ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ԳԻՆՈՎ ԳԻՇԵՐ

Օդին մէջ խունկ կայ, օդին մէջ համբոյր,

Օդին մէջ գգուանք, օդին մէջ գաղջ բոյր.

Բի՜ւր, բիւր դիցանոյշ կարծես շշնջեր

Ջորսդիս, այս գիշեր օդին մէջ ինչե՜ր…։

Ցայգին մէջ թրթռում մը կայ անդադրում,

Սիրոյ պէս հըզօր, սիրոյ պէս տրտում,

Հազար աստղ կարծես մէկ-երկու պաչեր

Վերեւս, այս գիշեր երկնքին մէջ ինչե՜ր…։

Լիճն արծաթ փրփրով վե՜ր կը սլանայ,

Ամէն ալեակէ մէկ-մէկ սիրենա

Ինձ կախարդ հրաւէր կարծես շշնջեր .-

Այս գիշեր լճիս ծոցին մէջ ինչե՜ր…։

Ա՜խ, տաք սիրտ մ՛ըլլար, երկու թաց աչեր,

Գլուխըս սիրոյ կուրծքին վրայ հանգչէր.

Թեւերս իր մերթ թեւին վրայ խաչէր…

Այս գիշեր գինո՜վ սրտիս մէջ ինչե՜ր…։

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ, ԵՐԿԵՐ, 1986, Antelias, page 303 

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ՆՈՒԷՐ ԱՄԱՆՈՐԻ

Քեզ տալ կ՛ուզէի բերքը պարտէզիս

Անփուշ վարդեր ու միամիտ նարկիս…

Այդ խելօք բաները կը տանջեն զիս։

Քեզ տալ կ՛ուզէի այն մորթն անօգուտ,

Որ կ՛այրի պզտիկ կրակով անգութ…

Պատռէիր՝ եթէ հաճոյ էր հոգուդ։

Քեզ տալ կ՛ուզէի ինչ որ լայնօրէն

Տուիր ինձ՝ փուշէ պսակ անօրէն,

Աչեր որ կ՛այրին, ցայգեր որ կ՛այրեն…։

Քեզ տալ աշխարհիս ղեկը մոգական,

Հո՛ւր կ՛անձրեւէիր հու ուր մարդեր կան…

Բայց մեզմով տանջանքը քա՜ղցր է այնքան։

Ու ի՞նչ տալ՝ բոցէս կայծ մը հրակէզ.

Այրէիր դուն ալ իմ մութ կըրակէս,

Ու հասկնայիր որ կը սիրեմ քեզ…։

Էրֆուրտ, 1 Յունուար 1910

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ, ԵՐԿԵՐ, 1986, Antelias, Page 257

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ՔՆԱՑԻՐ…

Դուրսը մարմանդն իջավ,

Հեռվեն լիճը հանգեցավ,

Հալած անուրջ մը չէ՞ անծիր…

Բարձերուն մեջ, ահ, քնացի՜ր։

Ձյունը կիջնե տենդահոլով…

Իմ ճերնակ սերս ալ դողդղալով

Թարթեւանես վա՜ր մտացիր

Կմաղվի՜ վրադ, ո՜հ, քնացի՜ր։

Երգ մը չէ՞, որ կուլա հեռուն…

Լուռ օրհներգի մը վանկերուն

Նըման իմ սերըս անձանձիր

Կմաղվի՜ վրադ, ո՜հ, քնացի՜ր։

Մահը շրջեր քունիդ մեջեն։

- Հե՜գ մեռելները կանրջե՞ն։

Դագաղդ ըլլամ ես սեւածիր,

Ու դուն այսպես մեջն քնացիր…

1909, 15 մարտի

ԱՆՏԻՊ ԵՋԵՐ «Նաիրի» 1995, Էջ 14

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: Ա՜Յ ԱՉՔԵՐ

Աչքեր, ա՜յ աչքեր, հոգեծով աչքեր.

Աչքեր որ կերգեք, աչքեր, որ կուլաք.

Լույսե ծաղիկներ, մշտածոր վերքեր,

Աչքեր, որ կապրիք, աչքեր, որ մեռաք…

Խավարի լիճեր, կապույտի աչքեր։

Աչքեր միամի՜տ, ժպտու՜ն, օրորո՜ւն.

Ճամբաներու եզրն ի վար մոռցըված

Անկո՜խ դաշտերու ծաղիկներ սիրուն…

Զով այգիներուն պես անստվե՜ր, անլա՜ց,

Միամիտ աչքեր, ժպտուն, օրորուն։

Աչքեր, ա՜խ, բոցի մեղքեր տենդագին,

Հույս-հայրատ աչքեր, կիրքի պատարագ՝

Այրող, մխացող մեհյաններ Մեղքին,

Աչքեր, որ կայրիք, կթունեք, կեռաք.

Այսահա՜ր աչքեր, բոցե՜ղ, տխրագին։

Լճացա՜ծ աչքեր, ահավո՜ր, տրտում,

Հողին այնքան մոտ, անբարբառ, անբան,

Աշնան հովերեն տարվող անդադրում

Տերեւի պես, որ գիտե իր ճամբան…

Լճացա՜ծ աչքեր, անձրեւոտ, տրտո՜ւմ։

Ու դուք երազո՜ւն, խնկոտ, տրտմունակ

Գաղջ գիշերներու նըման հեշտաբույր

Սիրահա՜ր աչքեր, որ անտես, մենա՜կ,

Մութ կածաններեն կերթաք ի համբույր…

Սիրահար աչքեր, խնկոտ, տրտմունակ։

Դո՛ւք, բոլոր աչքեր, հրդեհներ անշեջ.

Աչքեր, որ կապրիք, աչքեր, որ մեռաք,

Եկեք մութ հոգվույս անդունդներուն մեջ

Կաթիլ բարեկամ արտասուք մը տաք,

Դուք բոլոր աչքեր, լույսի վիհեր գե՜ջ։

Աչքե՜ր, որ կապրիք, աչքեր, որ մեռաք։

ԱՆՏԻՊ ԵՋԵՐ «Նաիրի» 1995, Էջ 11

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ՄԵՆԵՐԳ

Որովհետեւ ինձ խոսեցան

Մեռնող վարդերն։ Օ՜հ, ահավոր

Աչքեր լացին իրենց աղվոր

Դեղնած թերթե՜րը ցիրուցան։

Ու լեռներեն հեւիհեւ վար

Վազող հովերը շոգերուն,

Ինձ պատմեցին բարձունքներուն

Խո՜ւլ վետվետումը հոգեվար։

Երկնից կամարը դիտեցի

Անհո՜ւն պարապն էր Անէին.

Գիսավորները կերթային

Արցունքներու նըման լացի։

Ու բարեկամ, ու անհամար

Մահեր՝ կմախք գարշապարով

Հոգվույս վըրա պար դառնալով՝

Կերգեին ինձ. «Մեռիր, հիմա՜ր…»։

ԱՆՏԻՊ ԵՋԵՐ «Նաիրի» 1995, Էջ 9

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ԱՍՊԵՏԻՆ ԵՐԳԸ

Ճերմակ ձին է թամբեր, տեսէք, 
Ոսկի թամբին վրայ կանգնած սէգ 
Լռին կþերթայ ասպետն, ըսէք, 
Ասպետը սէգ դէպ ո՞ւր կþերթայ։  


Կը խրոխտայ վէս ձին՝ կոյսի պէս. 
Արշալոյս է, ծաղկի հանդէս, 
Հազար թռչներ կþերգեն անտես, 
Ասպետն, ըսէք, դէպ ո՞ւր կþերթայ։  


Հետեւորդներն ո՞ւր են աղուոր, 
Ռազմի՞ կþերթայ ան ահաւոր. 
Ոչ, իր սրտէն վիրաւոր, 
Ասպետն, ըսէք, դէպ ո՞ւր կþերթայ։  


Ահա հասաւ ժայռին գագաթ, 
Դէմքը ծածկեց ձեռքով երկաթ, 
Խոյացաւ վար ձին խանդակաթ, 
Ասպետը սէգ՝ մահուան կ՛երթայ...:

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ՀՈԳԻՍ

Հիւանդ տերեւ մը տեսայ կանաչին մէջ դաշտերուն,
Ի՜նչ աղուոր էր գարունը, փափուկ հովէն օրօրուն,
Սիրուն խոտերը դաշտին, ծաղիկներն ալ բիւր գոյնով,
Կը խնդային լռելեայն գաղջ արեւին տակ գինով։

Բայց գարնային կենսաւէտ այդ պահին մէջ օրօրուն,
Հիւանդ տերեւ մը տեսայ, կանաչին մէջ դաշտերուն,
Չորցած տե՜րեւ մը նիհար, որ զեփիւռին հպումով,
Մեռելամերձ կը դողար մարգերուն մէջ ակնաթով։

Սիրտս անհուն ցաւով լի, ես հեռացայ սգահար,
Մատներու մէջ առի զայն, ու իր մարմինը նիհար,
Գուրգուրանքով, արցունքով մօտեցուցի շրթունքիս։

Անժամանակ թարշամած գարնան տերեւ մ'է հոգիս,
Ծաղիկներու մէջ կեանքին, զեփիւռին տակ Մայիսի,
Ալ ժպտելու անկարող, ան կը դողայ, կը մսի...

Հիւանդ տերեւ մը տեսայ կանաչին մէջ դաշտերուն...

ՌՈՒԲԷՆ ՍԵՒԱԿ: ՀԻՆ ԵՂԱՆԱԿ

Այս գիշեր երգ մը հոգեցունց
Հովին մէջէն՝ հեռուէ հեռու՝
Ձիւնոտ,տրտում ճամբաներու
Խոր անրջանքը արթնցուց։

Եւ մենաւոր ու տրտմունակ,
Քեզ կ'ունկընդրեմ պատուհանէս
Որ աղօթքի մ'ոլորիքին պէս
Կ'արձագանգես, հին եղանակ։

Արուեստ չունիս, իմաստ չունիս,
Կը կրկնուիս դուն անդադրում,
Ու ձիւնին հետ դանդաղ, տրտում,
Դուն տարուբեր կը տատանիս։

Շնչհատ մարմինդ կը դողդոջէ...
Վանկերուդ մէջ տԺգոյն, վտիտ,
Ու յանկերգիդ մէջ միամիտ
Ապրելուն խուլ մահերգը չէ՞...

Կը կրկնէ հովն աննպատակ.
Աղաղակներդ ծառին, սարին.
Ի՞նչ կը պատմես դուն գիշերին
Որ կու լայ մայթը հեւքիդ տակ։

Այս իրիկուն, ձիւն իրիկուն,
Հին եղանակ մը հոգեցունց,
Ծոյլ երազանքը արթնցուց
Մութ, ամայի ճամբաներուն։

Երգը մեռաւ հեռուն, անհետ.
Բայց այդ չափով, այդ յանկերգով.
Պատուհանիս գիշերին քով,
Հոգիս կու լայ դեռ երգին հետ...

Ռուբէն Սևակ: Ցնծուն Մահ

Քերթողն ըսավ. ― «Անու՜շ վըտակ,
Շիւղերու տակ, ճիւղերու տակ
Ո՞ւր կը վազես աննըպատակ...

Վարդեր կուլան շուրթիդ վերև,
Սեզեր կու տան քեզ բիւր բարև,
Քե՜զ կը կանչեն ծաղիկ, տերև...

Լուսնակի ցոլքը ծոցդ առած,
Դաշտերու մէջ լայնատարած,
Ո՞ւր կը վազես դուն շուարած...

Կեանքդ արդէն կարճ է, ա՛յ վըտակ,
Մի՛, մի՛ վազեր ծովն անհատակ
Պիտի թաղէ քեզ ալյաց տակ...»

Վտակն հծծեց.― «Թող անդադրում
Վազեն ջուրերս. մի՛, մի՛ տրտում
Արցունք կաթեր անոնց սրտում»:

Թո՛ղ, որ երգեմ լոյսն ու մութին,
Ի՜նչ փոյթ թէ մահն է քայլ մ'անդին,
Ես սիրահար եմ մարմանդին...»

Ու մինչ քերթողը կ'երազէր՝
Լալո՜վ, վըտակը եռուզեռ,
Երգով իր մահը կը վազեր...

Ռուբէն Սեւակ: ՍԻՐՈՅ ՄՐՄՈՒՆՋ

Անոնք գացի՜ն խորհուրդով ու գաղտնիքով բեռնաւոր,
Գացի՜ն նաւերը սիրոյս իմ աչքերուս առջեւէն,
Ցըռուկնին վեր, դէպի մո՜ւթ եզերքները հեռաւոր,
Առագաստնե՛րը գինով մայրամուտի գաղջ հովէն:
Ու տեսայ որ, հինաւուրց դիցուհիի պէս աղուոր,
Իրենց ձիւնի անարատ սրբութեան մէջ համօրէն,
Թեւերնին վեր, անծանօ՜թ ափունքներու ուխտաւո՜ր,
Անրջանքիս կարապնե՛րը սահեցան յամրօրէն...:
Իրիկուն է: Կը դիտեմ ես լո՜յծ անհունը ջուրի.
Հովը լըռիկ կը պատմէ ինծի յուշքեր երջանիկ,
Ու անպատո՜ւմ խորհուրդով անսահման ջո՛ւրը կ`ուռի:
Քար ու փրփուր ափին վրայ կը համբուրուին իմ առջիս...:
Ես կը դիտեմ հեռաւոր հորիզոններն ուր լըռի՜կ
Գացին նաւե՛րը սիրոյս ու կարապներն անուրջիս:
Անոնք գացին խորհուրդո՛վ ու գաղտնիքով բեռնաւոր...:

Whisper Of Love
They sailed away, loaded with mystery and secrets,
The ships of my love sailed away from my gaze,
Their prows high, facing dark and distant shores,
And their sails drunken with the warm sunset breeze.
And I saw how, like ancient and beautiful goddesses,
In their immaculate sanctity, pure as snow,
Wings high, like pilgrims to unknown lands,
The swans of my love silently glided away.
It is evening. I am watching the immense flow,
The sea-breeze is quietly recounting the happy memories
And the boundless waters are rising with an ineffable mystery.
In front of me, gravel and foam are kissing on the shore,
I am looking at the distant horizon beyond which
The ships of my love and the swans of my dreams have silently glided away.
They sailed away, loaded with mystery and secrets…

Rouben Sevak (1885-1915)

Translation by Berge Turabian