ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ։ ՄԵՂԱՒՈՐ ԵՍ, ՅԱՐՈՒԹ ԿՈՍՏԱՆԴԵԱՆ

Անձրեւին չեկար,

Ծխամորճդ մնաց պատուհանիդ մօտ

Եւ ծառերը պարտէզիդ ծաղկեցան մինակ ու անտէր:

Կին մը կարմիրով, ժպտաց մուսայիդ

Ու պատմեց հին սիրահարկոտ աչքերուդ մասին...

Ու ինչ լաւ որ վերջին բարեւ մը չտուած կը հեռանաս մեզմէ...

Մինչ մենք յոգնած դէմքերով

Այս քաղաքի կամուրջներուն տակ կը փորձենք վերագտնել պատմութիւնդ:

Յիմար բանաստեղծ մինչեւ երբ պիտի փորձես փոխել այս աշխարհը...

Հասնիլ ու ըլլալ անոր մաքառումներուն կեդրոնը

Սիրել եւ ատել նոյն ատեն,

Փրկել եթէ պէտք ըլլայ,

Խաբել, ու պոռթկալ առանց յոգնելու:

Առաջ գոնէ պոռնիկ մը կը համբուրէր ճակատը սէգ Չարենցին,

Եւ նիհար բարակ մատներուն` մուսայի բոյրը կը քսէր կապոյտ:

Ես հայրենիք չունեցայ պիտի երգէր ուրիշ մը, եւ սահմանադրութեան 

տառերուն մէջ ու սալոններուն` ստախօս, 

քննարկէր արեւմտա-արեւելահայ ըլլալուն մասին:

Կարծելով որ օր մը անցագիրը հայրենիք պիտի դառնար իրեն ու ինք աճէր 

այդ անցագրի թաւիշին մէջ:

Սարսափ մը այսօր,

Սարսափ մր հիւանդ խօսքի ժահրէն...

Սարսափ մը այսօր սուտ բանաստեղծիկներէն,

Անոնցմէ որ գրասեղաններու ետին նստած սուրճի գաւաթով 

ազգի ճակատագիրը կորոշեն...

Շը՜ ՜ ՜ ՜ ՜ րրրրրրրրրրրրրրխխխկկկ կը փակուի դուռը

Բայց ո՞ւր են հերոսները,

Ո՞ւր գացին ասպետները այս քաղաքին

Բոլորը մեռա՞ն:

Սարսափ թուղթէն,

Սարսափ անոնցմէ որ եարերու եարայէն լալկանօրէն բղձկալով

Թուղթին հետ նստած թուղթ կը խաղան...

Մունետիկներ քուն ու արթմնի

Փշուր-փշուր Պէյրութը գինիի փշրուած շիշ է հիմա,

Անոր յատակին շատ մը մեռելներ,

Եւ շատ արիւն անոր մայթերուն....

Ու սուրճի յախճապակեայ փայլուն բաժակները կը շարուին պատշգամբը

Ըմպելու համար կաթիլ մը երազ սուրճէն,

Յիշելու եւ կարդալու համար հին երգերը Յարութ Կոստանդեանին...

Սարսափ թուղթէն,

Այսօր չեմ աղօթեր որ ազգը բանաստեղծութեանս նոր հատորը տպէ,

Ու հիւանդներուն մօտ չտպագրեն գրածներս ու ածական 

կամ մակբայ չաւելցնեն:

Մոռցեր եմ գիրքս, մոռցեր եմ փուռը

Մոռցեր եմ մեծ մամային կաթնապուրին համը,

Ռոզիկ քոյրիկին մարթատէլով հացիկները

Մոռցեր եմ Մոնթէ Կարլոյի խօսնակին բխրուն ձայնը

Մոռցեր եմ պատերազմը...

Ո~հ ինչ երկար է սա անէծքի սփիւռքը 

եւ ինչ մեծ են անոր վէրքերը մարմնիս մէջ...

Տես մատներէս լոյս կը ցաթի

Ու տես աղօթքներս տղուս բերնէն հրուշակի պէս 

կը բացուին կեանքի ափսէին մէջ...

Ըլլար լիճ մը առանց Պետրոս Դուրեանի ու ես ծռէի հոն, 

կաթիլ մը աղի արցունք խմելու...

Այս քաղաքի գոյները կը ճանչնամ ես,

Կը ճանչնամ անոր խենթերուն անունները

Կը ճանչնամ անոր աղաւնի թռցնողները

Հնակարկատները եւ սեւով ճերմակի վրայ գրողները...

Կը ճանչնամ անոր պատշգամբներու կեցած 

ու փաթթելէն հալած-մեռած տղոց անունները...

Կը նայիմ անոնց աչքերուն մէջ

Ու աղօթքի տեղ կանաչ տերեւ կը տեսնեմ. . .

Ու կը ճանչնամ յիմար սիւնները Պաալպէքի որ չեն ուզեր շարժիլ 

գոնէ մէկ անգամ:

Կը ճանչնամ անոր սիրուած երգիչները

Գիտեմ անոր շատրուանները որոնց տակ` 

Կարապետ Այանեան եւ որդիք Մակնիշը կը կարդամ:

Կը ճանչնամ Պէյրութը ո~վ բանաստեղծ

Ես չեղայ Փարիզ, հեռու Փրովանսի լեռներուն գոյնը չեմ տեսած,

Ոչ ալ արուարձանը այն ուր շատ հայրենակիցներ ունիմ.

Ունիմ ընկերներ հատ ու կենտ ու խոստացեր եմ 

անպայման մի օր գալու եմ տղերք:

Ես կը ճանչնամ Պէյրութը

Իմ մէջ լեզուն կը փլուզի այսօր

Եւ քաոստները մէկ մէկ հասակ կ’առնեն

Իմ մէջս,

Գրադարանները կը փլին 

որպէսզի ապրի բանաստեղծութիւնը տաք հացի պէս,

Մեր թաղին ծայրը ամէն օր կարմրող հացին պէս

Որ հին օրերուն հացին չի նմանիր...

Ես սերմի հունտեր կը ցանեմ պատշգամբիս մէջ...

Որ առաւօտը ծիծաղով բանայ աչքերս

Որով ես կը սիրեմ կեանքը,

Հունտը կը գունաւորէ մեղքերուս հին դարանը

Ու չվերջացող սա սփիւռքի պատուհանէն 

կը նայիմ վերադարձի կայարաններուն...

Ու ցանած հունտերս, որ մը պիտի չուզեն հոս ապրիլ

չճանչնալու համար այն բաները որ ես ճանչցայ...

Սփիւռքը որուն դեւն եմ այսօր,

Շը՜ ՜ ՜ ՜ ՜րրրրրրրրրրրրրրրրխկ կը փակեմ 

ազգային պատուհանի ապակին,

որ չմսիմ

ու անգամ մըն ալ չծռիմ Պետրոս Դուրեանի արցունքներէն խմելու:

Ես կեդրոնն եմ Պէյրութին 

Ան որ հայրենիք կը փնտռէ Լոս կամ Մոնթրէալ 

Հէյ սուտլիկներ, 

Հայրենիքը մէկ է. . . .

Փրովանսի լեռներու բնակիչը, 

Որ աքսորեալ մեռաւ, 

Գիտէր ըսածս 

Գիտէ ըսածս:

Վահան Տէրեան: [Լուսաբացին նա բարձրացաւ կախաղան]

Լուսաբացին նա բարձրացաւ կախաղան
(Արևածա'գ, օ~ , արշալոյս արիւնոտ)։
Կանգնած էին զինուորներն ու քահանան,
Գունատ ու լուռ կանգնած էին նրա մօտ,..


Ծեր քահանան ո՜չ մի աղօթք չէր յիշում
(Սիրտը նրան շշնջում էր՝ անիծի՜ր),
Լուսածագի ծիրանավառ մշուշում
Ցայտում էին ճաճանչները ցան ու ցիր...


Մռայլ սպան լուռ շրջում էր աջ ու ձախ
(Արդեոք յիշե՞ց նա իր մօրը հեռաւոր),
Գունատւում էր սև գիշերը և ուրախ
Արեգակն էր ոսկեզօծում սար ու ձոր...


Լուսաբացին նա բարձրացավ կախաղան
(Արևածա՛գ, օ՛, արշալոյս արիւնոտ),
Կանգնած էին զինուորներն ու քահանան,
Գունատ ու լուռ կանգնած էին նրա մոտ...

ԱՐՈՒՍԻԱԿ ՕՀԱՆՅԱՆԻ ՆՈՐ ԳԻՐՔԸ

Հեղինակի երկրորդ ժողովածուն է, որտեղ զետեղված են 2003-2009 թթ. գրված բանաստեղծություններ: 










Գրքույկն ունի բանաստեղծությունների յոթ շարք, որոնք էլ խորհրդանշում են հեղինակի խոհերի գույները` Երգեհոնաձայն այս պատեհության ազդարարումը նախերգանքային, Ինչ բերեմ ինձ հետ քեզ մայրամուտից, Թափառող Արև` գիժ, ոտաբոբիկ, խառնելով իրեն ծովին, ավազին, սեր է նկարում ծովի երեսին, Ես սիրում եմ կարոտներս ու ապրելու սպասումս, Թարթող լապտերի գլխիկոր հևքից դանդաղ ճոճվում է իմ ասելիքի չասելքիը լուռ, Կարոտ է հագել առավոտը այս` շուշանվել օդում ասես նորահարս, Մայրամուտներին լույս աղաչեցի անթարգման մտքիս թափառումներով: 

Գլխավոր խմբագիրն է բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, Երևանի Պետական Համալսարանի գրականության ամբիոնի վարիչ Սամվել Մուրադյանը: 

Uptown Voices: Writing Across Our Cultures

Northern Manhattan’s Annual Arts Festival.
Uptown Voices: Writing Across Our Cultures

A bilingual reading of various languages and English featuring local writers:
Patricia Eakins, Sandra A. García Betancourt, Paquita Suarez-Coalla, and Lola Koundakjian.
INFO: Patricia Eakins – 212.928.4227
When
Sat Jun 19, 2010 7pm – 10pm Eastern Time
Where
The Cornerstone Center - 178 Bennett Ave. (at W. 189th St.)

There will be wonderful free events throughout the month of June in Washington Heights and Inwood Heights -- music, dance, art galleries and programs for kids.

For other events, visit http://www.artstroll.com/events-schedule/

Յովհաննէս Թումանեան: Հայոց վիշտը

Հայոց վիշտը անհուն մի ծով,
Խաւար մի ծով ահագին
Էն սև ծովում տառապելով
Լող է տալիս իմ հոգին։

Մէկ զայրացկոտ ծառս է լինում
Մինչ երկինք կապուտակ
Ու մերթ հոգնած սուզւում, իջնում
Դէպի խորքերը անյատակ։

Ո՛չ յատակն է գտնում անվերջ
Ու ո՛չ հասնում երկնքին…
Հայոց վշտի մեծ ծովի մեջ
Տառապում է իմ հոգին։


The Armenians' Grief


The Armenian grief is a boundless sea,
An immense, dark sea,
In pain, in that black water,
My soul swims aimlessly.


Now it rises up with fury
Toward the clear sky above,
And tired now, it plunges
To the endless depths.


Wine is not unendingly deep
Nor can it raise me as far as the sky...
In the vast sea of Armenian sorrow
My tired soul moves, always in grief.

Armenian poetry, old and new : a bilingual anthology / compiled and translated with an introd. by Aram Tolegian.

Detroit :  Wayne State University Press , 1979. 

Closing remarks on our BPC audio series

On April 2, 2010, New York’s Armenian community celebrated two anniversaries: 8 years of Gartal and 4 years of the Armenian Poetry Project, at the Bowery Poetry Club. The Zephyr Poets from Los Angeles -- Tina Demirjian, Armine Inknadossian, Shahé Mankerian, and Alene Terzian -- read with New York City-based writers Nancy Agabian, Lola Koundakjian, Amir Parsa, and Alan Semerdjian.

The event planning began last Summer when Pasadena based Arminé Iknadossian came to NYC to meet with Nancy Agabian, the curator of Gartal, a quarterly Armenian stage reading series, and Lola Koundakjian, who runs the web based Armenian Poetry Project.

The Zephyrs being all teachers, the challenge for them was to find a good time to travel to NYC. When the date was set, Nancy Agabian had a short time to find a venue: the beginning of April being a holiday week, most clubs were either packed or closed. Nancy Agabian and Lola Koundakjian wish to thank Bob Holman, Gary Glazner and the staff at the Bowery Poetry Club for hosting our event.

Gartal and APP are looking for talents, and resources to continue our efforts. If you are interested in helping us, contact us at nancyagabian@gmail.com or armenianpoetryproject@gmail.com and thank you!~


-- LK