Շուշանիկ Կուրղինյան։ Բանվորները

Այդ մե՜նք ենք գալիս—

Մաշված բաճկոններ, յուղոտ ու մրոտ,

Տրորված գտակ, աղտոտ մազերով,

Մեծ մասամբ դեղնած, գծուծ եւ բոկոտ,

Երբեմն դժգույն, երբեմն անխռով,

Երբեմն քաղցի, լուռ տառապանքի

Սեւ կնճիռների անջինջ կնիքով,

Երբեմն ըմբոստ արհամարհանքի,

Անզուսպ զայրույթի վրեժի թույնով.

Դեռ վաղ ծերացած հոգեմաշ ցավից,

Լույսի, թարմ օդի տենչանք դեմքերիս

Ու մարդավայել ապրելու հույսից,

Դեռ խո՜ր վերքերի կսկիծ սրտերիս—

Այդ մե՜նք ենք գալիս . . .

Մենք, բանվորներս՝ տռզած փորերի,

Շերտավոր ճարպի, ոսկու դեզերի—

Անվարձ մշակներ . . . 

Մե՜նք, բանվորներս՝ վշտի, արցունքի,

Կիսաքաղց կյանքի, բանտի, աքսորի—

Անբաժան ընկեր . . .

Մենք, բանվորներս՝ ապրելու ահից՝

Կյանքի շուկայում ստոր վաճառքից—

Էժան ծախվածներ . . . 

Օ՜ մեծ տզրուկներ, մարդկային կյանքի,

Ստեղծագործության անարգ խեղդիչներ.

Դո՛ւք՝ փարթամության, անառակ տենչի

Քնած խիղճերով թմրած խլուրդներ.

Դո՛ւք, ամոթապարտ գերեզման փորող

Գարշ դահիճներդ սուրբ ազատության,

Ձեր նմանների արյունը լափող,

Բողբոջ հույսերի դեւեր հոգեհան,

Գուցե չե՞նք շոյում մեր տանջված դեմքով

Ձեր նուրբ ջղերը—հոգով քաղցածներ,

Դուք՝ կուշտ մարմիններ։

Չէ՞ որ մեր արյան մի-մի կաթիլով,

Աղի ու լեղի թափած քրտնքի,

Դառն արցունքների անվերջ հեղեղով,

Մեր բազուկների հուժկու, ժրաջան,

Կոր թիկունքների, հոգու տագնապով,

Մեր գլխին պատրաստ ամեն մի վայրկյան

Չարաբաստ մահվան անլուր սարսափով

Սնունդ եք առնում,

Ապրում, յուղ կապում . . .

Եւ վաստակներիս չնչին փշրանքներ

Դժգոհ շպրտում քաղցած ամբոխիս

Կասես մարդկության մենք խորթ զավակներ—

Դուք՝ վայելչության, անարդար կյանքի

Ընտիր ըմբիշներ . . .

Հա՜, մենք ենք գալիս

Դարավոր վշտի զրկանքի բովից,

Հալածանքների, գարշ ստրկության

Մոռացված խավից—

Կրծքով փշրելու փառքը տիրողին—

Գահը բռնության, ստրուկի շղթան—

Նոր ուղի հարթել մեր նմաններին,

Արժանի կոչման, հավասարության՝

Այդպե՜ս ենք գալիս . . .

1907 թ.

THE WORKERS
By Shushanik Kurghinian
1907

WE ARE THE ONES COMING—
In our worn out jackets, oil-stained and sooty,
Trampled caps and dirty hair,
Jaundiced, poor, barefoot,
Sometimes pale, sometimes docile,
Sometimes marked with the black stamp
Of hunger and quiet suffering,
Sometimes filled with riotous disdain,
Unruly rage and vengeance!
With the wearisome pain of aging too soon,
Longing for the light and fresh air,
Hopeful for a dignified life,
With deep wounds still raw in our hearts—
WE ARE THE ONES COMING . . !
……………………We, the workers—
Unpaid hands toiling for the bloated stomachs,
Layers of fat, mounds of gold . . !
……………………We, the workers—
Comrades in sorrow and tears,
Half-starved life, prison, and exile . . !
……………………We, the workers—
Twisted in the drive to live and cheaply sold
In the base marketplace of existence . . !
O monstrous leeches,
Vile stranglers of invention, of human life,
You, insensible moles
With your corrupt lust for opulence,
You, shameful gravediggers and
Hangmen of sacred freedom,
You, soul-snatching demons of new hopes,
……………………You, sated bodies!
Impoverished souls!
Perhaps our afflicted faces
Aren’t moving enough for your gentle senses?
For isn’t it true that
……………………You feed yourselves,
……………………You prosper and grow
From every drop of our blood,
Our salty, bitter sweat,
Our endless flood of tears,
Our strong, laboring arms,
Our bent backs, restless souls,
Our terror of unimagined death
Always lurking above our heads . . ?
And disgruntled you throw a few petty crumbs
As payment for our labors,
As if we were humanity’s stepchildren
And you—the fittest wrestlers of enjoyment
……………………And unjust life . . !
YES! WE ARE COMING—
Out of the age-old furnace of privation
Out of persecution, out of slavery,
……………………We, the neglected class—
To smash the rulers’ glory with our chests—
To break the throne of violence—the slave’s chains—
To build a new path for ourselves and others
Deserving of freedom—
……………………THAT’S HOW WE ARE COMING . . !

[Translated by Shushan Avagyan]