Ժանոյ Իփճեան։ Քեզմով

Առանց քեզ, սիրելիս,

Կեանքի դարձդարձիկ, մութ փողոցներէն
Կ՛անցնիմ գինովի պէս՝ խարխաբելէն,
Մրթմրթալով երգեր անեղանակ,
Հոս ու հոն կանգ առնելով անճառակ։

Երգերս բոլոր՝ անկապ ու անյանգ,
Ի զուր կը փորձեն սիրոյս տալ նոր կեանք,
Հոգւոյս փոխանցել նոր յոյս ու տենչանք,
Որ ա՛լ քեզ մոռնայ, գտնէ նոր տարփանք։

Հաւատա՛, իմ քաղցրիկ,

Ինչքան կը նմանիս կեանքիս նաւակին
Արագաստը ուռճացնող քամիին,
Որ կը փչէ թարմ ու բարենպաստ
Արեւելքէն բուռըն՝ սակայն զուարթ։

Բայց քեզմով, նազելիս,

Ան կը նմանի բարեբեր դաշտի,
Հասկեր ցորենի ՝ հասուն ու ոսկի,
Պտղատու ծառի՝ ծանր ճիւղերով,
Պէս պէս պտուղով՝ քաղցըր ու համով։

Կþիմաստաւորուի կեանքս անսովոր
Ու կþամբողջանայ շրջանը անոր,
Կ՛առնէ միտք, մարմին, հոգի ու իտէալ.
Քեզմով, աղուորս, ես կ՛ապրիմ դարձեալ։

Լոնտոն - 2010

Ժանոյ Իփճեան։ Գիտե՞ս, քեզ կը սիրեմ…

Արդէն սիրահարուած եմ աչքերուդ

խորքերուն մէջ խորհրդաւոր ու մութ

Կայծկլտող արեգակի շողերուն,

Չարաճճի այնքան ու փայլփլուն։

Ալիք-ալիք ջրվէժի պէս հոսուն

Մազերուդ խաղին վայրի ու խնդուն

Որ կը հասնին ուսերուդ հոլանի

Որսալով շողերն պայծառ արեւի։

Կը սիրեմ նաեւ շրթներդ նաշխուն,

Ժպիտդ շէնշող, ձայնդ գլգլուն,

Կուրծքերդ հպարտ ու ցանկագրգիռ,

Մարմինդ բարեմաճոյն ու գիրգ։

Եւ սիրահարուած եմ քեզի հետ ես,

Առանց իսկ ճանչնալու, տեսնելու քեզ,

Համոզումով հաստատ՝ թէ քեզ պիտþ գտնեմ,

Անծանօթ սէր  գիտե՞ս, քեզ կը սիրեմ։

Լոնտոն - 2010

Ժանոյ Իփճեան։ Գարնանային Երգ

Շուրջս ամէն ինչ լեցուն է գարնան
Բերած զարթօնքով, երգով սրբազան.
Դաշտերը դալար՝ խելառ կը պարեն,
Ծաղիկի բոյրով յարբած զեփիւռէն։

Ծաղիկներ՝ գոյն-գոյն սէրով են փթթուն,
Մեղուներ դեղին կը ժողվեն անհուն
Նեկտարը դեղին՝ գարնան համբոյրին.
Ձմեռը արդէն մղձաւանջ է հին։

Այս բոլորին հետ, ասոնց հանդիման,
Սրտիս մէջ ամպեր դեռ կը յամենան…
Ձմեռն է ներկաս, գարունը՝ երազ,
Իսկ ես կþօրօրուիմ իղձերով անհաս։

Չեն հեռացներ խինդերը գարնան
Տրտում յոյզերը մթին ձմեռուան
Ու կը մնամ ես լուռ ու վշտահար,
Սիրտս ճաքճքած, կարծես ըլլար քար։

Երեւան - 1976

Ժանոյ ԻփՃեան։ [Տասը կարճ օր դրախտային]

Տասը կարճ օր դրախտային,
Սէր ու արցունք, կսկիծ ու խինդ,
Տասը կարճ օր ցնորային
Մէկս կիւսին պարգեւեցինք։

Տասը կարճ օր յագեցնելու
Տարիներու քաղցը բարդած,
Տասը կարճ օր նոր կեանք տալու
Մեր հին սէրոյն ա՛լ նորոգուած։

Տասը կարճ օր հրատոչոր,
Գիրկ ու համբոյր, պահեր քնքուշ
Անկրկնելի տասը կարճ օր
Քսանեւութ տարիներ ուշ։

Նիկոսիա -2004

Ժանոյ Իփճեան: Լապտերներ Թղթեայ

Ես ու դուն,
Յոյսի ու սիրոյ լապտերներ թղթեայ,
Կեանքի սայթաքուն գետակին վրայ,
Կը նաւարկենք մենք մեզմէ ակամայ։

Ես ու դուն,
Գետակին վրայ դեռ մնանք պիտի,
Մինչեւ որ հասնինք ափը դիմացի,
Կամ լապտերներուն թուղթն ամբողջ այռի։

Նիկոսիա - 2004

Ժանոյ Իփճեան: Սիրոյ Անէծք

Թող որ անգղերը անապատներուն
Հրեղէն աչքերդ այդ կտցահարեն,
Ինչպէս քամահրանքն այդ քու մութ հոգւոյն
Կը խլէ անոյշ կեանքը իմ սրտէն։

Ես ամէն գիշեր աղօթեմ պիտի,
Որ հոգիդ տանջուի՝ ցերեկ եւ գիշեր,
Սիրոյդ տիրանայ մէկը տմարդի,
Դժբախտանաս դուն, ունենաս ցաւեր…

…Բայց երբ այս բոլորն իրականանան,
Պատկերդ երկա՜ր ես պիտի դիտեմ
Ու հոգիս խեղդեմ արցուքով ու լամ.
Ես ծաղիկներով դամբանդ պիտ կերտեմ։

Նիկոսիա - 1975

Ժանոյ Իփճեան: Երեկոյ

Երեկոյեան՝ չմթնցած,
Արեւմուտէն քիչ մը առաջ,
Թռիչք կ՛առնեմ, մտքով կու գամ
Գերեզմանիդ այցելութեան։

Ու հոտաւետ, բունջ մը ծաղիկ,
Հազար փաթիլ՝ հատիկ-հատիկ,
Հողաթումբիդ գլխուն դրուած
Խաչին շուրջը կը զետեղեմ։
Կը զրուցենք՝ հոսկէ-հոնկէ,
Օրուան մասին որ անցեր է,
Փսփսալով կը զրուցենք
Մեր անցեալէն, ապագայէն։

Երեկոյեան՝ չմթնցած,
Արեւմուտէն քիչ մը առաջ,
Գէթ մի քանի հապճէպ վայրկեան
Ես կը մոռնամ լեղի ներկան։

Կը կատակենք զուարճաբար,
Ինչպէս ամէն անգամ կ՛ըլլար,
Կարծես տակաւ բան չէ փոխուած,
Մեր առօրեան չþայլափոխուած։
Շուտով սակայն հրաժեշտի
Ժամը տխուր մեզ կը հասնի,
Բաժանումի պահը արդէն
Զիս կը խթէ համառօրէն։

Երեկոյեան՝ չմթնցած,
Արեւմուտէն քիչ մը առաջ,
Հոգիս լեցուած՝ սէր անթառամ,
Ես միս-մինակ տուն կը դառնամ։

Լոնտոն - 2009