Հենրիկ Էդոյան: ՕԳՈՍՏՈՍ

ԱՐԵՎԸ սրբում է ուսերս հոգնությունից –

ես այստեղ մնալ չեմ կարող, որովհետև

ամառն ասում է – «Հավաքիր իրերդ,

գնանք այստեղից, արդեն ուշանում ենք»:

Սա իմ ժամանակն է,

իսկական ժամանակը –

կատարելու այն, ինչ պետք է կատարվեր,

եվ ասելու այն ինչ պետք է ասվեր:

Խոսքի ժամանակը,

փրկության ժամանակը,

բարձրացումը սիրո հզոր թևերի –

ապրելու ժամանակը,

եւ վերջապես կատարյալ

իմ կյանքի ժամանակը,

պսակի մեջ Կույսի համաստեղության:

AUGUST

The sun wipes away tiredness from my shoulders

I can't stay here, because

summer is saying - “Pack your things,

let's go from here, we're already late.”

This is my time,

the real time -

to do that which must have been done,

and say that which must have been said.

The time of the word,

the time of salvation,

the raising of love's mighty arms-

the time to live,

and finally the perfect time

of my life,

in the nuptials of the Virgo Constellation.

Henrik Edoyan

translated by Hasmig Kurdian

Հենրիկ Էդոյան։ ՄԻ ՍԻՐՏ ՀԱՐԱՏԵՎ

Նկարի հեղինակ՝ Սամվել Սևադա

Փոքրիկ երկիր` սեղմված

լեռների կոնքերում, ի՞նչ երգ ես

ուզում լսել, ի՞նչ խոսքեր ես հիմա

տեսնում քո երազում: Չորացած

կոկորդի մեջ, ամռան

կիզիչ օդում, ընկնում են բառերը

անձայն ու անարձագանք,

ինչպես ծառեր` կտրված

օտար մի ձեռքով, ինչպես շիրմաքարեր,

որոնց տակ աշխարհը

չունի ոչ մի չափում:

Կարճ ինչպես կյանքի խոստում,

երկար ինչպես քունը մղձավանջային

բառերը չեն հասնում քեզ:

Ի՞նչ երգ ես ուզում լսել

քո հին երազում: Այն, ինչ ունես դու,

մի սիրտ է հարատև,

որ բաց է և արթուն

դեռևս անավարտ քո աղոթքի մեջ:

Հենրիկ Էդոյան, Փողոցի բաժանվող մասում (բանաստեղծություններ) <<Ապոլլոն>> հրատարակչություն Երևան, 2006թ.

ՀԵՆՐԻԿ ԷԴՈՅԱՆ: ԵՐԿՈՒ ՎԻՃԱԿ

1.

Արեւը խաղում է դեմքիս վրա,

վազվզում ինչպես ճանճ,

փողոցը լողում է

մակընթացության մեջ ամռան։

Ես հիշում եմ

մի քանի մանթրաններ (թարգմ.

սանսկրիտից), մտածում նրանց

էության մասին։

Ավաղ, ես Հիսուս չեմ,

ոչ էլ Բուդդա,

ոչ ոքի չեմ կարող կեդանություն տալ,

չեմ կարող սրբացնել

ոչ մի Մարիամ Մագթաղինացու,

անգամ հիվանդ ձեռք չեմ կարող բուժել։

Մոտենում է մի մարդ,

խնդրում մի սիգարետ։

Ավաղ, ես չեմ ծխում։

2.

Անձրեւի կաթիլը

ընկնում է, գլորվում

տերեւից տերեւ,

վազվզում, խաղում,

ինչպես երեխա։

Իմ աչքերի առջեւ

ահա նույն աշխարհն է,

չի փոխվել կարծես ոչինչ,

նույն կաթիլն է վազում –

բայց արդեն թեք ճյուղերով իմ տարիների։

Ես այսօր նստած

այս փայտե նստարանին

չեմ հիշել քո անունը,

քո մասին չեմ մտածել,

չեմ ասել – «Լսիր ինձ, եթե կարող ես»։

Այգով անցնում են մի տղամարդ, մի կին-

սպիտակած մազերով,

նրանք տանում են մի փոքրիկ շնիկ։

Ինձ նրանք չնայեցին։ Լուռ մնացին։ Գնացին։

TWO STATES

1.

The sun plays on my face,

Flittering like a fly.

The street swims

In the tide of summer.

 

I recall

Several mantras (translated all

From Sanskrit.) and contemplate

Their quintessence.

 

Alas! I am neither Christ

Nor Buddha,

I cannot resurrect anyone,

I cannot anoint

Any Mary Magdalene.

I can’t even heal an ailing hand!

 

A man approaches

Asking for a cigarette.

Alas! I do not smoke.

 

2.

The raindrop drops

Falls, rolls

From leaf to leaf

Runs around, frolics

Like a child.

 

Facing my eyes

Is the same world.

It Seems nothing changes –

The same drop runs

Around the bent branches of my years.

 

Today, sitting

On this wooden bench,

I cannot recall your name.

I have not bothered with you.

I have not said, “Listen to me, if you can”.

A man and a woman pass by the park,

Grey haired –

They are walking a puppy.

They did not look at me. They were silent. They left.

 

…………………………… Henrik Edoyan

Translated by Tatul Sonentz

ՀԵՆՐԻԿ ԷԴՈՅԱՆ: ԷԶՐԱ ՓԱՈՒՆԴԻ ԾԱՌԸ

Օրն աճում է իմ մեջ,

լցվում է, հասունանում, ժամերը դանդաղ

տարալուծվում են իմ երակներում,

ալիքներն ափն են ծեծում,

նա մեծանում է, թափվում չորս կողմից,

նա իմ մեջ է, թեեւ

նրա ձայները գալիս են դրսից:

Ես նրան տալիս եմ իմ արյան կաթիլներից,

իմ շնչած օդից,

իմ ուժից, չարչարանքից, իմ լռությունից,

նա վերցնում է այն, ինչ ես եմ վերցնում,

ես նրան կյանք եմ տալիս,

նրա արմատները քանդում են կուրծքս

եւ հասնում մինչեւ հողը:

Հենրիկ Էդոյան: Կանգնած էր ծառը մենակ

Կանգնած էր ծառը մենակ
Քամու եւ անձրեւի դեմ,
Iոսում էր երազի մեջ,
Եւ նա միայն ծառ չէր:

Ապրում էր մարդը կյանքում
Օրերի ստվերի տակ,
Լռում էր ծառի կողքին,
Եւ նա միայն մարդ չէր:

՛ացվում էր սերը դանդաղ,
Փայլում էր ինչպես դանակ
Ծառի եւ մարդու միջեւ,
Եւ նա միայն սեր չէր:

Եվ հետո երգն էր բխում
Լռության խավար կողից,
Գալիս էր, անշարժանում,
Եվ նա միայն երգ չէր:


The Tree stood alone

The lone tree in its dream
withstood weather and barm;
it could articulate the storm.
It was more than a mere tree.

A man spent his life span
near that vocal tree
wordlessly, silently.
He was more than just a man.

Glistening like a steel knife
between man and tree
love crept in by degrees.
And slowly became more than love.

Then a song began to be sung.
In the dark silence it welled
uninvited, uncalled
and was more than a song.

Henrik EDOYAN (1940- )

Translation by Lilit Abajyan.

This poem and translation have appeared in naturopa, no 103, 2005.

L’arbre solitaire

L’arbre solitaire en son rêve

résistait aux intempéries;

il faisait front à la tempête.

Il était bien plus qu’un arbre ordinaire.

Un homme passa toute sa vie

près de cet arbre à voix

sans un mot, en silence.

Il était bien plus qu’un homme ordinaire.

Luisant tel un couteau d’acier,

entre l’homme et l’arbre

l’amour se glissa peu à peu.

Et lentement devint plus qu’amour.

Puis un chant s’éleva.

Il emplit l’ombre silencieuse,

surprenant, ensorceleur,

et devint plus qu’un chant.

Traduction: Conseil de l’Europe, 2005.

---

Naturopa is a French-English magazine published by the Council of Europe. Since 1968, it has worked on raising awareness among European citizens and decision makers of the importance of sustainable development in Europe by focusing on its unique heritage.

Click here for Europa's website.