Սագօ Արեան: ԿԱԶԱ Ե՛ԼԻՐ ՄԱՀԷՆ...
Կը մտնեմ աշխարհը հին արեւելքի,
Անցած լուսանկարներ եւ թուղթեր հաւաքելու
Ճամբեզրին արմաւի ծառեր կը խօսին
Հին լեզուով մը, ինծի անծանօթ ու շռայլ
Երազներս կը ‘ակեմ պատուհանիս տակ
Ու պատուհանս քիչ մը վեր հանելու պէս կը նայիմ հեռուն.
Որ կաթիլ յոյսը վերջին չիյնայ,
Երկու ղրուշ արժող մարդկութեան Գդակին պէս ....
Կազա հին վէրքս.
Քեզմէ ժպիտներդ գողցան,
Ու մահ տուին անոր դիմաց
եղար բաց գերեզման
եղար մահուան օթեւան
եղար եօթը վէրք
եղար մեռնող խիղճ
եղար արցունք քարացած
եղար կտրուող Բառ
ինկող ձեռք եղար ...
անաւարտ վէրք եղար
որուն արիւնով պիտի լեցուին
սրուակները խիղճի ....
Աշխարհը իբրեւ ձեռքով կը բարեւէ քեզի,
Դուն բանաստեղծներուն գինին ես
Արիւնն ես նորոգ ուխտի
Ու քեզմէ է որ Յիսուսը պիտի քալէ
Նոր երուսաղէմին համար
Ինչպէս կը խօսի գիրքը .
Դուն վէրքերուն մէջ ամէնէն խենթացնողը Կազա...
Չեմ գիտեր ինչ բառերով պիտի գրել այսօր
Որ վաղը այս քերթուածը չդառնայ հինցած ռեհան
Արեւային ժամացոյցին առջեւ...
Իմաստունները համր են այսօր,
Ու ‘ամ’ուշտները որ կ՚արձակուին
Չեմ գիտեր պիտի հասնի՞ն անոր սրտին
Որ արիւնարբու հրէշ է այսօր։
Հին վէրքս կազա....
Մատեաններդ բոլոր կարդացուած են,
Ու դուն վիրաւոր ձեռքերով կը հանես պսակի հագուստներդ
Կը հագնիս մահուան սեւը,
Ու գետերէդ ջուրի պէս արիւն կը հոսի...
Ջուր եւ արիւն
Արիւն եւ ջուր
Աւելի արիւն ....
Անզէն մարդոց մասին գրելու ապսուրտ իրաւունքը
Վաստակած ենք,
Վաստակած ենք գիրի աղօթքը
Ու Մարդու Որդիին հեռացող հաւատքը
Որ հողի անունով,
Ու հողի ‘ոխարէն դեռատի գանկերը կը խառնէ կարմիր հողին
Յայմժամ ‘ուլ կուգայ ամէն ինչ,
Վերջին ‘ուլ եկողը երկրային խիղճին
Բարձրադիռ եդկնաքեռներն են։
Լոյսի ռեհան արեւելքս,
Պահեմ քեզի բիբիս պէս,
Ու պտըտիմ հին ‘ողոցներէդ
Ինչքան կը սիրեմ այս արեւելքը
Հալէպէն Նիկոսիայի հին նեղլիկ ‘ողոցները ...
Ուր ամէն գարի տակ,
Վսեմ մարդուն սրտէն վազող
Մանուշակները կը ծաղկին
Կը ծաղկին դռներուն առջեւ ....
Մեռելներէն կապոյտ հլուններ պիտի ծաղկին
Ու կապոյտ աղօթք պիտի լսուի անոնց բերաններէն ...
Ո՜հ այսքան մահէն ետք պիտի հաւատալ,
Դեռ հաւատա՞լ ‘րկութեան լաստերուն...
Երբ ծովեզրին յոյսի լապտերներ կը բորբոքին
Ու դատապարտուած բերաններէն միայն ‘րկութեան
Խնկենիներ կը բարձրանան
Դէպի վեր ....
Կազա հին վէրքս,
Գաղա’արի շապիկս արդուկուած է,
Պատրաստ երկար ճամբորդութեան....
Ֆետայիներդ մէջս քարեր կը գլտորեն
Ականջներուս կը ‘ս’սան որ ԵԼԼԵՄ...
Ե՛լ արթնցիր սա քունէդ
Ե՛լ վառէ աղօթքի ճրագը,
Ե՛լ վանէ սեւ ագրաւները քաղաքէդ որ Ի սպառ
Թեւածեցին յիշողութեանդ պարիսպներուն առջեւ ....
Կազա հին վէրքս,
Ե՛լ կազա ե՛լ .....
Ե՛լ վէրքէն ու արցունքէն,
Ֆետայիներդ կը նմանին մութէն քալող աստուածներու
Ես գիտեմ աղօթքը այդ բերաններուն...
Գիտեմ անոնց երգը, գիտեմ գոյնն անոնց
Գիտեմ եւ խիղճին ձայնը ...
Բերանս չոր էր, հաւատքս կիսուած...
Յոյս տուին ինծի...
Մեղայ եմ հիմա ....
Կը մտնեմ արեւելքի գեղըցիկ դռներէն ...
Ուր դրան մօտ կապուած է յոյսի վերջին արապան
Արապային վրայ իմաստուն գլուխ մը,
Կը պատմէ Յարութեան մասին
Եւ ջուրերուն որ պիտի տանին զիս հեռաւոր տեղ մը,
Խօսելու համար ու վկայելու.
Որ մահը հեշտ է աւելի քան ծունկի քալելը,
Քան կքիլը... պարտուիլը։
Ու այն ատեն պարզ ճակատով պիտի նայիս արեւելքի բարձունքին...
Աղօթելու պէս ու խնկելու յիշատակը անցեալիդ ...
Դուն ակամայ սաղմին մէջն ես,
Ու շուրջդ կատարուածները քեզ թող երազ չթուին,
Քեզ հետ քալողները կրնան մէկ—մէկ իյնալ ....
Կրնան սայթաքիլ ճանապարհին,
Բայց միակը որ պիտի մնայ ....
ԿԵԱՆՔԻ տեսարանն է
Ինչքան կը սիրենք զիրար,
Ինչքան կը սիրէք զիրար
Կազա դուն կը սիրես կեանքը...
Կը լսես զիս ։
Կազա, հին վէրքս
Ե՛լիր մահէն ...
Ե՛լիր մահէդ
Զի քու մահդ սովորական մահ մը պիտի չըլլար ու չեղաւ
Ե՛լիր մահէն
Քու մահդ իմ մահս էր.
Կազա հարսս
Ելիր մահէդ ....
No comments:
Post a Comment