հեղեղով,

Մեր բազուկների հուժկու, ժրաջան,

Կոր թիկունքների, հոգու տագնապով,

Մեր գլխին պատրաստ ամեն մի վայրկյան

Չարաբաստ մահվան անլուր սարսափով

Սնունդ եք առնում,

Ապրում, յուղ կապում . . .

Եւ վաստակներիս չնչին փշրանքներ

Դժգոհ շպրտում քաղցած ամբոխիս

Կասես մարդկության մենք խորթ զավակներ—

Դուք՝ վայելչության, անարդար կյանքի

Ընտիր ըմբիշներ . . .

Հա՜, մենք ենք գալիս

Դարավոր վշտի զրկանքի բովից,

Հալածանքների, գարշ ստրկության

Մոռացված խավից—

Կրծքով փշրելու փառքը տիրողին—

Գահը բռնության, ստրուկի շղթան—

Նոր ուղի հարթել մեր նմաններին,

Արժանի կոչման, հավասարության՝

Այդպե՜ս ենք գալիս . . .

1907 թ.

THE WORKERS
By Shushanik Kurghinian
1907

WE ARE THE ONES COMING—
In our worn out jackets, oil-stained and sooty,
Trampled caps and dirty hair,
Jaundiced, poor, barefoot,
Sometimes pale, sometimes docile,
Sometimes marked with the black stamp
Of hunger and quiet suffering,
Sometimes filled with riotous disdain,
Unruly rage and vengeance!
With the wearisome pain of aging too soon,
Longing for the light and fresh air,
Hopeful for a dignified life,
With deep wounds still raw in our hearts—
WE ARE THE ONES COMING . . !
……………………We, the workers—
Unpaid hands toiling for the bloated stomachs,
Layers of fat, mounds of gold . . !
……………………We, the workers—
Comrades in sorrow and tears,
Half-starved life, prison, and exile . . !
……………………We, the workers—
Twisted in the drive to live and cheaply sold
In the base marketplace of existence . . !
O monstrous leeches,
Vile stranglers of invention, of human life,
You, insensible moles
With your corrupt lust for opulence,
You, shameful gravediggers and
Hangmen of sacred freedom,
You, soul-snatching demons of new hopes,
……………………You, sated bodies!
Impoverished souls!
Perhaps our afflicted faces
Aren’t moving enough for your gentle senses?
For isn’t it true that
……………………You feed yourselves,
……………………You prosper and grow
From every drop of our blood,
Our salty, bitter sweat,
Our endless flood of tears,
Our strong, laboring arms,
Our bent backs, restless souls,
Our terror of unimagined death
Always lurking above our heads . . ?
And disgruntled you throw a few petty crumbs
As payment for our labors,
As if we were humanity’s stepchildren
And you—the fittest wrestlers of enjoyment
……………………And unjust life . . !
YES! WE ARE COMING—
Out of the age-old furnace of privation
Out of persecution, out of slavery,
……………………We, the neglected class—
To smash the rulers’ glory with our chests—
To break the throne of violence—the slave’s chains—
To build a new path for ourselves and others
Deserving of freedom—
……………………THAT’S HOW WE ARE COMING . . !

[Translated by Shushan Avagyan]

Շուշանիկ Կուրղինեան։ Ես ու դու

Գարնան օր էր, ջինջ առտու՝
Պատահեցինք ես ու դու․․․
Ու ինձ տուիր մի ալ վարդ,
Ասիր․ «Ահա կրծքիդ զարդ»։

Բայց չունէի ես ոչինչ․
Օրն էլ այնպէ՛ս պարզ էր, ջինջ․․․
Մի լաւ սիրտ կար կրծքիս տակ,
Ասի, առ քեզ հիշատակ։

Իմ անթառամ սրտի հետ
Գիտեմ, գոհ ես ու հպարտ․․․
Իսկ վարդդ ալ հոտավետ
Մի օր ապրեց, կրծքիս զարդ։

Խորշոմ իջավ իմ ճակտին,
Կարոտեցի՜ այն ճամփին,
Ուր պատահանք ես ու դու,
Երբ գարուն էր, ջինջ, առտու․․․

Shushanik Kurghinian: I Pity You

Click here for the audio clip I Pity You written by Shushanik Kurghinian read by Shushan Avagyan

ԵՍ ՁԵԶ ԽՂՃՈՒՄ ԵՄ

Խղճում եմ ձեզ, բթամիտ կանայք.
Որ արդ ու զարդի հետևից ընկած,
Թրև եք գալիս միշտ աննպատակ,
Լպիրշ վաճառքի դեմքերդ կոկած:

Որ ամեն հնար դուք գործ եք ածում
Միշտ արուների հաճույքը շոյել.
Եվ գիշեր ցերեկ միայն մտածում
Խանդոտ դավերի որոգայթ լարել:

Որ կողոպտում եք դառը վաստակի
Վերջին կոպեկը ձեզ սիրող մարդու.
Չեղած ժամանակ անսիրտ անհոգի
Կեղծ զոհ ձևացած լալիս որպես բու:

Որ ունեք բնազդ նուրբ առուտուրի`
Կարելիին չափ թանկ եք ծախում ձեզ.
Անվերջ պայքարով լոկ հրապույրի
Հագուստի մրցման շինում եք կրկես:

Խղճում եմ ես ձեզ` շվայտ գերիներ,
Միտքը թավիշի ծալքերում կորցրած.
Որ ուղեղ ունեք, բայց չկան մտքեր,
Որ սրտեր ունեք կեղծիքով ներկած . . .

Շ. Կուրղինյան, 1907


I PITY YOU


I pity you, dull-witted women,
for chasing after rouge and beauty aids,
wasting away your time without a goal,
with faces adorned for lewd sale.

For using any possible means to
always please and gratify men,
day and night obsessing only
how to set traps of jealousy.

For robbing those who love you
of their last penny earned in pain,
at times of distress, callous and low
like owls you hoot, playing the victim.

For having a subtle instinct of marketing,
selling yourselves for the highest price,
bickering endlessly over style, appearance,
a circus show of fashion rivalry.

I pity you, vain captives, whose
thoughts are lost in folds of velvet
for having minds that are utterly vacant,
for having hearts that are tainted with deceit.

S. Kurghinian, 1907
translated by Shushan Avagyan

Article about Shushanik Kurghinian in AGOS

Shushanik Kurghinian: That’s Her, They Say

Click the link to hear the audio clip
That’s Her, They Say read by Shushan Avagyan.

Նա է, ասում են

Նա՜ է ասում են . . . բանաստեղծուհին -
Եվ լո՜ւռ, ակնապիշ նայում են դեմքիս.
Ոմանք հիասթափ մնում են՝ որ հին
Տձեւ ու անզարդ շորեր կան հագիս։

Նա՜ է ասում են . . . բանաստեղծուհին -
Անսովոր ոչինչ՝ կին է հողեղեն . . .
Օ՜ մարդիկ գուցե տեսնե՞լ կուզեին
Ուսերիս թեւեր, դեմքս՝ լուսեղեն . . .

Դու ոչի՛նչ չասիր . . . բայց դու տեսար ինձ.
Ձեռքս բռնեցիր դողդոջուն եւ հեզ -
Այդ ակնթարթում իմ անկեղծ սրտից
Այնպե՜ս ջերմագին սիրեցի ես քեզ . . .

10 հունիս, 1907


That’s Her, They Say
Translated by Shushan Avagyan

That’s her, they say, the poet,
and stare intensely at my face in silence.
Some are disappointed to see me
in my old, formless and plain dress.

That’s her, they say, the poet,
nothing unusual, she’s just a mortal woman.
Perhaps people would like to see
wings on my shoulders, my face luminescent.

You said nothing, but you noticed me,
you took my hand, trembling and docile.
At that instant, from the depths of my true heart
I loved you so. . .

Shushanik Kurghinian: I’m Deserting You

Click the link to hear
I’m Deserting You read by Shushan Avagyan.

Շեն շեմքի վրա դնում եմ ես քեզ իմ թշվառ զավակ,
Պառկիր դու խելոք մինչ անհայտանամ անմարդ փողոցից.
Հետո լաց, ճչա ինչքան ույժ ունես, լաց միանվագ
Ինչպես լալիս է շան անտեր լակոտն իր անբույժ խոցից։

Աղջամուղջի մեջ գուցե կդիպչես դու կոշտ ավելին,
Որ դռնապանը քնհատ պիտ շարժե սանդուխների մոտ.
Քեզ վեր կը տանեն. □ երբ արթնանա տիկին-նազելին
Թթու գգվանքով կը նայե դեմքիդ. կըտա ինձ ամոթ։

Քեզ ո՞վ պիտ սնե, ո՞րտեղ պիտ ապրես՝ մեկ է ինձ համար,
Վերջին համբույրս արդեն քեզ տված դիմում եմ մահին.
Ապօրեն կյանքի, ապօրեն զավակ մի՛ փնտրիր դու մայր
Այլ հիշիր նրան մանկական անբիծ աղոթքիդ պահին։

Գիտցիր որ անմեղ աղջիկ էի, երբ քաղաք եկա.
Մի բարի տիկին ինձ իրեն համար աղախին վարձեց.
Նրա մայրական հոգատարության դավերից ընկա
Թոռը, կրծքիս տակ, անզուսպ գարշանքով ինձ փողոց ձգեց։

Ես շատ շրջեցի, դռնե դուռ ընկա քեզ համար որդիս,
Ողջախոհ կանանց լսեցի անսիրտ շանթող մերժումներ.
Դաժան կարգերը խլում են քեզնից կաթ, սեր, չոր դիս
Ապրի՛ր իմ զավակ, հիշիր որ մայրդ անմեղ մի զոհ էր . . .



I’m deserting you, my ill-fated child, on a doorstep;
stay still so I can flee from this empty street,
then cry, scream as loud as you can, howl
like a bastard pup from its untended wound.

In the first fog the harsh broom may find you
as the drowsy servant sweeps the front porch;
they’ll take you upstairs, when the madam awakens
with sour pity she’ll glance at you, condemning me.

Who feeds you, where you may live, that’s not my concern;
blessing you with a last kiss, I head toward death.
Troubled life’s illegitimate child, don’t search for a mother,
only remember her in your angelic child’s prayers.

But know this: I came to the city an innocent girl,
a kind woman hired me as her maid,
but from her ensnaring motherly love, I fell. Intolerant
with rage, she threw me out, her grandson in my womb.

I wandered, knocking from door to door, for you my child,
bearing ruthless insults from respectable matrons.
This cruel order is taking my milk, love, and my gaunt body from you.
Live, my son, remember, your mother was innocent.


S. Kurghinian, 1908
Translation by Shushan Avagyan

Shushanik Kurghinian: Lined Up

Click the link to hear
Lined Up in the Sky, read by Shushan Avagyan.

Օդում ձգված, շարան շարան
Կռունկները կուգան կերթան.
Ես ո՞ւր փնտրեմ գարուն վաթան,
Ո՞ր մեկ ցավս լամ ու սգամ։

Ա՜խ, կռունկներ, խապար չունե՞ք
Իմ վաթանեն, իմ քույրերեն.
Ղարիբ սրտիս բարեւ չունե՞ք
Իմ հարազատ սեգ լեռներեն։

Ես էլ մի օր ճամփա ընկա,
Անցա սարեր, դաշտ ու ծով.
Ղարիբ-ղուրբաթ երկիր եկա՝
Սիրտս լի ծով հույսերով։

Բայց վաթանի ցավը խեղդեց
Երազներս, հույսերս.
Ա՜խ, կռունկներ, սիրտս ավրեց,
Էլ չչորցան աչերս։

Ա՜խ, կռունկներ, հեռու կերթաք,
Ուր որ գարուն՝ դուք այնտեղ.
Ջան կռունկներ, ես ո՞ւր երթամ,
Իմ ցավը շա՜տ, վերքս անդեղ։


Lined up in the sky, the cranes
come and go in rows; where shall I
look for a homeland in the spring?
Which heartache shall I weep and mourn?

Oh cranes, do you have any news
from my home, from my sisters?
Do you have a greeting for my pilgrim heart
from our sublime native highlands?

One day I left on a journey, too,
passing mountains, valley and sea,
arriving in this foreign land
with a heart full of hope.

But this ache for my homeland
throttled all my dreams and hopes.
Oh cranes, my heart is in despair,
these eyes never dried.

Oh cranes, you are going far,
wherever it is spring, there you are.
Dear cranes, where shall I go?
My wounds unhealed, my sorrow so deep.

S. Kurghinian, 1906

Translated by Shushan Avagyan

Shushanik Kurghinian: I am the one/Այդ ես եմ անհաղթ

Click here to hear the clip of Shushanik Kurghinian's
"I am the one"/Այդ ես եմ անհաղթ read by Shushan Avagyan

Այդ ես եմ անհաղթ
Շուշանիկ Կուրղինյան, 1908

Այդ ես եմ անհաղթ, հսկում ձեզ վրա երգով հոգեթով.
Այդ ես եմ անքուն ձեզ բախտ երազում մայրական գթով.
Ղողանջս վայրագ հնչում է արագ
Ձեզ համար կյանքի, ով խորթ զավակներ,
Որ ծախված օրով ապրուստ կը մուրաք
Ու չեն չորանում տանջանքիդ ակներ։
Ղողանջս հնչուն հնչում է արագ
Ձեր անփառք կյանքի հզոր շռինդով --
Միշտ ոլորտացող պայքարին պապակ
Անհագ վրեժի □ ոխի խինդով։
Այդ ես եմ կայտառ ու ըմբոստ հոգով՝ ձեզ հետ մնացի,
Այդ ես ձեր սիրուն թողի մեղեդիս նուրբ ու կանացի . . .


I am the One

by Shushanik Kurghinian, 1908

translation by S. Avagyan


I am the one, unconquered, watching over you with songs of allure,
I am the one, sleepless, dreaming your fortune with motherly care;
my fierce voice rings with alarm
for you, stepchildren of life, who
beg an existence toiling all day,
suffering won’t let your eyes grow dry.
My vibrant voice rings with alarm
resounding mightily for your dishonored lives,
always longing for resistance, a struggle,
waiting with unquenched vengeance, waiting for revolt..
I am the one, buoyant and rebellious, standing with you,
I am the one who for love of you left behind her feminine rhyme.