Նահապետ Քուչակ: [Ճերմակ ծո´ց ու լա´յն ճուպայ]

67.
Ճերմակ ծո´ց ու լա´յն ճուպայ,
       ի ծոցիկդ ի վա´յր սահեցայ.
Այդ խակ թեւերուդ միջին`
       գի´րկ ածի, պահիկ մ’արգելցայ.
Թեռկունքս այլ ի վեր կալայ.
       «Տէ´ր, արա զմահիկըս հոսայ.
Զմահիկս ու մատղի´կս արա
       աղեկան կըրծո´ցն ի վերայ»:

Gorge blanche et large manteau!... Je me suis
glissé sur ton sein
El j'ai senti tes deux jeunes bras se refermer
sur moi.
Alors, j'ai crié: « Seigneur, donne-moi la mort,
Immole-moi, à l'instant même, à cette place,
sur le sein de ma bien-aimée ! »


Traduction par Archag Tchobanian

Նահապետ Քուչակ: [Դաւի´թ մարգարէ, իմ յո´յս]

41.

Դաւի´թ մարգարէ, իմ յո´յս,

       շատ մեղկունք ունիմ, թէ թողո՞ւս.
Եարուկ մի սիրեր եմ ես
       պարապար հետ երկու լուսոյս,
Հընցկուն աղւորիկ եարուկ
       թէ ի խուցըդ գայ, նա´յ թողուս.
Ցորեկըն սաղմոս ասես,
       լօք գիշերն ի ծոցիկդ առնուս:

O prophète David, j'ai beaucoup de péchés : tu
es le seul espoir de mon salut!
J'aime une belle, je l'aime à l'égal de mes deux yeux.
Elle est si gentille que, si elle venait dans ta
chambre, tu la laisserais entrer.
Tu dirais tes psaumes pendant le jour, et tu
passerais la nuit avec elle. 

Traduction par Archag Tchobanian

Prophet David, hear my prayer,

     forgive my sins: you are wise.

I love a beautiful young girl

    as I love the light of my eyes.

If such a girl came to your cell

    - so beautiful a sight -

you'd let her in, read psalms by day
    and lie with her by night.

English translation by Ewald Osers

Դանիէլ Վարուժան։ Վարուժնակիս

Պէտք է կարդալ «Վարուժնակիս»ը զգալու համար,

թէ ինչ է հայր ըլլալը։

Յ. ՕՇԱԿԱՆ

Վարուժանի անդրանիկ դուստրը՝

Վերոնը

ՎԱՐՈՒԺՆԱԿԻՍ

Աղուո՜ր, աղուո՜ր, աղուո՜ր վարդն իմ Գարունիս՝

Որ սըրտիս վրայ μացուեցար,

Եւ քեզի հետ μացիր հոգիս վըշտահեղձ

Նոր երազի մը պայծառ։

Հին օրօրանն, որ, թաղարի պէս լըքուած,

Կþըլլար խըշտեակը սարդին,

Կենդանացա՜ւ ճըռուողիւնով, μոյնի պէս

Պաճուճուեցաւ վերըստին։

Արեւ մը նոր, շողերուն հետ աչքերուդ,

Շեմիս վըրայ ցաթեցաւ.

Եւ վանդակին մէջ կաքաւս իմ վիրաւոր

Կարկաջեց երգ մը անձկաւ։

Դուն սենեակէ սենեակ թըռար դեդեւուն

Բոյնէն ինկած ծիտի պէս.

Ձայնէդ դիւթուած՝ այցելեցին տընակիս

Սերոμէն լուսագէս։

Աղուո՜ր, աղուո՜ր, աղուո՜ր վարդն իմ Գարունիս՝

Եկուր նըստէ՛ ծունկերուս.

Թող լուսնակի պէս՝ մըռայլ ծոցս ողողեն

Ոսկի վարսերըդ սընդուս։

Շըղթայէ վիզս այդ թեւերովըդ քընքոյշ,

Նըման ծաղկէ մանեակի.

Ժըպտէ՛ ինծի, որ ցուրտ անդունդը սըրտիս

Արշալոյսո՛վ բըռընկի։

Խօսէ՝ ինծի, անծանօթ խօսքը, զոր դուն

Երկինքէն հետըդ բերիր,-

Կը բանայ շողը՝ վարդն, իսկ շուրթը մանկան՝

Աստուծոյ մատը կարմիր։

Նայէ՛ ինծի, լուսնակն ինչպէս կը նայի

Դամբանին խորը խաւար.-

Սէրըս մեռած՝ պիտի առնէ յարութիւն

Ու պիտ՝ ապրի քեզ համար։

Քեզի՜ համար, որուն միսն է գոյացած

Շուշաններու թերթերէն,

Միւռոնաբոյր շապիկն հիւսուած է թեւով

Թիթեռներու նըկարէն։

Քեզի՜ համար, ո՛վ իմ քերթուածըս անմահ՝

Զոր արիւնովս յըղացայ,

Զոր երգեցի՝ հպելով սըրտիս լարերուն

Լարն ամենէ՛ն դիւազգայ։

Քու ձե՛ռքըդ լոկ դեռ կը բըռնէ զիս կանգուն

Աւազներուն վրայ փառքիս.

Եւ մազիդ մէկ թելը բաւ է կապելու

Տիեզերքին հետ՝ հոգիս։

Վարուժնա՛կդ իմ, իմ փափկասո՛ւն Դիցուհիս,

Ո՛վ քընարէ, դու հոգեակ,

Թող որ արցունքս, որ այտերուդ վրայ կ՛իյնայ,

Ըլլայ ծիծաղ կամ սուտակ.

Բիբերըդ թող սըրսկեն աստղե՛րն երկընքին

Իմ խորշոմած ճակատիս՝

Որ իր վըրայ, թագի պէս, բա՛րձըր բըռնեց

Խոր ըսպիները սըրտիս։

Զի ես անդո՛ւնդն եմ՝ որ կ՛ըլլայ երջանիկ

Փոսուռայի մը լոյսով.

Անապա՛տն եմ, որ երկինքին կը ժըպտի

Իր ծըլարձակ մէ՛կ բոյսով։

ԴԱՆԻԷԼ ՎԱՐՈՒԺԱՆ

1912 Մայիս 15ին ուղարկուած է Թէոդիկին «Ամենուն Տարեցոյցը» տարեգրքին յաջորդ թիւին համար, որ լոյս տեսած է նոյն տարուան Դեկտեմբերին։ «Վարուժնակիս»ը նաև մաս կազմած է «Հեթանոս Երգեր» հատորին (Պոլիս, 1912)։

Belle, belle, belle, rose de mon Printemps, Qui t’es ouverte sur mon cœur, Et a déployé avec toi en mon âme affligée Un nouveau rêve resplendissant. Le vieux berceau qui, tel un vase abandonné, Devenait une paillasse pour l’araignée, A repris vie avec tes gazouillements, comme un nid S’est enjolivé de nouveau. Un soleil neuf, avec les rayons de tes yeux, Sur mon seuil s’est éclos, Et dans sa cage ma perdrix blessée, A entonné un chant convoité. Toi, de chambre en chambre tu t’es envolée légèrement Comme un oisillon tombé du nid, Enchantés par ta voix sont arrivés dans ma maisonnnette Des séraphins lumineux. Belle, belle, belle, rose de mon Printemps, Viens t’asseoir sur mes genoux, Qu’un doux clair de lune inonde ma poitrine De tes soyeux cheveux dorés. Enchaîne mon cou de tes bras délicats Semblables à un collier de fleurs ; Souris-moi, pour que le froid chaos de mon cœur, S’embrase avec l’aurore. Parle-moi, avec le langage inconnu, que toi Tu as apporté du ciel avec toi, La rose déploie son chatoiement, et la lèvre de l’enfant Le rouge du doigt divin. Vois comme le clair de lune me regarde Au fond du sépulcre ténébreux ; Mon amour mort va ressusciter Et va vivre pour toi. Pour toi, dont la chair est constituée De pétales de lys, Dont les manches de chemise embaumées d’huile sainte Sont tissées selon l’image des papillons. Pour toi, ô mon poème immortel Que j’ai conçu avec mon sang, Que j’ai chanté en pinçant les cordes de mon cœur, La corde la plus sensible. Seule ta main me fait tenir debout Sur les sables de ma gloire Et un seul de tes cheveux suffit à attacher Mon âme à l’univers. Ma petite Colombe, ma tendre déesse, Qui…chante ta douce âme, Laisse mes larmes qui coulent sur tes joues Devenir des rires ou des rubis. Que tes pupilles pulvérisent les astres du ciel Sur mon front ridé ! Qui a tenu au-dessus de lui, comme une couronne Les profondes blessures de mon cœur. Car moi je suis le néant devenu heureux A la lumière d’un ver luisant. Je suis le désert, qui sourit au ciel, Pour sa plante qui a germé.

Traduction Louise Kiffer

AGUSTÍN TAVITIAN: La Palabra Invicta

Todo es cuestión de tener un lugar
donde depositar el alma. Un paisaje,
el que sea, para alimentar los sueños
y viajar con fantasías y delirios.
Un lugar. Aunque el frío te penetre
y la tristeza y el miedo te dobleguen.
Un lugar pobre o derruido, alejado, aislado, abandonado.
Un lugar que te aloje, que te ampare.
Donde vivas, pienses, ames.
El lugar donde creas tu libertad de ser.



Tout est question d'avoir à soi
Un endroit où mettre l'âme
Un paysage, un endroit qui donnerait à vivre aux rêves
Et permettrait de voyager dans le fantasme et le délire
Un lieu. Même si le froid
Te pénètre,
Que tu sois
Gelé de peur et de tristesse
Un lieu pauvre ou démoli,
Distant, isolé, perdu,
Un lieu qui t’accueille toi,
Qui te protège,
Un endroit où tu vis, tu penses et aimes
Cet endroit où tu composes ta liberté d’exister

Agustin Tavitian

adaptation du texte espagnol par Sylvie M. Miller

Դանիէլ Վարուժան։ ԱՆԴԱՍՏԱՆ

Արեւելեան կողմն աշխարհի
Խաղաղութի՜ւն թող ըլլայ...
Ո՜չ արիւններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մէջ ակօսին.
Ու երբ հնչէ կոչնակն ամէն գիւղակի՝
Օրհներգութ՜իւն թող ըլլայ։ 

Արեւմտեան կողմն աշխարհի
Բերրիութի՜ւն թող ըլլայ...
Ամէն աստղէ ցօղ կայլակի,
Ու ամէն հասկ ձուլէ ոսկի.
Եւ ոչխարներն երբ սարին վրայ արածին՛
Ծիլ ու ծաղիկ թող ըլլայ։

Հիւսիսային կողն աշխարհի
Առատութի՜ւն թող ըլլայ...
Ոսկի ծովուն մէջ ցորեանին
Յաւէտ լողայ թող գերանդին.
Ու լայն ամբարն աղուներուն երբ բացուի՛
Բերկրութիւն թող ըլլայ։ 

Հարաւային կողմն աշխարհի
Պըտղաբերում թող ըլլայ...
Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,
Յորդի՜ գինին բաժակներուն.
Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի՛
Սիրերգութի՜ւն թող ըլլայ։




Daniel Varoujan - ANDASTAN *

At the Eastern part of the earth
Let there be peace…
Let sweat, not blood, flow
In the broad vein of the furrow,
And at the toll of each hamlet’s bell
Let there rise hymns of exaltation.

At the Western part of the earth
Let there be fecundity …
Let each star sparkle with dew,
And each husk be cast in gold
And as the sheep graze on the hills
Let bud and blossom bloom.

At the Northern part of the earth
Let there be abundance …
In the golden sea of the wheat field
Let the scythe swim incessantly
And as gates of granaries open wide
Jubilation let there be.

At the Southern part of the earth
Let all things bear fruit…
Let the honey thrive in the beehive
And may the wine run over the cups
And when brides bake the blessed bread
Let the sound of song rise and spread.

Daniel Varoujan 1914

Translated by Tatul Sonentz

*Name of the ritual of the Ceremonial Blessing of the 4 corners of the earth -- a Sacrement of the Armenian Apostolic Church

Andastan
(Bénédiction des quatre coins du monde)

Que la paix soit
A l’Est de la terre...
Que la sueur coule, pas le sang,
Dans les larges artères des sillons.
Et quand les carillons sonnent dans chaque bourg
Que le cantique retentisse !

Que la fertilité soit
A l’Ouest de la terre...
Que chaque étoile luise intensément,
Que de chaque épi coule de l’or,
Et quand les troupeaux vont au pâturage
Que la semence germe dans le sol !

Que la prospérité soit
Au Nord de la terre...
Que la faux moissonne à tout jamais
Dans la mer des champs dorés,
Et quand s’ouvre la vaste grange
Que la terre inonde de bonheur !

Que la floraison soit
Au Sud de la terre...
Que les ruches abondent de miel,
Que le vin déborde dans les verres.
Et quand les femmes cuisent le pain
Que résonne l’hymne à l’amour !

Tr par Berge Turabian

ANDASTAN di Daniel Varujan

(Benedizione per i campi dei quattro angoli del mondo)

Nelle plaghe d’Oriente
sia pace sulla terra…
non più sangue, ma sudore
irrori le vene dei campi,
e al tocco della campana di ogni paese
sia un canto di benedizione.

Nelle plaghe dell’Occidente
sia fertilità sulla terra…
Che da ogni stella sgorghi la rugiada
e ogni spiga si fonda in oro,
e quando gli agnelli pascoleranno sul monte
germoglino e fioriscano le zolle.

Nelle plaghe dell’Aquilone
sia pienezza sulla terra…
Che nel mare d’oro del grano
nuoti la falce senza posa,
e quando i granai s’apriranno al frumento
si espanda la gioia.

Nelle plaghe del Meridione
sia ricca di frutti la terra…
Fiorisca il miele degli alveari,
trabocchi dalle coppe il vino,
e quando le spose impasteranno il pane buono
sia il canto dell’amore.

Լեւոն Շանթ: ԱՆՈՒՇ ՀՈՎԻԿ

Ահա՜ ելավ լուսինն արծաթ մութ ամպերու ստվերեն, 

ահա՜ նավակն ալ գեղազարդմեր դրացի ժայռերեն:

Անու՛շ հովիկ,

փչե՛ հուշիկ

ու բե՛ր ինծի

բյուր ժիր ալիք։

Նավակը հեզ կը սպրդի ալիքներու ծուփին տակ.

աղջիկն անփույթ հենած մեկդի կերգե ձայնովն իր հստակ:

Անու՛շ հովիկ,

փչե՛ հուշիկ

ու բե'ր ինծի

երգն անուշիկ։

Երգն է կարոտ, սեր ու գգվանք,

ինքը հուզում ու սարսուռ.

ալ թո՛ղ, աղջի՛կ, երգդ ու նազանք,

բոց աչքերդ հո՛ս դարձուր։

Անու՛շ հովիկ,

փչե'՛հուշիկ

ու բե՛ր ինծի

Նավն ու աղջիկ։

ԼԵՒՈՆ ՇԱՆԹ, Երկեր, Սովետական  Գրող 1989





Douce brise (barcarolle)

Voici levée la lune d’argent
A travers l’ombre des nuages noirs
Et voici la barque parée
Glissant hors des rochers

Douce brise, souffle légèrement
Et apporte vers moi des myriades de fortes vagues

Dans la barque ma belle
Allongée sous la lune insouciante
Accompagne sa guitare
D’une voix claire et puissante

Douce brise, souffle légèrement
Et apporte vers moi sa tendre chanson

De sa voix, elle chante l’amour et la caresse
Toute émotion et frisson
Et maintenant jeune fille, chant et musique
Tourne vers moi tes yeux de braise

Douce brise, souffle légèrement
Et apporte vers moi le chant et la jeune fille.


Levon CHANTH
traduit de l'arménien par Louise Kiffer

Սիլվա Կապուտիկեան։ ԽՕՍՔ ԻՄ ՈՐԴՈՒՆ

Այս գարնան հետ, այս ծաղկունքի, 
Այս թռչնակի, այս առուակի, 
Հետն այս երգի ու զարթօնքի 
Բացուեց լեզո՜ւն իմ մանկիկի: 
Տե՛ս թոթովեց բառ մի անգին 
Հայկեան լեզուից մեր սրբազան, 
Ասես՝ մասո՜ւնք հաղորդութեան 
Դիպաւ մանկանս շրթունքին... 

- Լսի'ր, ո՛րդի, պատգամ որպէս 
Սիրող քո մօր խօ՜սքը սրտանց, 
Այսօրուանից յանձնում եմ քեզ 
Հայոց լեզուն հազարագանձ: 
Կտրել է նա, հանց աստղալոյս, 
Երկինքները ժամանակի, 
Շառաչել է խռովայոյզ 
Սլացքի հետ Հայկեան նետի.
Ու Մեսրոպի սուրբ հանճարով 
Դարձել է գիր ու մագաղաթ, 
Դարձել է յոյս, դարձել դրօշ, 
Պահել երթը մեր անաղարտ... 

Նրանո'վ է մրմրնջացել 
Հայ պանդուխտը վէրքն իր սրտի, 
Նրանո'վ է որոտացել 
Կռուի երգն իմ ժողովրդի, 
Նրանո'վ է մայրս ջահել 
Ինձ օրօրոց դրել մի օր, 
Հիմի եկել, քեզ է հասել 
Նրա կարկաչը դարաւոր... 

Բա'ց շուրթերդ, խօսի՜ր, անգի'ն, 
Ժիր դայլայլի՜ր, ի'մ սիրասուն, 
Թող մանկանայ քո շուրթերին 
Մեր ալեհեր հայոց լեզուն... 

Պահի'ր նրան բարձր ու վճիտ, 
Արարատի սուրբ ձիւնի պէս, 
Պահի'ր նրան սրտիդ մօտիկ, 
Քո պապերի աճիւնի պէս, 
Ու ոսոխի զարկիցը սև 
Դու պաշտպանի'ր կրծքով նրան, 
Ինչպես մօրդ կը պաշտպանես, 
Թէ սուր քաշեն մօրըդ վրան։ 

Ու տե'ս, որդիս, ո'ւր էլ լինես, 
Այս լուսնի տակ ո՜ւր էլ գնաս, 
Թէ մօրդ անգամ մտքից հանես, 
Քո մա՜յր լեզուն չմոռանա'ս…

Message à mon fils

Avec ce printemps, cette floraison
Avec ces oisillons, ces ruisselets,

Avec ce chant et ce renouveau,

S'est déliée la langue de mon bébé,

Il a balbutié un mot inestimable

De notre langue sacrée de Hayk,

Comme une hostie de communion

Touchant la lèvre de mon petit…

Elle a traversé la voie lactée,

Les cieux du temps,

Elle a crié son trouble,

En un vol de flèches arméniennes

Et grâce au saint génie de Mesrob,
Est devenue écriture et parchemin;

Est devenue espoir, est devenue drapeau !

Et a gardé notre départ intact.

Avec elle a fredonné,
L'émigré arménien la plaie de son cœur.

Avec elle a retenti

Le chant de guerre de mon peuple;

Avec elle ma jeune mère
M'a mis un jour dans mon berceau.

Maintenant est venu jusqu'à toi

Son murmure séculaire…

Ouvre tes lèvres, parle mon trésor,
Gazouille bien fort, mon amour,

Que rajeunisse entre tes lèvres

Notre vieille langue arménienne…

Garde-la noble et pure
Comme la sainte neige de l'Ararat

Garde-la près de ton cœur,

Comme les cendres de tes aïeux,

Et du choc noir des ennemis,
Défends-toi avec son bouclier,

Comme tu défends ta mère,

Si l'on tire l'épée sur elle.

Et veille, mon fils, où que tu sois,
Ou que tu ailles sous cette lune,

Même si tu oublies ta mère,

A ne pas oublier ta langue maternelle.

Silva Gaboudikian

(Traduction Louise Kiffer)

Ara Babaian: [Faces appear at night like prayers]

Click to hear the audio clip of Faces appear at night like prayers read by Lola Koundakjian.


Faces appear at night like prayers,
with hymns etched upon their foreheads,
and as rivers did, as land did,
this century is drowning them,
folding them into history's unread pages.
April is full of the sounds of spring
and the voice of duduks on the sand.
I can't bury the quieted past,
so every year I write in spring,
when blood bleeds from flowers.


This poem has appeared in Birthmark: A bilingual anthology of Armenian-American poetry, 1999.

la nuit des visages viennent

aux apparences de prières

avec des hymnes à leur front

et comme, les rivières, avant,

comme la terre,

notre siècle

les noie, les insère aux pages

d'histoire qu'on ne lit jamais

Avril résonne de printemps

du son des flutes sur la grève

je ne peux pas enterrer

le passé qu'on a fait taire

alors j’écris chaque printemps

lorsque les fleurs

perdent leur sang

Ara Babaian

traduit par Sylvie M. Miller

Diana Der-Hovanessian: OPEN POEM

death lies beside each sleeper

that day wakes up

stalks every step

puts down the heel

that pace picks up again

and exhales every breath

except where love breathes in

la mort s’étend près du dormeur

que le jour réveillera

pour s’attacher à ses pas

que la routine reprendra

exhalant l’air qu’il respire

sauf quand l’amour s’y mêlera

Traduit par Sylvie M.  Miller

Raffi Wartanian: Departure

Click here for the audio segment Departure read by the author, Raffi Wartanian.

departure
from definition,
malnutrition,
inquisition.

departure from games,
masks,
falsehoods and platitudes.

departure from odors,
lies,
smog, haze,
from incongruencies
hidden in parallels
where trains chug coal
and blood
and automobiles
to Rio and Brisbon and Detroit,
past squatter villages
and colonies of rats and ships and planes,
and army bases where
ants
march and build and
destroy
and mate,
then cry and cut themselves,
and see the flow of blood
as the only modicum
of control
they might ever know.

departure from departures,
from the meaningfully meaningless,
an empty jug of water
heavier than the quantification of your soul
in pounds, kilos, or smiles.

departure from arrivals,
from hello’s and goodbye’s,
from first and last kisses,
from forced hugs
and routine insincerities,
from an irreversible scouring of
meta-generoisty,
the raping and pillaging of love.

departure from resentment,
envy,
from routines.

departure from fear,
uncertainty,
linear conceptions and categorizations,
from truth hidden so well
that the denial of lies is labeled
sociopathic.

departure from division,
from the difference between me and you,
from unfounded senses of entitlement, ownership, and
responsibility over that which never truly belongs to us,
but to -

departure from signatures
and belongings
and comparisons
and vocabulary
and judgment
and confrontation
and temporary peace and solitude.

departure from
false joys,
and needing wants
and shunning needs.

by raffi wartanianq
hollywood, ca, 08/2009


Quitter les significations

La mauvaise nutrition
L’inquisition

Quitter les jeux
Les masques
Les fourberies
et mesquineries

Quitter les odeurs
Le mensonge,
La brume, le flou
Les contre sens
Qui côte à côte
avec les trains
véhiculent le charbon
le sang
les automobiles
jusqu’à Détroit,
Brisbonne, Rio
En passant par des hameaux
Pris d’assaut par
Des indigents

Et les colonies de rats, et les bateaux et les avions
Et les bases militaires où défilent des fourmis
qui bâtissent

Détruisent, s’accouplent
Qui crient
se coupent
et voient le sang
couler
comme s’il était
à jamais
leur seul moyen de contrôler

quitter les départs
les moments qui sciemment n’ont pas de sens
et qui pèsent plus en livres, en kilogrammes, en sourires
que la richesse de l’âme


quitter les arrivées,

depuis les bonjours jusqu’aux adieux
les baisers d’avant,
d’après,
les prétendues embrassades
les faux-semblants routiniers
la bienveillance étudiée
immuablement fixée
la violence faite au vol
quitter l’amour

quitter rancune
convoitise
habitudes
incertitudes
les conceptions ratifiées,
et les classifications,
les vérités si bien cachées
que ceux qui disent la vérité
sont libellés des sociopathes

quitter la séparation,
l’écart entre toi et moi
les conceptions sans fondation du dévolu,
la possession
la responsabilité de ce qui ne fut jamais
à nous
vraiment
mais à --

quitter signatures
effets
comparaisons
mots, jugements,
confrontations
quitter la paix,
la solitude
temporaire

quitter
les joies qui n’en sont pas
les besoins de désirer
les désirs qui ne restent pas

texte de raffi wartanian
hollywood, ca, 08/2009
Traduit par Sylvie M. Miller

Lory Bedikian: Beyond the mouth

Click here for the audio clip Beyond the mouth read by the author Lory Bedikian.

On the back of every tongue in my family
there is a dove that lives and dies.

At night when my aunts and uncles sleep
the birds comb their feathers, sharpen beaks.

They are carriers, not only of the olive
branch, but the rest of our histories too.

As from the ark, we came in twos
with tired eyes from Lebanon, Syria,

the outskirts of Armenia and anywhere
where safety said its final prayers and died.

Like every simile ever written, the doves
or our tongues are tired and misread.

Dinners begin with mounds of bread, piled
dialogues between the older men.

Near our dark throats, the quiet
birds lurk to watch meals descend,

take phrases that didn’t reach
the truth and spin them into nests.

Now and then, we spit them out in shapes
of seeds, olive pits, or spines of fish.

The men never watch what enters past
the teeth, what leaves their moving lips,

and the doves know this. The women shut
their mouths when they don’t approve

of the squawking laughs. There is a saying
(or at least there should be) that if one doesn’t

believe what is said or true, they can ask
the dove on the back of the tongue

and it will chirp the ugliness or the pitted
truth, of how we choke on what we hide.




“Beyond the mouth” was first published in Timberline.


Par delà la bouche

Derrière chaque langue dans ma famille
Il y a une colombe qui vit et meurt.

La nuit, lorsque dorment mes oncles et tantes
Les oiseaux lissent leurs pennes, aiguisent leurs becs.

Les messagers, non seulement du rameau
D'olivier, mais aussi de ce qui reste de nos histoires.

Telle cette arche, où à deux nous sommes venus
Les yeux las, du Liban, de Syrie,

Des lointaines contrées d'Arménie et partout
Où la sécurité a dit ses dernières prières et a disparu.

Comme toute comparaison déjà écrite, les colombes
ou nos langues sont lasses et faussées.

Les dîners commencent par des monceaux de pain, des piles
De dialogues qu'échangent les anciens.

Près de nos gorges sombres, en silence
Les oiseaux sont tapis pour voir tomber la nourriture,

S'emparer des expressions hors d'atteinte de
La vérité, les tissant pour en faire des nids.

De temps à autre, nous les crachons en forme
De graines, de noyaux d'olives ou d'arêtes de poisson.

Les hommes ne voient jamais ce qui passe au-delà
Des dents, ce qui s’éloigne de leurs lèvres mouvantes,

Et les colombes savent cela. Les femmes ferment
La bouche lorsqu'elles désapprouvent

Les rires braillards. Un dicton
(du moins, il devrait exister) dit que si l'on ne

croit pas ce qui est dit ou vrai, ils peuvent demander
à la colombe derrière la langue

alors elle gazouillera la laideur ou la vérité
trouée, comment nous étouffons ce que nous cachons.

Lory Bedikian: Night in Lebanon

Click here for the audio clip Night in Lebanon read by the author Lory Bedikian.

The youngest boy, with his ulcer,
sleeps. His lower lip pulsates, a small fish
breathing. A bed of torn pillows, cradles four
of them, two brothers, two sisters—
curved, quiet on the living room floor.
Buzzing, the open window has its mouth full
of street lights, mosquitoes, those who stay
awake. Peeled paint on the ceiling, the door

sheds the skin it wore through
a drawn-out, twenty-year civil war.
The parents sleep in a room full of faith
hammered to the walls. Posing, a copper
cross, its inscription in Armenian asks
for blessings of God upon this home.
Through the mother’s sleeping lips a prayer
slips, rises, drifts and hovers above the boy

who dreams: he’s a grown man
spinning yarn around their home
until it’s as thick as a bombshell.
Then, cane in hand, walking through a cedar
grove, he drops a string of worry
beads into a well. Cracking a pumpkin
seed open with his teeth, he tastes
childhood in each closed casing.

In the morning, a thin scroll
of bread filled with tomato paste, oil, mint
will start the hurried day. But now, he sleeps
as he did the day he was born. Stillness
enters his lip, his mouth finally rests,
breathing as he will when his is older
than this war whose finger has carved a scar
in him, the size of an eye that will not close.



"Night in Lebanon" appeared in the Crab Orchard Review and was reprinted in Blue Arc West: An Anthology of California Poets. It has also appeared in Poets Against War.

Nuit au Liban


Le plus jeune, avec son ulcère,
dort. Sa lèvre inférieure palpite, tel un petit poisson
qui respire. Le lit aux oreillers déchirés berce
les quatre, deux frères, deux sœurs –
pelotonnés, calmes sur le sol du salon.
Bourdonnante, la fenêtre ouverte et sa gueule emplie
des lumières de la ville, de moustiques, de ceux qui sont
éveillés. Peinture écaillée au plafond, la porte

se défait de la peau qui fut sienne durant
une interminable guerre civile, de vingt ans.
Les parents dorment dans une pièce emplie d’une foi
clouée aux murs. Apposée, une croix
de cuivre, son inscription en arménien appelle
la bénédiction de Dieu sur cette maison.
Des lèvres de la mère endormie une prière
se glisse, s’élève, dérive et volète autour du garçon

qui rêve : il est cet homme adulte
tissant un fil autour de leur maison
jusqu’à ce qu’il ait l’épaisseur d’un obus.
Puis, un bâton en main, traversant un bosquet
de cèdres, il jette un komboloï à perles
dans un puits. Fendant une graine
de citrouille avec ses dents, il éprouve
son enfance dans chaque enveloppe close. 

Au matin, une fine tranche
de pain emplie de jus de tomate, d’huile, de menthe
ouvrira le jour qui presse. Pour l’heure, il dort
comme il le faisait à sa naissance. L’immobilité
gagne ses lèvres, sa bouche enfin se repose,
respirant comme il le fera quand son souffle est plus ancien
que cette guerre dont le doigt a découpé une cicatrice
en lui, grosseur d’un œil qui ne se referme pas. 

Adaptation : Georges Festa - 02.2011