Krikor Beledian

VIENT DE PARAÎTRE :

Krikor Beledian

Seuils
Traduit de l’arménien par Sonia Bekmézian

16,5  × 23 cm, 258 p., 2011 / ISBN 978-2-86364-258-0 / 19 €
Éditions Parenthèses / collection diasporales

Premier volet d’une large fresque autobiographique, Seuils retranscrit les atmosphères d’une enfance beyrouthine. Composé en cinq scansions, le récit, d’une écriture résolument contemporaine, se focalise sur la découverte d’une liasse de photos de famille. Sur la sollicitation d’une voix, le narrateur retranscrit ces scènes de vie autour des personnages de trois femmes, Elmone, la tante, Vergine, la grand-mère, et Antika, la voisine. Construit comme une mosaïque, dans une langue ciselée, le texte recrée et réinvente ces vies et ces destins croisés, ces odyssées d’exode vers les pays d’accueil, à travers chaque détail des photographies retrouvées.
Le travail de mémoire du narrateur permet de restituer ces réalités d’enfance, parcourant des périodes, des lieux et des événements qui tous ont contribué à construire les «seuils» de son existence.


Krikor Beledian est né en 1945, à Achrafieh, quartier de Beyrouth.
En France depuis les années soixante-dix, il est maître de conférences à l’Inalco à Paris (Langues orientales).
Écrivain de langue arménienne, tour à tour philosophe, essayiste, poète, romancier, on lui doit de nombreux ouvrages qui en font une figure centrale d’une littérature contemporaine qui a renouvelé la pratique de l’arménien moderne.
Ses œuvres en arménien font actuellement l’objet d’une édition intégrale critique aux éditions Khatchents, à Erevan. Il a publié en français l’ouvrage de référenceCinquante ans de littérature arménienne en France : Du même à l’autre (cnrs Éditions, 2001).


Krikor Beledian sera présent à Beyrouth au Salon du livre francophone:

Mercredi 2 novembre 2011
à partir de 18 h
stand de la librairie El Bourj
(stand B1 — Biel - Centre Ville)

... et pour une série de conférences / signatures:

Lundi 31 octobre 2011 à partir de 19 h
Université Haïgazian, Beyrouth
Jeudi 3 novembre 2011 à partir de 20 h
Hamaskaine, Bourj Hammoud, Beyrouth
Vendredi 2 décembre 2011 à partir de 20 h
Hamaskaïne Marseille
du vendredi 9 décembre au dimanche 11 décembre
Salon du Livre arménien, Armen' Livres, Alfortville
(avec présentation de l'intégralité de la collection Diasporales).

... autres dates et lieux à venir....

………





Éditions Parenthèses
72, cours Julien
13006 Marseille
téléphone : 0 495 081 820
télécopie : 0 495 081 824
info@editionsparentheses.com

Archival Audio: Լեւոն Մուրադեան: ՀԱՅՐԴ ՉԿԱՅ

Ու ոչ ոք չի հարձցնում.

-Ինչպես տեղ հասար, որդիս

Մեղուները

Հաւաքեցին յոյսը.

Դու սովորեցիր հաւատալ

Մեղուները

Հաւաքեցին երգը.

Դու սովորեցիր սիրել

Մեղուները

Հաւաքեցին ցաւը.

Դու սովորեցիր ապրել

Հայրդ չկայ.

Ու ոչ ոք չի հարձցնում.

-Ինչպէս հայր դարձար, որդիս

Click the link to hear Levon Muradyan's

Your Father has Vanished, read by Lola Koundakjian.

Your father has vanished

Yet no one asks

"How did you make it, son?

The bees

Took your hope

Yet you learned to hope

The bees

Collected the songs

Yet you learned to love

The bees

Gathered the pain

Yet you learned to live

Your father has vanished

Yet no ones asks

"How did you became a father, my son?"

Translation by Lola Koundakjian

Your Father Is Gone

And no one is asking
“How did you make it, son?”
The bees
Gathered hope --
You learned to believe.
The bees
Gathered song --
You learned to love.
The bees
Gathered pain --
You learned to live.
Your father is gone --
And no one is asking
“How did you become a father,
My son?”

…….…….. Levon Mouradian
Translated by Tatul Sonentz

Սայաթ-Նովա։ Աշխարհումըս ա՛խ չիմ քաշի

Բնագիր

Աշխարհումըս ա՛խ չիմ քաշի, քանի վուր ջա՛ն իս ինձ ամա.

Անմահական ջըրով լիքըն օսկէ փընջան իս ինձ ամա.
Նըստիմ` վըրէս շըվաք անիս` զարբաբ վըրան իս ինձ ամա.
Սուչս իմա՛ցի, է՛նէնց սպանէ` սուլթան ու խան իս ինձ ամա։

Մէջքըդ` սալբու-չինարի պէս, ռանգըդ փըռանգի ատլաս է,
Լիզուդ` շաքար, պըռօշըդ` ղանդ, ակռէքըդ մարգրիտ, ալմաս է.
Օսկու մէջըն մինա արած, աչքիրըդ ակնակապ թաս է.
Պատուական անգին ջավահիր, լալ-բադէշխան իս ինձ ամա։

Յիս էս դարդին վո՞ւնց դիմանամ, մակա՞մ սիրտըս ունիմ քարած.
Արտա՛սունքս արուն շինեցիր, խիլքըն գըլխէս ունիմ տարած,
Նուր բաղ իս` նուր բաղչի մէջըն` բոլորքըդ վարդով չափարած.
Վըրէդ շուռ գամ բըլբուլի պէս` սիրով սէյրան իս ինձ ամա։

Քու էշխըն ինձի մաստ արաւ. յիս զարթուն իմ, սիրտս է քընած.
Աշխարհս աշխարհով կըշտացաւ, իմ սիրտըս քիզնից սով մընաց.
Եա~ր, քիզ ինչո՞վ թարիփ անիմ` աշխարհումըս բա՛ն չըմընաց.
Կրա՛կէ, ծովէմէն դուս էկած ռաշ ու ջէյրան իս ինձ ամա։

Ի՞նչ կու'լի` մէկ հիդըս խօսիս, թէվուր Սայաթ-Նովու եար իս.
Շուղքըդ աշխարհըս բռընիլ է` արեգագի դէմըն փար իս.
Հուտով հիլ, միխակ, դարիչին, վարդ, մանուշակ, սուսանբար իս,
Կարմըրագուն` դաշտի ծաղիկ, հովտաց շուշան իս ինձ ամա։

Աշխարհաբար

Աշխարհումս ա՛խ չեմ քաշի, քանի որ ջա՛ն ես ինձ համար.
Անմահական ջրով լիքը ոսկե փնջան* ես ինձ համար.
Նստեմ` վրաս շվաք անես` մետաքս վրան ես ինձ համար.
Մեղքս իմա՛ցիր, հետո սպանիր` սուլթան ու խան ես ինձ համար:
Մեջքդ` նոճի-չինարի պես, գույնդ ֆրանկի ատլաս է.
Լեզուդ` շաքար, շուրթդ` մեղր, ակռեկքդ մարգրիտ-ալմաս է.
Ոսկում արծնապակի արած, աչքերդ ակնակուռ թաս է.
Պատվական անգին ադամանդ, լալ-բադեշխան** ես ինձ համար:
Ես էս ցավին ո՞նց դիմանամ, մի՞թե սիրտ ունեմ քարացած,
Արտա՛սուքս արյուն շինիր, խելքս` գլխումս շվարած***,
Նոր պարտեզ ես` նոր այգու մեջ, բոլորքդ վարդով շուրջառած.
Ման գամ շուրջդ բլբուլի պես` սքանչելիք ես ինձ համար:
Քո սերը ինձ արբեցրեց, ես արթուն եմ, սիրտս է քնած****.
Աշխարհս աշխարհով կշտացավ, իմ սիրտը քեզնից սով մնաց.
Յա~ր, էլ ինչո՞վ քեզ գովերգեմ` աշխարհումս բա՛ն չմնաց.
Ծովից դուրս եկած հրեղե՛ն նժույգ-ջեյրան ես ինձ համար:

Ի՞նչ կլինի հետս խոսես, եթե Սայաթ-Նովի յարն ես.
Շողքդ աշխարհը բռնել է` արեգակից էլ դու վառ ես.
Հոտավետ հիլ, մեխակ, դարչին, վարդ մանուշակ, սուսանբար ես.
Կարմրագույն` դաշտի ծաղիկ, հովտաց շուշան ես ինձ համար...

* փնջան – գավ, թաս,
** Բադեշխան – վայր Հինդուքուշ լեռներում, որ հայտնի է լալ-սուտակի հանքերով:
*** Բնագրում տողը մեկ ավել վանկ ունի:
**** Հակառակ պատկերով` մեջբերում է «Երգ երգոցից» /Բ:1/:
***** Վերջին տողը համարյա բառացի մեջբերում է «Երգ երգոցից» (Ե:2):

Թարգմանուած Իշխան Ստեփանյանի կողմէ: Տեսնել ՝ http://www.sayat-nova.am/index.html
Rendered into Modern Armenian by Ishkhan Stepanyan. Many thanks for his permission to post the translation.

En el mundo no he de penar...

(Աշխարհում ախ չիմ քաշի...)

En el mundo no he de penar, pues eres vida para mí;

copa de oro plena de agua inmortal eres para mí.

Me sentaré a tu sombra; tienda de tisú eres para mí.

Dime mi culpa y mátame luego; sultán y khan eres para mí.

Fino es tu talle cual ciprés y plátano; raso de Europa es tu piel.

Dulce es tu lengua, azúcar son tus labios, perlas y diamantes tus dientes;

oro esmaltado son tus ojos, copa engastada en pedrería.

¡Oh inapreciable gema, rubí del Badajshán eres para mí!

¿Cómo resistir este dolor? ¿Es de piedra acaso mi corazón?

Sangre has tornado mi llanto, he perdido la cabeza por ti.

Nueva viña eres en nuevo jardín, cercada con setos;

te recorreré cual ruiseñor, pues digna de ver eres para mí.

Me ha embriagado tu amor; despierto estoy, aunque no mi corazón.

El mundo con el mundo se sació; mi corazón está ávido de ti.

¿Cómo alabarte, amor mío? Nada ha quedado en el mundo.

Alado corcel y gacela surgidos del mar eres para mí.

¡Ay, si por una vez me dijeras que la amada de Saiat-Nová eres!

Tu fulgor el mundo colma; eres más ardiente que el sol.

Aromático cardamomo, canela, clavel, rosa, tomillo eres;

roja flor del llano, azucena de los valles eres para mí.

Saiat-Nová (1722-1795)

Traducción de Vartán Matiossián

Mark Gavoor: Joni Lansing

i could write every poem
listening to joni mitchell songs
'a case of you' playing
like a winter long ago
up there in the east of lansing
trying not to fall in love
and trying to be brilliant
failing at both

kicking back...
thinking and writing
sipping a cup of mesmer
icing on the cake of this day
wondering what canada
i might have lived in musing
‘bout trying to live at living

you make everything better
and angstful at the same time
you make poems just ooze
out of my natural self

what can i say but...
thanks

Mark Gavoor

Lara Maldjian: For My Family

from "For My Family", a zine about being queer and Armenian

I do not see my language in letters.

Though it was my first,

my first thought

my first word

my first laugh

I never learned to write it down

it’s a love story that has never

corresponded with paper

until now.

When I speak,

the words come out letterless

but never shapeless.

I see

The curve of a hip

My mother’s hairclip

My sister’s lipstick

My grandmother’s hands

My father’s bright smile.

I was taught

only

to read

in

family.

***

I imagine brown limbs,

my legs wrapped around a pair of thighs that

understand my own,

know the history of my hips, speak the

language of my lips.

I imagine brown eyes,

With matted lashes,

Mouth thick, voice thick, hair thick,

Everywhere,

Making art on pillow cases,

Building nests,

Entangling.

I imagine our hearts tugging,

Our voices sharing space,

Making the same sounds

our fingers spelling the same words.

Imagine a hand,

large and strong at the base of my neck,

keeping me there,

and for one minute

I do not struggle.

Lara Maldjian

Յարվարդ - Սիրտերու միջեւ

Click here to view a video based on Harvart's poem Between Hearts.

Bruitage & The Concession Stand

A film and poetry event

GLENDALE, CA The filmmaker of Bruitage, Hrayr Anmahouni and the poet, Arpine Konyalian Grenier to present Bruitage & The Concession Stand at the Glendale Public Library Auditorium, 222 East Harvard Street, on Sunday, November 13, 2011 at 4pm.

Both film-maker and poet navigate the uncharted as they create an evocative grammar of soul, self, and society – a straying into the unknown of the known, a wisdom that comes from cultural memory and its subtractions.

The program is organized by Abril bookstore and is sponsored by The Glendale Public library.

Contact: Elizabeth Grigorian at egrigorian@ci.glendale.ca.us or call (818) 548-3288.

Tatul Sonentz: Dream Boat

In the blue shadow
of the pyramids at Giza, 
a shallow, open grave in the guise
of museum displays a solar boat,
a ship of royal hopes, dreams
of a cruise to immortality...


A dream boat of the soul, sailing
by faith in stars, soaring with the sun,
now becalmed in a sea of sand and silence, 
sails neatly tied to a mast laid to rest
after a journey through millennia
to a place beyond distance,
beyond eternal quest,
beyond history...


I do know that place,
I played as a child in the sands
of its time, drank the water
of its timeless river, slept
in its sun and -- in a host
birthplace -- I dreamt
of my own space.


Tatul Sonentz


Appeared in the Spring 1999 issue of Ararat.

Գեվորգ Քրիստինյան։ ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԱՇԽԱՐՀ

Ի՜նչ զարմանալի աշխարհ է, Աստվա՛ծ,-
Հողը փորում են՝ գիր է դուրս գալիս,
Մեր սուրբ Նարեկը ծաղկել է հողից,
Մեր հայրենները ծիրան են հասած,
Խնձորի ծառը երգում է կամաց,
Խաղողի վազը լալիս է անձայն.
Ի՜նչ զարմանալի աշխարհ է, Աստվա՛ծ,-
Հողը պեղում են՝ երգ է դուրս գալիս։
Քարերը այստեղ մորմոք են սառած,
Ծառերը՝ փափուկ օրոցք մանկական,
Անձրևը, ասես, օրհնանք է՝ կախված
Վաղ գարնանային երկնքից ազատ.
Գարունը այն ի՜նչ խաղաղ է բացվում,
Աշունը բերք ու բարիքով փակվում,
Ի՜նչ զարմանալի աշխարհ է, Աստվա՛ծ,-
Հողից ու քարից գրեր են պեղում,
Հողին ու քարին մեր սե՜րն է ծաղկում։

Գեվորգ Քրիստինյան

Armenian World

What a curious world,
what wondrous earth.
Digging in your garden
you find letters in the dirt.

What glorious orchards,
what strange trees
where gilded apricots glow
in the golden breeze.

Look in the vineyards
where ripe grapes are strung
with hyrens and quatrains
raining where they’re hung.

What strange gardens, Lord,
in this Mashtot’s land
where words for poems grow
out of dry sand.

Gevorg Kristinian (adapted by Diana Der-Hovanessian)

Alan P. Akmakjian: Euthanasia, Royal Oak, MI

God is now
living in a city


a quiet little city beneath
the flesh of


a white haired doctor
a man who speaks


Armenian

This poem appeared in the Spring 1993 issue of Ararat.

Professor Alan Paul Akmakjian (1948-2003) was the author of works of fiction as well as poetry. Publications include:  

California Picnic and Other Poems was published in 1997

Grounded angels, and, Breaking the silence : poems 1993

Let the sun go was published in 1992

Prof Akmakjian's career included: California State University-San Francisco, instructor in English, 1982-83; St. John's University, Jamaica, NY, fellow in literature, 1993-94; University of Texas-Dallas, fellow in humanities, 1994-. Member of California Poets in the Schools program, 1984-92; member of boards of advisors and boards of governors. Translator. 

André Breton: L'adieu à Arshile Gorky

Que tu étais grand tes bras ouverts
Ta voix était un nid d'aigle
Quand tu chantais sans cape les vieilles chansons russes
Tu avais reçu en partage la ligne pure
A ne savoir qu'en faire
Et le lourd filet que tu ramenais seul
Du fond des temps
A longues brassées mêlait les charmes de la saison et les souvenirs
Il fallait te voir sur le motif
Toi et le splendide aveugle qui te doublait
Le figuratif et le non-figuratif
C'est toi qui faisais craquer ce pain sec
Je te revois avec ton bâton de la fable
Parmi les étoiles et les arbres fleuris
Je me déchire de ta destinée
Comme ils se sont acharnés mon vieil Arshile
Ah il aime le feu où est sa maison qu'on brûle
Elle et ce qu'il y garde le témoignage de vingt ans d'efforts désintéressés
En rupture avec tout ce qui se voit aujourd'hui
Tu m'allèches, maudissons-le disait la cendre à la braise.
Et comme ce n'était pas assez,
Ils ont tenu à te mettre de ton propre rouge à l'endroit du soleil de ta personne.
Puis, comme tu revenais,
Ils t'ont guetté pour te rompre le cou
En ce point le plus tendre que tu aimais
Faire rayonner ta fille-fée
Pour voir à vous deux plus loin.
Qui sait s'ils n'avaient pas d'autres tours dans leur sac
Il ne t'est plus resté
Qu'à te donner la mort tragique de Gérard de Nerval.
Que tu es haut
Dans l'air
Moins que dans ce que tu nous laisses
Moins que ton nom
Pointé sur les grandes tempêtes de mon cœur.

Farewell to Arshile Gorky
How great you were your arms wide open
Your voice was an eagle’s nest
When you sang uncloaked the old Russian chants
You had acquired your share of the chaste line
With no knowledge of its purpose
And the heavy net that you pulled in alone
From the depths of time
In long armfuls the fusion of frequent enticements and keepsakes
You should have been seen on the theme
You and your splendid blind twin
The realist and the non-realist
You were the one who made this dry bread crack
I see you once more with your fabled staff
Among the stars of blossoming trees
I tear myself free of your destiny
How they were bent on destruction my old Arshile
Oh how he loves the fire where they burn his house
Where he safeguards the twenty years’ witness of selfless exertion
Ruptured from all that can be seen today
You entice me–let us curse it said the ash to the ember
And as it was not enough
They chose to set you by your own red
In the space of the sun of your very self
Then as you kept coming back
They stalked you to break your neck
At that most tender point that you loved
To make shine your fairy-maiden
To fathom the distance by yourselves.
Who knows if they had other tricks in their bag
There was no more left for you to do
Than to give yourself Gérard de Nerval’s tragic demise
How high you are
In the air–
Less than what you leave us
Less than your name
Pinned on the vast storms of my heart
–––––––––––André Breton
Translated by Tatul Sonentz

Veronica Pamoukaghlian: To a Knight in rusty armour

I have
good things for you
if you will grab them

but I won´t give
I´m done with giving

You will have to reach out
come down
and snatch me

My stem is frail,
and broke
as you may be
you have the power

this is a flower
only your hand
can rip
out of the ground

like knights
and swords
frozen in stone

only the prize
is sweeter

Veronica Pamoukaghlian

Montevideo, October 16th, 2011

Esther Heboyan: EXPOSURE

like

a cauliflower

round white and green

atop the kitchen counter

mosaic clean

my mood

diversely

into brown spots

rots

never to recover

its cauliflower sheen

Esther Heboyan 2008

Esther Heboyan: AWAITING THE EUROSTAR AT ST.PANCRAS

awaiting the Eurostar at St.Pancras

i think of all the

things we

could have done

you and i

through the London Eye

you

and

i

you

and

i

stop off at Ramsgate

look! the Fisherman’s Corner

then sail to Antwerp

and skate on Brueghel’s river

train-ride to Vienna

and hear Mahler’s lieder

sojourn in Trieste

and grandly surrender

you

and

i

you

and

i

awaiting the Eurostar at St.Pancras

i think of all the

things we

could have done

you and i

and never did

Esther Heboyan  2010

James Baloian: The Armenian

(for Charles C. Baloian)

The last number is the first
and the curve in the straight line
is only a river that runs from a desert

I would name that river
but by nature it leads to the sea
I would enter from the backside of the mountain
and look at the city of Palu
to watch it operate

Multicolored scarves and vegetable markets
where the dee/eyed Armenians close
over a day’s work
Streets with dancing to invisible music

Below the shadow of the mountain
stone arches crown the river Euphrates
It is the beginning of time

I have not yet been born

2/

I am 90 and die
on a hospital bed in America
My teeth gone/bones for skin

I cannot see
I speak with my organs
They know me well
Many shadows come to my bed
I smell each with my fingers

Have I come so far
that silence is my fate?
Have I encouraged history so much
I listen only with instinct?

The quiet feet of questions
tend the growing and the young
The anxious eyes and dreams
prepare the tradition
Whatever buried returns
and comes again

Knee deep in the river
the words are readand revealed

I become the future

James Baloian: Arriving in the New World

Like empty shoes
Words
Gestures of a blindman
In the face of a mirror


The Earth trembles over
Your orphan blues, I see clearly
Through a broken glass


Outside the earth is barren
Your fingers dig the graves of young roots
Hives of honey...
Choke of nightmare sweat


Tomorrow the city stumbles
With population
And law
The thin shadow through a green visage
Of winter
The future pitched with each step


I see you oldman
Closing the dark
With invisible breath
You hidden like a treasure
Naked


Landing barefoot in the New World.


James C. Baloin
From The Ararat Papers, 1979



Գալուստ Նոր Աշխարհ

Դատարկ կօշիկներու նման
Բառեր
Կոյրի շարժուձեւեր
Հայելիի դէմ


Աշխարհ կը դողայ                                                                  
Որբի քու ողբէդ, յստակ կը տեսնեմ                                       
Կոտրած բաժակի մը մէջէն                                                        


Դուրսը հողը ամուլ է                                                                   
Մատներդ կը բորեն մատաղ արմատներու շիրիմները      
Մեղրի փեթակներ...                                                                     
Կը խեղդուին մղձաւանջի քրտինքէն


Վաղը քաղաքը կը սայթաքի
Բնակչութեամբ
Եւ օրէնքով
Դալար դէմքին ընդմէջէն նիհար ստուերը
Ձմեռին
Ապառնին մղուած ամէն մէկ քայլին


Կը տեսնեմ քեզ ծերուկ
Անտեսանելի շունչով
Կը փակես մութը
Պահուած գանձի նման                           
Մերկ


Բոպիկ ոտք կը դնես Նոր Աշխարհ.




...............................................Ճէյմս Պալոյեան
1979
Թարգմանեց՝ Թաթուլ Սոնենց

A book and its author: James Baloian and The Ararat Papers

Published by Ararat Press (AGBU) in 1979, this thin volume is filled with powerful poems about the author and his family's life in San Joaquim Valley, California. 

Terre, diaspora et littératures

Programme

Toutes les manifestations sont d’accès libre et gratuit dans la limite des places disponibles (sauf pour les séances au Mk2 Hautefeuille aux tarifs habituels).
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.

Dimanche 16 octobre - Marseille

18 h
Centre culturel arménien du Prado
339 avenue du Prado, 8e

Hommage à Grigoris Balakian (1873-1934)
Pour ouvrir une semaine consacrée à l’Arménie, le Centre national du livre Monseigneur Grigoris Balakian (1875-1934) est le premier évêque de l’Eglise arménienne apostolique du midi de la France. Il est celui qui posa la première pierre de la cathédrale arménienne de Marseille. Pour l’histoire, c’est avant tout l’auteur du Golgotha arménien, un livre décisif sur l’histoire du génocide arménien. Son petit neveu, écrivain célèbre, auteur de nombreux livres, s’est attaché à faire traduire le Golgotha arménien et, plus généralement, à faire reconnaître le génocide arménien dans le monde anglo-saxon.
L’exil et la mémoire
Conférence de Peter Balakian
présentée par Alexis Lacroix

Lundi 17 octobre - Marseille

Théâtre national de Marseille La Criée
30 quai de Rive neuve, 7e

14 h | 15 h 30
Petite salle
Avec le centre international de poésie de Marseille (cipM).
La voix, le corps, la terre : variations autour de la poésie contemporaine
Avec Ana Arzoumanian, Karen Antashyan, Hovhannes Grigoryan, Violet Grigoryan, Chouchanik Thamrazian.
Modérateur : Jean Kéhayan

15 h 30 | 17 h
Petite salle
Survivre à l’Histoire
Avec Daniel Arsand, Gohar Marcossian, Vahram Martirosyan.
Modérateur : Alexis Lacroix

20 h
Grande Salle
Soirée arménienne *
Le Centre national du livre offre une soirée unique. Daniel Mesguisch est l’immense comédien que tout amateur de théâtre connaît. Avec la jeune comédienne Arevik Martirossian, il lira des textes issus de la plus profonde tradition poétique arménienne, depuis Moïse de Khorène jusqu’à Toumanian en passant par Grégoire de Narek et bien d’autres. Il y aurait là déjà matière à un événement. Ces comédiens seront entourés de musiciens exceptionnels : Levon Minassian au doudouk et Gaguik Mouradian au kamantcha. Levon Minassian sera lui-même accompagné de ses élèves et d’amis musiciens. En fond de scène, défileront les images, très évocatrices, que le photographe Antoine Agoudjian a réalisées en Arménie. Textes, musique et images se mêleront pour une heure inoubliable.
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.
Lecture musicale
Par Daniel Mesguich et Arevik Martirossian, accompagnés de Levon Minassian (doudouk), Gaguik Mouradian (kamantcha), Serge Arribas (clavier), Michèle Lubiz, Jacques Vincenzini (doudouk) et Anouchka Minassian (qanoun).
Textes arméniens anciens.
Projection de photos d’Antoine Agoudjian.

Mardi 18 octobre - Avignon

12 h
Rocher des Doms
Hommage à Jean Alten - Althounian (1712-1774)

14 h | 15 h
Palais des Papes
Chambre du Trésorier
Écrire l’arménité : de l’Union soviétique à l’indépendance
Avec Henrik Edoyan, Vahagn Grigorian, Varujan Vosganian.
Modérateur : Alexis Lacroix

Mardi 18 octobre - Valence

18 h
Square Charles-Aznavour
Hommage à Toros, sculpteur
Visite de l’exposition en présence de l’artiste.

19 h | 20 h 30
Maison des sociétés
1 rue Saint-Jean
L’Exil et la Parole
Avec Ana Arzoumanian, Peter Balakian, Violet Grigoryan.
Modérateur : Alexis Lacroix

Mercredi 19 octobre - Lyon

15 h | 17 h
Bibliothèque de La Part-Dieu
30 boulevard Marius
Vivier Merle, 3e
Écrire aujourd’hui : rencontres et métissages
Avec Daniel Arsand, Karen Antashyan, Gohar Marcossian, Chouchanik Thamrazian.
Modérateur : Alexis Lacroix

19 h | 21 h
Villa Gillet
25 rue Chazière, 4e
La légende, le conte, le mythe et le roman
Avec Viken Berberian, Denis Donikian, Vahram Martirosyan.
Modérateur : Alexis Lacroix

Jeudi 20 octobre - Paris

15 h
La Bellevilloise
19-21 rue Boyer, 20e
Avec le Salon du livre et de la presse jeunesse et Croix Bleue des Arméniens de France.
Rencontre-lecture suivie d’un goûter arménien
avec Nathalie Baravian.
Présentée par Catherine Pont-Humbert.

17 h
CNL | 53 rue de Verneuil, 7e
Mémoire et histoire, témoignage et roman *
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.
Avec Peter Balakian, Marc Nichanian et Krikor Beledian.
Modérateur : Alexis Lacroix

19 h 30
La Bellevilloise
19-21 rue Boyer, 20e

Soirée arménienne *
Au programme, voix, musiques et images au service de la diversité artistique arménienne. Chacun sera accueilli, sur les rythmes très particuliers du Future Hat Trio. Puis, Daniel Mesguisch avec la jeune comédienne Arevik Martirossian, liront des textes issus de la grande tradition poétique arménienne, de Moïse de Khorène jusqu’à Toumanian en passant par Grégoire de Narek... Leur lecture ne sera pas une simple lecture, ils seront entourés de musiciens au sommet de leur art : Levon Minassian au doudouk et Gaguik Mouradian au kamantcha, accompagnés de leurs amis. En fond de scène, défileront les images, très évocatrices, que le photographe Antoine Agoudjian a réalisées en Arménie. Les passionnés poursuivront leur soirée, en compagnie du groupe post rock Deleyaman.
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.
19 h 30
Accueil par le Future Hat Trio (Jazz)
Avec Macha Gharibian (piano, voix), Tosha Vukmirovic (clarinette, kaval, saxophone), Kevin Seddiki (guitare, zarb, bendir), Youen Cadiou (contrebasse).
20 h 30 | 21 h 30
Lecture musicale
Par Daniel Mesguich et Arevik Martirossian, accompagnés de Levon Minassian (doudouk), Gaguik Mouradian (kamantcha), Serge Arribas (clavier), Michèle Lubiz, Jacques Vincenzini (doudouk) et Anouchka Minassian (qanoun).
Textes arméniens anciens.
Projection de photos d’Antoine Agoudjian.
22 h
Concert Deleyaman (post-Rock)
Avec Aret Madilian (guitare, basse, chant, clavier), Béatrice Valantin (chant, clavier), Mia Bjorlingsson (batterie), Gérard Madilian (doudouk), Ara Duzian (guitare), Nils Valdes (vidéo-projection).

Vendredi 21 octobre - Paris

9 h
CNL | 53 rue de Verneuil, 7e
Colloque historique

Arménie, quel avenir pour une identité en diaspora ? *
Animé par Nelly Kaprièlian
Depuis 1915, l’histoire de l’Arménie et des Arméniens est devenue indissociable de la mémoire. Celle-ci a refondé l’identité arménienne en diaspora. Près de cent ans après le génocide, le Centre national du livre a demandé à des historiens, des essayistes et des journalistes de faire le point à travers différents prismes sur le rôle et le destin de la diaspora arménienne. En France, mais aussi dans le monde. Un sujet vaste mais aussi très pointu, passionnant, qui appelle une nouvelle synthèse.
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.
9 h 30 | 11 h 
De la destruction à la reconstruction
Avec Claire Mouradian, Marc Nichanian, Krikor Beledian et Raymond Kévorkian.
11 h | 13 h
Le rôle d’une diaspora, du national à l’international
Avec Gaïdz Minassian, Michel Marian et Ara Toranian.

17 h 30
Maison des journalistes
35 rue Cauchy, 15e
Inauguration de l’exposition « Hrant Dink, hommage à un journaliste assassiné » *
Avec Galaade Éditions
Qui était Hrant Dink ? Un journaliste, mais avant tout un homme de bonne volonté et de paix. Arménien mais n’ayant jamais voulu quitter la Turquie, Hrant Dink fonde le journal Agos, en 1996, à Istambul. Dix ans plus tard, il est assassiné. Quel autre lieu que la Maison des journalistes pouvait rendre hommage à ce martyr de la liberté ? La Maison des journalistes a pour vocation de recueillir les journalistes persécutés et de les aider à réapprendre à vivre. De grands calicots évoquant la vie de Hrant Dink, par l’image et la parole, couvrent la Maison des journalistes et nous rappellent le prix d’une voix. * Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.

19 h
Mairie du 2e
8 rue de la Banque
Soirée poésie
Avec Vahé Godel, Karen Antashyan et Violet Grigoryan.
Animée par Gérard Malkassian
Avec La Scène du Balcon

20 h | 22 h
Maison de la Radio
Studio 105
116 av. du Président-Kennedy, 16e
Concert Voix intemporelles *
Pour clore une semaine dédiée à la culture arménienne, le Centre national du livre a choisi de faire place à la musique, qu’elle soit très ancienne ou très actuelle. L’ensemble contemporain Musicatreize et la chorale AKN donneront un « concert reflet » où les œuvres de Komitas et de Philippe Gouttenoire répondront à des chants liturgiques immémoriaux.
* Réservations : rsvp@centrenationaldulivre.fr en précisant l’événement auquel vous souhaitez assister.
Chansons traditionnelles
Komitas (1869-1935) et Philippe Gouttenoire
Ensemble Musicatreize
Direction : Roland Hayrabedian
Instrumental : Araïk Bartikian et 16 chanteurs.
Chants liturgiques arméniens dédiés à la Résurrection
Ensemble AKN
Direction : Aram Kerovpyan
Soliste : Virginia Kerovpyan
Chanteurs : Jirair Jolakian, Roupen Tachan, Vahan Kerovpyan, Maral Kerovpyan, Shushan Kerovpyan, Daniel Bonnardot, Aret Derderyan.