Friday, March 25, 2011

Celeste Snowber: An intuitive scent – the stew of our lives


They cooked with their bodies
an intuitive scent in the fingers
a little of this, a dash of that
they knew just the right amount
a cookbook was not meant for
the mothers of the old country
many worlds are contained
within this old country
oceans of cultures and languages
the dialect they all understood
was the art of cooking for their families
written in the recipe of the heart
passed down from generation to generation.

My mother left this earth too early
till I cared to archive the past
I have been longing for all the flavors
of my childhood in my adult life.
The parts I remember and the
recipes I follow still do not
produce the exact combination of food
every Christmas I make the cheese boureg
and I come closer to the cheese that melts
in my mouth, but I know there is a language
of Armenian cooking I have yet to live into.

Until I eat at my friend’s Armenian family
and the mothers and grandmothers create
the flavors, tastes and textures of my youth –
pine nuts and lamb, beans and tomato
caressed in olive oil, dolma stuffed with
filling that was my childhood revisited.
I have not stopped thinking of those
explosions of beauty bursting inside
my palette since I left their home and I
am now dreaming of every food that was
stuffed in my household growing up –
meatballs, peppers, tomatoes, and grapeleaves
and I know I am lacking because my own children
have not eaten anything stuffed except a bird

Recipes for the life are hidden in the body
the knowing of the cells, whether
they are meals to eat or wisdom to live by
they are stored in the memory and marrow
of mouths and tongues, noses and fingers
and in these remembrance there is
a storehouse of love waiting to be taken
bite by bite into the stew of our lives.

Thursday, March 24, 2011

Գէորգ Գալայճեան։ Պիտի

Պիտի արթննաս տակաւին
և անվախ պիտի յայտարարես, որ
կը հաւատաս, կամ՝ չե՛ս ընդունիր,
և քանի որ լեզուդ սրտէդ պիտի խօսի,
անհասկնալի պիտի ըլլայ ըսուածը, բայց
միտքդ պիտի համոզուի խօսուածին, հոգիդ ալ:

Ելիր գիշերուայ խաւարին մէջ պայծառ
երկնքի աստղերուն պոռայ, որ կը սիրես,
կը հաւատաս սիրոյ անհասկնալի կախարդանքին
և բոլոր աստղերը քու կանչիդ բերկրանքը
քու աչքերուդ, քու հոգւոյդ մէջ պիտի ցոլացնեն:

Ինչ փոյթ որ նախապէս թզենիին տակն ալ
նմանօրինակ արտայայտութիւններ ըրած էիր,
օր մը մերկութիւնդ տուած էիր սաւաններուն,
սպիտակ թաշկինակի մը յանձնած էիր անփորձութիւնդ,
համբերութեամբ տարած սխալ խոստումներուդ անդրադարձը ...

հիմա

մեծութեանդ մէջ կուտակուած ինքնավստահութեանդ չափ
գիտես որ այդ բոլորը գլխաւորաբար քուկդ են:

Իսկ ան, որուն պիտի խոստանաս՝ քուկդ պիտի ըլլայ,
ու ինչպէս ամէն մէկ քեզի պատկանող,
այս մէկն ալ ունի իր ծանրութիւնը, իր ծաւալը, իր
յատուկ խնամատարութեան ցուցմունքները.
«Լուալ գաղջ ջուրով, գունատիչ հեղուկ չգործածել,
չորցնել միջակ ջերմութեամբ: Բաղադրութիւն՝
40% բուրդ, 30%  մետաքս, 20%  բամպակ, 10%  աքրիլիք:»
Իսկ այս մէկը՝
40% զգացում, 30% զգացում, 20% զգացում, 10% զգացում:

և օր մը՝ երբ մեր զգացումները պակսին
պատուէր մը կուտանք ապսպրանքի գրքոյկէն, կամ եթերացանցէն
և ցրուիչը մեր տան առաջ կը բերէ
պակսած մասերը մեր կիսաւարտ ներաշխարհին:

Երբ արդէն նորոգուած ենք
Կ՝ուզենք երկար քալել,
Թեթեւ, ոչ շատ ցուրտ հովին մէջ՝ կարգ մը ցաւեր կորսնցնել
Յետոյ մեր կակուղցած եսերը գրկել, գգուել,
Վստահեցնել, որ տակաւին կայ ջերմութիւն,
Բազկերակ:

Մեր երեխաները, որ տաք ճաշի կարիքը ունին
Պէտք է գանգատին, որ տխրինք,
Խղճանք, և խղճով մաքրուած
Ամենահրաշալի բարիքները տեղացնենք անոնց վրայ՝
Զգոյշ, որ չկքին՝ իրենց շնչառութիւնը չխանգարուի:

Այլեւս չենք բաւարարուիր հեքեաթներով,
իրական ապրումներ պէտք են մեզի. Հետեւաբար
մեր տարրալուծական գործիքները մեզ հետ կը կրենք միշտ
աղօթքի պահուն, անկողինին մէջ, մայրամուտին
ձեռք-ձեռքի քալելու միջոցին.
անմիջապէս պէտք է կարենանք ստուգել
թէ արդեօք ա՞յդ էր ճշմարիտ զգացումը,
կամ թէ տակաւին պատմուածք մըն է, որ կը հիւսենք
որուն վերջաւորութիւնը տխուր կրնայ ըլլալ,
եւ կամ ուրախ, եւ կամ չվերջանայ՝
սիրոյ պէս: 

Գէորգ Գալայճեան 

Monday, March 21, 2011

Alan Whitehorn: Travels, Friendship and Connecting


Part of the joy of travel is getting to meet incredible new friends.
Yet, part of travel is the frustration in realizing
that often it is difficult to see each again
before too long a time has passed.
And so,
we live in hope of seeing each other once more,
just East of Mt. Ararat.
And then on that special day,
we will raise our glass to toast each other
and a friendship that trascends
the oceans and continents.
Till then,
safe travels dear soul.
Safe travels on our journey.
 
 
Alan Whitehorn            

Sunday, March 20, 2011

Կոմիտաս։ Բաղձանք

Click here for Komitas' poem WISH, read here by Narine Karamyan.


Բաղձանք


Ձայնիկ ունիմ՝ հայուն-մայուն,
Սրտիդ բունեմ կայուն-մայուն.
Ո՛վ իմ թևիկ,
Տո՛ւր իմ հևիկ
Թռչեմ երթամ․․․


WISH
Let my trembling voice
Be nested in the sanctuary of your heart.
O my wing,
Let me part in a gasp
And fly away...

translated by Mher Karakashian


Attached is also a video version by musician  Vahan Artsruni

Saturday, March 19, 2011

Հիլտա Գալֆայեան

Հիլտա Գալֆայեան։Սփիւռք


Կարօտներէս դարաւոր ու իղձերէս
Զաւակ մը ծնայ
        Անունն օտար դրի
Քանի կարօտն ինչ է չի գիտեր

Նախնիքներուս վէրքերէն ու արիւնէն
Զաւակ մը ծնայ
       Անունը ցաւ դրի
Քանի նախնիքն ով է չի ճանչնար

Հայրենի ծագերէ բերուած շունչով
Զաւակ մը ծնայ
       Անունն անբախտ դրի
Քանի հայրենիքն ինչ է չի գիտեր

Մեսրոպակերտ տառերով -- հրաշալի
Զաւակ մը ծնայ
Անունը որբ դրի
Քանի հայ գիրն ինչ է չի ճանչնար

Վերազարթումի բիւր փորձերէս
Զաւակ մը ծնայ
       Անունը զոհ դրի
Քանի ամէն վերյառնումին հարուած կերաւ սմքեցաւ

Ախ, զաւակ մը ծնայ
Որ հաւատքն ինչ պայքարն ինչ է
Գոյատեւումն ինչ է չի գիտեր։


Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Friday, March 18, 2011

Հիլտա Գալֆայեան։Մեծասքանչ

Այս իմ լեզուս է
Զոր զաւակներս կը խօսին դեռ
Թոռներս կը հասկնան հազիւ
Իսկ թոռան թոռներս
     -աշխարհաքաղաքացի-
Պիտի բարեւեն հիասքանչ
Ցուցադարաններուն մէջ թանգարաններու
Արեւմտեան կողմն աշխարհի։


Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Thursday, March 17, 2011

Հիլտա Գալֆայեան։Վերադարձ



Փնտռեց
Շատ փնտռեց
Հայրենիքի կորուստով կորսուած
Իր արմատները փնտռեց
Եւ վերջապէս
Ազգային ճաշատեսակի
Մէկ նմոյշին մէջ գտաւ։

Հիլտա Գալֆայեան

Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Wednesday, March 16, 2011

Արմենուհի Թերզեան։ Կ'արժէ Ապրիլ

Գնա՛ նայէ,
Ծովախորշի մը լքուած
Հայելիին մէջ ծփծփուն ջուրերուն
Կամ լուսնալոյս գիշերներու լռութիւն հոծ՝
Հեշտանքովը սարսռուն
Մտիկ ըրէ ծղրիթին երգը յոգնած -

Գնա՛ քալէ,
Դէպի ծովափ՝ ճամբէն անդարձ ժամերուն
Ու մութին մէջ, որ յամրօրէն, անողոք
Մարեց, մէկ մէկ, այգերն հազիւ թէ բացուած.
Ականջ տուր խուլ արձագանգին հեռաւոր
Սուլոցին ծեր նաւերուն - 

Ականջ տուր - ու
Պիտի յիշես…
Պիտի գտնես դուն անկասկած
Ժամ մը, պահ մը, պահիկ մը գէթ - մոռցուած՝
Անվերադարձ օրերուն մէջ թաւալուն,
Պիտի գտնես օրերէն օր մը - գուցէ
Գիշեր մը լուռ,
Լուսաստղերու անրջանքով բաբախուն,
Գիշեր մը մութ գաղտնասաց
Որ պիտի
Խօսի քեզի մեղմ ու քաղցր - ու ըսէ

Թէ՝ հակառակ այն բոլորին որ անցան
Պայքարներուն - որ ապարդիւն - տարուեցան,
Արցունքներուն, որ զուր տեղ
Այտերդ ի վար, շիթ շիթ, լռիկ՝ քարացան,
Թէ հակառակ ժպիտներուն կեղծ պատիր,
Համբոյրներուն՝ հրաժեշտի լեղիով,
Եւ վերջապէս այն ամէնուն համար իսկ
      որոնք եղան կամ չեղան՝
Կ'արժէր ապրիլ...

Կ'արժէ դարձեալ, որ ապրիս
Կեանքն այս ցնորք, կամ երազ-:

Արմենուհի Թերզեան

Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Արմենուհի Թերզեան


Tuesday, March 15, 2011

Peter Balakian at Hunter College, CUNY

Balakian to read at Hunter College Distinguished Writer Series,Wednesday, March 16, 7:30 pm

At Hunter College on March 16, 7:30 PM Balakian will read from his new book of poems Zigguratand the latest edition of his memoir Black Dog of  Fate at Hunter College. 

Location: Faculty Dining Room, Hunter College, West Building, 8th floor.*RSVP: to spevents@hunter.cuny.edu or 212-772-4007. Reading is free and open to the public, but RSVPs are required. Following both readings there will be a Q and A and book signing.

Monday, March 14, 2011

Սագօ Արեան։ ՆԱ՜՜՜ՊԱԱ*..

Առաւելագոյնը կրնայի պոռալ այս քաղաքին համար.
Որուն արգանդին մէջ,
Պահուած են հլուններ կապոյտ ու սեւ.
Բացարձակ ճիշդին հասնելու իմ փորձերս,
Պիտի կախուէին անոր նեղ ու սեւցած շէնքերէն...
Ուր ես բանտարկեալի տեսքով,
Անթրաշ եւ ոխերիմ,  
Պիտի զմռսէի հայոց պատմութեան վերջին հերոսներուն մորուքները ծնոտիս...
Պիտի փակցնէի յիշատակներս անոր փայտեայ ու հին պատուհաններուն,
Ու յետոյ
Չարաճճի բարձրանայի հօրքուրիս տան  երրորդ յարկը
Հետեւելու  հեռուն կեցած պաղեստինցի արձակազէնին...
Նապաա.՜՜՜՜
Ինչքան երազներ կը քնանան մէջդ հիմա,
Ու ես հիացկոտ աչքերով կը չափեմ փողոցներուդ երկարութիւնը...
Պատերդ կը խառնուին իրարու,
Եւ Պաղեստինի համար
Արիւն թափած ֆետայիներուն լուսեղէն ժպիտը կը խառնուի
Լաւագոյն տղոց խինդին ...
Պատը հին է
Հոն Մուսա Սատըրի բարակ պատկերը կայ,
Կայ եւ հօրեղբայրս
Որ յիշողութեանս զարդատուփը պիտի բանայ
Քանի մը սպիտակ խաղալիք երկարելու ձեռքերուս...
Կայ թալանուած մանկութեանս վերջին ճիչը
Նապաաա՜՜՜՜
Կայ եւ պատերազմը
Անհոգ ու մարդասպան
Երբ բոլոր երաժշտութիւնները  կը դադրին,
Ես պիտի փոխակերպուիմ նոր մորթուած սպիտակ  աղաւնիի
Երգելու համար կարօտդ ....
Գէշ արդուկուած շապիկներս պիտի հաւաքեմ,
Լաթերս բերեմ պատշգամներէն,
Ու Օսաննա հօրքուրիս  պատրաստած փիլաւին մէջ հալիմ
Իբրեւ ծուէն կարօտի
Նապաա՜՜՜, ես քանի ընկեր կորսնցուցի
Բոլորը հեռացան այս ափերէն,
Ու տուին ինծի լեզուն որ խօսիմ ...
Տուին լեզուն հին ու նուիրեալ,
Որպէսզի՝
Չպոռամ
Պիտի չպոռամ ձեր երեսին,
Մուր պիտի չքսեմ ձեր երեսներուն,
Հէ՜յ, դուք անբանաստեղծ անտարբեր
Պիտի չլամ առաջուան պէս
Ես եկայ յաղթելու համար,
 Նապաա՜՜՜,
Ես յաղթած եմ ընդհանրապէս,
Ու մեղքերս քաւելու  մի սպասէք
Որով ես բոլոր վէրքերը դրած եմ ուսապարկիս մէջ
Որպէսզի հեռացումի պահերուն
Չըսեն Սագօն փախաւ առանց լուրի:

 Նապաա՜՜, դուն պիտի մնաս
Բոլոր օրկանիք փոփոխութիւններուն դիմաց
Բոլոր արեւմուտքի բոզութեան դիմաց
Պիտի դառնաս իմ փարվանան,
Հոն ես մանկութիւնս պահեցի,
Մանուկ աչքեր,  մանուկ թաթիկներ
Մանուկ հասակ
.....
Նապաա՜՜՜՜
Երազներս թող չխանգարեն քու քիւրտ
Եւ ասորի բնակիչներուդ ահագին անդորրը
Ես քեզմէ լուացուելով  կ'անցնիմ
Ու զարմանալի  չէ որ երեսս պիտի լուամ մզկիթիդ առջեւ,
Խնդրելու  ողորմութեան վերջին դասը .....
Զիս ալլահը կը լսէ
Զիս քու ալլահդ է որ պիտի լսէ,
Ես կը փոխեմ սլաքներս դէպի քեզ
Աղօթքի ժամերս կը սրբագրեմ
Այտերս կը լուամ
Ու ծունկի  կու գամ արեւելքիդ համար,
Վիրաւոր արեւելքիդ՝ Նապաաա
Նապաա՜՜՜ զի դու ես ճանապարհ.
Քանի -քանի ֆետայիներ եւ  իմամներ քեզմէ անցան
Որովհետեւ հոն էր երկրին բանը
Աղքատներուն էր տրուած երկրի խօսքը
Մնացածը  բուճ էր Նապաա՜՜՜։

Այսօրը աղօթելու օր է,
Ել անհաւատի աղօթքդ թափէ Նապաայի առաստաղներէն ...
Հոգ չէ որ  ընկերներդ արեւմուտք կը վազեն,
Կը վազեն ՝ մեծ մսաղացին,
Փինք Ֆլոյտի մենծ մսաղացին մէջ մտնելու
Հոգ չէ այս ախտը,
Դուն սեղան պիտի նստիս իմամներուն եւ աղքատներուն հետ....

Նապաա՜՜
Դուն պիտի մնաս հարազատ իմ քաղաքս
Ուր ամէն մեղքէ յետոյ,
Սրբելու համար մարմինս ծունկի եմ գալու
Իմամ Մուսա Սատըրի պատկերին առջեւ
Գրկելու համար մանկութիւնս ....
Գողցուած ու հեռացած
Թալանուած ու պատերազմէն վիրաւոր մանկութիւնս
Նապաա՜՜՜՜ հզօր ես։

Քաղաքս ես։


Սագօ Արեան
Պէյրութ

ՀՈՐԻԶՈՆ, Փետրուար 2011

* ՆԱՊԱԱ: Պէյրութի հայահոծ Պուրճ Համուտի կից գտնուող շրջան, որ  Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի հանգրուանին բնական սահման էր դարձած, հայկական շրջաններուն եւ Պաղեստինեան դիրքերուն միջեւ: Նապաա արաբերէն կը նշանակէ աղբիւր:


Sunday, March 13, 2011

Peter Balakian: Watching the Towers Go Down

Click to hear Peter Balakian reading his poem.






-- from "A-Train/Ziggurat/Elegy"


Who is the other who
floats between what you see


and what is there:
think of the other going silent,


screen fuzz smoke,
hours away on TV.


Came as dumb smoke


into my house.
The jade plant leaves,


tongue of the cat,
pan on the stove,


the cardamom and clove
moved in their currents.


Outside the sky was searing blue
honeysuckle wafting through.


There was nowhere to go.
Sat down. Got up.


Stared at the iBook.
Walked around.


No phone service.
The cell's dead too.







Peter Balakian is the author of many books, including a new volume of poems, "Ziggurat," just published by University of Chicago Press, and "June-tree: New and Selected Poems, 1974-2000." His memoir, "Black Dog of Fate," won the PEN/Martha Albrand Prize for the Art of the Memoir. Balakian's "The Burning Tigris: The Armenian Genocide and America's Response" won the 2005 Raphael Lemkin Prize and was a New York Times Notable Book and a New York Times Best Seller. He is the recipient of a Guggenheim Fellowship, an NEA Fellowship and is a professor of the humanities at Colgate.