ԱՇՈՒՂ ՇԵՐԱՄ։ ՊԱՐՏԷԶՈՒՄ ՎԱՐԴԵՐ ԲԱՑՈՒԱԾ

Click here to hear the song

Պարտէզում վարդեր բացուած`
Կը սպասեն սոխակի,
Առանց սոխակ թառամած,
Կարօտ են պսակի:
Արդեօք ո՞վ է, դուռն է թակում,
Ա՛խ սիրտս կը դողայ,
Իմ սիրուհիս, ո՞ւր է գնում,
Ա՛խ, սիրտս կը խաղայ:
Գետակի ալիքները
Գնում են խայտալով,
Սիրահարի աչերից
Արտասուք թափելով:
Սիրուհին տանը նստած`
Սպասում է եարին,
Քնարը ձեռքին բռնած
Նուագում լալագին:
Թիթեռը ճրագի մօտ
Շրջում է անդադար,
Մինչ իր վերջ սիրակարօտ
Չունի նա օր, դադար:
Սիրուհին տանը նստած`
Գրում է նամակներ,
Խիստ տրտում կ'անցկացնէ
Իր գեղեցիկ օրեր:




ԱՇՈՒՂ ՇԵՐԱՄ




Sheram (born Grigor Talian, 20 March 1857, Alexandropol – died 7 March 1938, Yerevan) was an Armenian composer, poet-musician (gusan), and folk musician (ashug).

Գուսան Շերամ: [Գարուն սիրուն անուշ յար]

Գարուն սիրուն անուշ յար,
Արի դարդիս արա ճար,
Ես քեզ համար էրվում եմ,
Դու նստել ես բեխաբար։

Աչքդ խումար,
Ունքդ կամար,
Անուշիկ յար ջան,
Արի տար։

Իզուր սիրտս քեզ տվի,
Ալ օրս փոխվեց սևի,
Դարդես հեչ խաբար չունիս,
Թողիր կարոտ արևի:

Նվեր կուտամ ինչ կուզես,
Ինձ մի թողնի սևերես,
Քուն չունիմ, դադար չունիմ,
Գոնե մեկ օր արի տես։

Վարդս թողի հեռացա,
Բան ու գործս մոռացա,
Մալ ու մուլքս վատնեցի,
Վառ էշխեդ աշուղ դարձա։

Գուսան Շերամ: Գնա, բլբուլ

Գնա՛, բլբուլ, թռիր գնա
Էս արյունոտ աշխարհեն,
Թռի՜ր, բլբուլ, էլ մի՛ կենա ...
Բաժանեցին քեզ վարդեն:

Քո սիրեկան սիրուն վարդդ
Քամին փչեց չորացուց,
Արնով լցրած վարդարանդ,
Այգիներդ փչացուց:

Արդեն եղավ ագռավի տեղ,
Էստեղ էլ վարդ չի բացվի,
Զուր մի՛ ողբա, խղճուկ բլբուլ,
Ցավերդ առ հեռացիր:


1906

Գուսան Շերամ: Նա Մի Նազ Ունի

Եկան գարնան անուշ օրեր,
Ծաղկով լցվան դաշտեր, ձորեր,
Յարս զուգվել, սեյրան կերթա`
Հագած կապած ալվան շորեր:

Նա մի նազ ունի,
Նազ ունի, նազ ունի,
Ձեռքին սազ ունի,
Սազ ունի, սազ ունի,
Չալելով սեյրան կերթա,
Դարձել է ջեյրան` կերթա...

Արտուտն եկավ մըտավ արտը,
Բըլբուլն իջավ գըրկեց վարդը,
Հազար սիրուն, հազար հեքիմ
Չեն իմանա սրտիս դարդը:

Նա մի նազ ունի,
Նազ ունի, նազ ունի,
Ձեռքին սազ ունի,
Սազ ունի, սազ ունի,
Չալելով սեյրան կերթա,
Դարձել է ջեյրան` կերթա...

Հավքերն եկան երամ-երամ,
Անուն ունիմ` աշուղ Շերամ,
Էնքան պիտի յարիս կանչեմ,
Տեյմոր վառվիմ որպես Քյարամ:

Նա մի նազ ունի,
Նազ ունի, նազ ունի,
Ձեռքին սազ ունի,
Սազ ունի, սազ ունի,
Չալելով սեյրան կերթա,
Դարձել է ջեյրան` կերթա...

Գուսան Շերամ: Դուն Իմ Մուսան Ես

Դուն իմ մուսա՜ն ես,
Առանց քեզի երգել չեմ կարող:
Սրտիս տավի՜ղը
Բացի քեզնից էլ չունիմ լարող:

Սի՜րուն սև աչերուդ,
Կա՜րմիր վարդ այտերուդ,
Շանթ ունքերուդ,
Շուխ մազերո՜ւդ,
Էլ ինչ սուրմա է,
Հարկավոր էդ աննման փերուն:

Զարդ ու զարդարանք
Ինչիդ է պետք, դուն անգին զարդ ես:
Մարմինդ զուգված
Ալ խալերով, դրախտի ղուշ ես:

Սի՜րուն սև աչերուդ,
Կա՜րմիր վարդ այտերուդ,
Շանթ ունքերուդ,
Շուխ մազերո՜ւդ,
Էլ ինչ սուրմա է,
Հարկավոր էդ աննման փերուն:

Ափսոս ջահել ես,
Նոր ես ծաղկել, ՞՞՞՞՞՞ գարնան:
Քեզ ջան եմ տալի, չես հասկանում,
Անգութ հոգեհան:

Սի՜րուն սև աչերուդ,
Կա՜րմիր վարդ այտերուդ,
Շանթ ունքերուդ,
Շուխ մազերո՜ւդ,
Էլ ինչ սուրմա է,
Հարկավոր էդ աննման փերուն:

Գուսան Շերամ: ԼԻՆԵՆՔ ԵՂԲԱՅՐՆԵՐ

Արի նվիրվենք անաչառ հոգով,
Վրեժով լեցուն հին շավղից ելնենք,
Դուրս գանք համերաշխ աննախանձ սրտով.
Պայծառ օրենքը բարձր վեհ պահենք:

Ռուսնե՛ր, հայե՛ր, վրաց՛ք, հույնե՛ր,
Աշխարհի բոլոր ազգեր զանազան,
Եվ դուք, հարևան պարսի՛կ եղբայրներ,
Լինենք գիտակից , փշրենք կույր շղթան:

Բոլորս ծնված՝ միակերպ մարդիկ,
Ուխտենք մեկմեկու սիրել հաստատուն,
Հերիք մեզ խաբեն Հուդայի որդիք,
Քանդեն, ավերեն երկիրն ու մեր տուն:

Պարգևեց աստված ամենայն բարիք,
Որ մենք վայելենք, ապրենք զերթ եղբայր,
Ուրեմն ինչո՞ւ միշտ գործել չարիք,
Նման նմանի զրկենք չարաչար:

Որքան կամենաս ՝ քո ազգդ սիրե,
Կուզես նվիրե ողջ կյանքդ, կայքդ,
Բայց օտարն էլ քեզ եղբայր համարե,
Զուր մի՛ նախանձիր, իզուր է ջանքդ:

Հերիք է ապրենք, եղբա՛յրք , կուրորեն,
Կորստյան շավղից փախչենք, ետ դառնանք,
Խուսափենք ընդմիշտ փորձանաց ձորեն,
Սերտ սրտով կապվենք, քեն ու ոխ մոռնանք:


1907

Գուսան Շերամ (1857 - 1938)