Friday, June 21, 2013
Saturday, June 15, 2013
Vacation/Vacances/Արձակուրդ
Curator and Producer,
Posted by Armenian Poetry Project at 6/15/2013 07:50:00 AM 1 comments
Labels: APP
Thursday, June 13, 2013
Անյայտ բանաստեղծ։ Պանդուխտ առ կռունկ
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս,
Մի վազեր երամիդ՝ շուտով կը հասնիս.
Կռունկ, մեր յաշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Թողեր եմ ու եկեր իմ մըլքերս ու այգիս.
Կռունկ, պահ մի կացիր, ձայնիկդ ի հոգիս.
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Ձայնիկդ անուշ կուգայ քան զջըրի տօլապ.
Կռունկ, Պաղտատ իջնուս կամ թէ ի Հալապ.
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Սըրտերնիս կամեցաւ, ելանք գընացանք,
Այս սուտ աստընւորիս տէրտէրն իմացանք.
Աղուհացկեր մարդկանց կարօտ մընացանք։
Կռունկ,մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Աստընւորիս բաներն կամաց կամաց է.
Միթէ Աստուած լըսէ, դռնակըն բացցէ.
Ղարիպին սիրտն է սուգ, աչերն ի լաց է։
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Աստուած, քեզնէ խնդրեմ մուրվէթ ու քէրէմ,
Ղարիպին սիրտն է խոց, ճիկերն է վէրէմ,
Կերած հացն է լեղի ու ջուրն է հարամ։
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Ոչ ըզլուր օրն գիտեմ ոչ ըզկիրակին,
Զարկած է զիս շամփուրն, բըռնած կըրակին.
Այրիլըս չեմ հոգար, ձեզնէ կարօտ եմ։
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Պաղտատու կու գաս, կ՛երթաս ի սէհրատ,
Թըղթիկ մի գըրեմ, տամ քեզ ամանաթ.
Աստուած թող վըկայ լինի քո վըրադ.
Տարեալ հասուսցես զայդ իմ սիրելեաց։
Գըրեր եմ մէջ թըղթիս, թէ հոս մընացի,
Օրիկ մի օրեր զաչերս չըբացի.
Սիրելիք, ձեզանէ կարօտ մընացի։
Կռունկ, մեր աշխարհէն խապրիկ մի չունի՞ս:
Աշունն է մօտեցեր, գնալու ես թէտպիր,
Երամ ես ժողվեր հազարներ ու բիւր,
Ինձ պատասխան չտուիր, ելար գնացիր.
Կռունկ, մեր աշխարհէն գընա՛ հեռացի՛ր։
Posted by Armenian Poetry Project at 6/13/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Classical Armenian poetry
Wednesday, June 12, 2013
ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ։ Հայաստան
Իմ տառապա՛ծ,
Իմ փառապա՛նծ:
Հների մէջ` դու ալեհեր,
Նորերի մէջ` նոր ու ջահել.
Դու` խաղողի խչմարուած վազ,
Վշտերդ` ջուր, ինքդ աւազ.
Դու բարդենի սաղարթաշատ,
Առուն ի վար փռուած փշատ.
Դու` կիսաւեր ամրոց ու բերդ,
Մագաղաթեայ մատեանի թերթ.
Դու` Զուարթնոց-աւեր տաճար,
Կոմիտասեան ծիրանի ծառ.
Դու` ջրաղաց խորունկ ձորում,
Դու` հորովել անուշ ծորուն,
Փայլ գութանի արծաթ խոփի.
Դու` նե՛տ, նիզա՛կ, մկո՛ւնդ կոպիտ,
Դու` հայրենի ծխանի ծուխ,
Դու` անգի՛ր վէպ, դու Սասնայ ծո՜ւռ…
Իմ տառապա՛ծ,
Իմ բարձրանո՜ւն,
Իմ քաղցրանո՜ւն:
Դու մրգերի շտեմարան,
Ոսկեւազեան գինու մառան.
Դու` թաւշէ դեղձ, դու` փրփուր հաց,
Արտաշատեան խաղող սեւաչ.
Դու Սեւանի վառուող կոհակ.
Երեւանի սիւն ու խոյակ.
Դու` հանգրուան, կանչող փարոս,
Դու հայկական գերբ ու դրօշ.
Խօսուն վկայ կոտորածի
Ու վճիտ աչք ցամքած լացի.
Արդարութեան ահեղ ատեան,
Սրի պատեան,
Սիրոյ մատեան -
Միշտ հի՛ն ու նո՛ր իմ Հայաստան:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/12/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Paruyr Sevak
Tuesday, June 11, 2013
Եդուարդ Պօյաճեան: ԳԱԳԱԹՆԱԿԷՏ` ԲԱՂՁԱՆՔԻ ՄԸ ՎԱՂԱՆՑՈՒԿ
Քովդ ըլլալ եւ խօսիլ
Քովդ ըլլալ ու լռել…:
Աստղերէն կանուխ,
Հովը դեռ չեկած`
Մտնել հոգիիդ կիսաբաց դռնէն…
Երբ որ քունը գայ ու դարձեա՛լ մեկնի,
Դեռ քեզ հե՛տ մնալ, սիրտ սրտի՛ մնալ:
Քո՛ւ երջանկութեան իտէալը մնալ:
Քու անունէդ աւելի քեզ մօ՛տ ըլլալ,
Սրտէդ աւելի քեզի պէտք ըլլալ,
Քու վրադ ցանուող ափ մը հող ըլլալ,
Եւ արցունք ըլլալ, լռութիւն ըլլալ,
Քեզի Աստծոյ տանող գի՜րկն ըլլալ:
Բանաստեղծ, արձակագիր, հրապարակագիր, քննադատ, խմբագիր եւ ուսուցիչ Եդուարդ Պօյաճեան ծնած է Մուսա Լերան Խըտըր Պէկ գիւղը՝ 1915-ին, Մուսա Լերան հերոսամարտի օրերուն: Երեք ամսուայ երեխայ, ծնողներուն հետ փոխադրուած է Փոր Սայիտ, ուր մնացած է 4 տարի: Ծննդավայր վերադարձին, ուսման առաջին շրջանը անցուցած է գիւղական երկու վարժարաններուն մէջ. մէկը՝ Խըտըր Պէկ, միւսը՝ Եօղուն Օլուք. իսկ երկրորդ շրջանը՝ Պէյրութի Հայ Ճեմարանէն ներս, 15 տարեկանէն մինչեւ 20 տարեկան (1930 - 1935): Գրել սկսած է փոքր տարիքէն, իսկ տպուիլ՝ 1932-ին: Աշխատակցած է Պոսթընի «Հայրենիք» ամսագրին, Փարիզի «Յառաջ»-ին, Պէյրութի «Ազդակ» օրաթերթին եւ շաբաթաթերթին, «Նայիրի» ամսագրին եւ Պէյրութի նոյնանուն շաբաթաթերթին. նաեւ «Հասկ»-ին, «Ակօս»-ին, «Ազդարար» -ին եւ «Բագին» -ին: Գործածած ծածկանունները եղած են Ալպաթրոս, Վազգէն Տիրանեան, Ե. Սարենց եւ Ե. Ծովիկեան: Գրականութեան առընթեր՝ Եդուարդ Պօյաճեան ամբողջ կեանքին ընթացքին զբաղած է կրթական գործով: Ուսուցչութիւն ըրած է Սուրիոյ Թել Ապեատ գիւղը, ապա ծննդավայր Խըտըր Պէկի մէջ, յետոյ՝ յաջորդաբար՝ Այնճար, Հալէպ, Քեսապ եւ Պէյրութ: Եղած է «Բագին» Ամսագրի հիմնադիր անդամներէն եւ խմբագիրներէն մէկը (1962 - 1966): Եդուարդ Պօյաճեան լոյս ընծայած է 6 հատորներ՝ «Սէր եւ Վիշտ» (1944), «Հողը» (1948), «Պայքարողներ, Պայքարողներ դուք գազազած» (1958), «Թուղթ Զաւակներուս» (1961), «Տոմար Տարագրի» (1963) եւ «Երկու Նամակ» (1964): Իսկ յետ մահու իր գործերէն լոյս տեսած են «Դէմքեր» (1967), «Երկեր Ա. հատոր» (1968), «Ծննդավայր Կորուսեալ» (1984), «Ընտրանի» (Երեւան 1994), «Կեանքի Ափերէն» (1995) , «Դուն» (Երեւան 2005) եւ «Միտք Պահէ»։ |
Posted by Armenian Poetry Project at 6/11/2013 12:18:00 PM 0 comments
Labels: Edward (Yetvart) Boyadjian, Lebanon
Monday, June 10, 2013
ԼԵՒՈՆ ՇԱՆԹ: ԵՍ ՊԱՏՐԱՆՔԸ ՍԻՐԵՑԻ
Բայց ետեւէս կըծու ծաղրով անամօթ
«Է՜, ան միայն գրքի մէջն է» պոռացին,
Ես ալ գիրքը ինծի ընկեր ընտրեցի…
Ես պատրանքը սիրեցի:
Սիրտըս դողաց յուզումով մը ներդաշնակ.
Սիրեցի ալ, միայն ոչ այն որ անցաւ,
Այլ անոր նուրբ, յափշտակիչ դէմքին տակ
Նո՛ր էակ մը որ մըտքէս հոն անցուցի.
Ես պատրանքը սիրեցի:
Երբ բըռընկցուց յուզուած լանջըս տենդօրէն,
«Դուն հայրենիք, դուն հող չունիս» հըծծեցին,
Ես դառնացայ, բայց ա՛լ ուժգին այդ օրէն
Իմս չեղող Հայրենիքըս պաշտեցի.
Ես պատրանքը սիրեցի:
Երբ ներշընչուած ստեղծեցի, միշտ անգոյ,
Բայց անձնուրաց, վեհ էակներ սիրեկան.
Երբ իրական աշխարհին մէջ միշտ դժգոհ
Իտէալի կեանքը երգել ուզեցի.
Ես պատրանքը սիրեցի:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/10/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Lebanon, Levon Shant
Sunday, June 09, 2013
ԳՐԻԳՈՐ ՊԸԼՏԵԱՆ: ԹՌՉՈՒՆ
հպելով սահմաններուն սրբուած
ի՞նչ վանկ վարկած կը շրջի քարի հեռու երակներուն
ի՞նչ ընկղմած թռչունի միահամուռ խորութեան կը նայիս
անջատ
վերէն
կ՛անցնէին ծածանող ծիծառներ երաժիշտ
ու կը դողայիր վերամբարձ
միաձիգ
թեւերով ծառերու բացակայ
աստղ մը կանաչ կը բացուէր բոյրերու մով ճաճանչումին
ո՞վ էր հոն ո՞վ էր հոն
տերեւներու բիլ ու մանուկ ոռոգումին ողողող
եւ նոյն ալիքը հունչին անտառներէն կը տարածուէր երկնքին
կը քալէր համասփիւռ հոյլերու հոծ արշիպեղագոսէն
անդրատլանտեան նաւերուն ուղղահայեացք թռիչքէն
եւ ծովն էր յաւերժական իր աստղերու շրջուող ալիքներով հրային
եւ թաթառը կեդրոնախոյս անսկիզբ մինչեւ ձայները գերազանց կրակներու
ուր չեն հասնիր հին վկաները լեզուին
մինչեւ հոն ուր կապոյտ միաձայնութեան եւ անծանօթ մեծ թիւերու
ովկիաններուն կը ծագին
կը փշրուին ծիր կաթիններ հելիոմէ
կը քալէիր լռութեան եզերքներէն քայքայուող
քերթուածի յայտնութեան
թեթեւ
իբրեւ ձուկ ու թռչուն ու տերեւ միասին
եղաւ
կը պտտիս ապակի տարածոյթին մարմինիդ:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/09/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Contemporary, France, Krikor Beledian
Saturday, June 08, 2013
ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐԵԱՆ: ԵՐԳՍ
Ուզում եմ լինի իմ երգս խոնարհ,
աշխատաւորի,
ինչպէս համեստ հարս` ծաղկած նռենի`
որ գարնան տենդով վառում է աշխարհ
ու լուռ տառապում տարփատենչ սէրով,
գաղտնի վշտերով:
լուսնոյ արծաթում
ստուերների խորքին կամ ձայն հառաչող,
սազի ելեւէջ
մեղեդիի մէջ –
ուզում եմ լինի իմ երգս թեւող:
ինչպէս աշնան ծառ մունջ եւ ոսկեթափ,
տխուր պանդուխտի ծանր ոտնաքայլ,
կոտրած հայլիի թառամած մի փայլ,
եւ ցորենների
լռիկ տատանում – ուզում եմ լինի:
նոր հմայքներով,
կանթեղ լոյսերով
կամ վիրաւորուած սիրոյ սուր սուրէն
իմ երգս երգեն:
որոճող եզի թաւիշ աչքերում
իմաստը խաղաղ եւ հասկանում են
հսկայ գաղտնիքը կանչող աստղերի –
պիտի հասկանան բամբռահար թեւիս
զարկը յանդգնող եւ իմ հոգիիս
որոնող թռիչքը սրտում խաւարի:
ինչպէս կտոր հաց սեղանի վերայ
աշխատաւորի,
ինչպէս դարձիդարձ բոլորուող աշխարհ
յաւերժ անծայրի ոսկեայ դաշտերում
կամ կոյր անդունդում –
ուզում եմ լինի իմ երգս խոնարհ:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/08/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Kostan Zaryan
Friday, June 07, 2013
ՄԵՏԱՔՍԷ: [Բաժանում կայ, որ արժէ իսկապէս]
Հազար միացում,
Ինչպէս քոնն հիմա, ուր կայ եւ զղջում,
Եւ խղճի մորմոք, եւ արցունք ու ցաւ.
Եւ տարիների կորուստ կայ հարկաւ…
Գնում ես որպէս հեռացող մի վիշտ,
Եւ ոչ թէ պանդուխտ,
Որն ունի միշտ էլ տունդարձի ճամբայ…
Գնում ես որպէս փրկութեան մի ուխտ,
Տանելով քեզ հետ թուլութեանդ ողջ
Կարողութիւնը,
Որ իւրացնել չկարողացայ,
Չկարողացայ տանել կանացի
Ուսերով յոգնած
Տուածդ հարուստ տառապանքների
Գանձերը աղքատ,
Ուր ափսոսանքի մի ոսկի չկայ…
Առ տար, տար քեզ հետ
Քո սիրուց շահած կուտակումներս,
Որ պատկերով լի յոյսեր են փշրած,
Փթթած յոյզեր են` մախաղներով լի
Ու քուրձեր` լցուած հաւատով դատարկ…
Տար քեզ հետ բարձած խեղճ տարիներիս
Վագոնները ձիգ,
Որ բերնեբերան լցուած են ցհագ
Յուսախաբութեամբ…
Ես գիտեմ, որ մեր ճակատագրում
Լաւատեսութեան ոչ մի շոքեքարշ
Չի շարժի տեղից այդ գնացքը բութ,
Քանզի շուռ կը գայ ուժասպառութեան
Երկաթգծերին
Ու կը կործանուի հիասթափութեամբ…
Առ տար, տար քեզ հետ բեռները սիրուդ,
Որ չհանգուցուեն կեանքիս վթարին,
Ու ծանրանալով աճիւնիս հոգուն
Այն աշխարհում սեղմ
Կտրեն շիրիմիս շունչը հողեղէն…
Տար սիրտս, առ տար,
Սէրն ունի հզօր նախազգացում,-
Բաժանումներ կան որ արժեն հազար
Մահ ու միացում…
Posted by Armenian Poetry Project at 6/07/2013 07:00:00 AM 0 comments
Thursday, June 06, 2013
Սողոմոն Տարոնցի: Երգ Խնդութեան
Աղմկայոյզ, խայտացող ջուրի կարկաչ կը մնաս:
Երկի՛ր իմ, դու բոցագեղ, կարմիր կակաչ կը մընաս:
Յորդաբուխ ու հըրեղէն լոյսի ճաճանչ կը մընաս:
Ու մեր ձուլուած շարքերուն կապ ու պահանջ կը մընաս:
Թէ հին ուխտէդ, տենչերէդ դու աննահանջ կը մընաս:
Թող բոցկլտայ այդ սիրտը… դու միշտ կանաչ կը մընաս:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/06/2013 11:12:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Soghomon Darontsi
Wednesday, June 05, 2013
ՄԱՏԹԷՈՍ ԶԱՐԻՖԵԱՆ: Ծառը
Ես կ՛երթայի խորն ամայի դաշտերուն,
Ականջ տալու կէս-գիշերուան քրքիջին:
Պերճ ու հպարտ, խաղաղութեամբ մը խորունկ,
Ան կ՛երկարէր արտասուահիւծ աստղերուն
Բազուկներն իր հոլանի,
Զերթ պարմանի մ՛իր հարսին,
Գիշերին մէջ կը լսէի կարծես թէ
Ձայնն իր զուլալ համբոյրին…
Խորհրդանիշն էր ան Ոյժին ու Կեանքին…
Ու ես հաւատքն ունէի իր անմահութեան…
Փոթորիկին դէմ իր քրքիջով
Ան մտածումըս կը հանէր լեռնէ մը վեր…:
Օր մը յանկարծ մարդեր եկան
Խորն ամայի այն դաշտերուն,
Կացիններով, պարաններով…
Ուրուականնե՞ր էին կարմիր.-
Կը խնդային վհուկի պէս…:
Աստուած դարե՜ր աշխատեր էր անոր համար:
Այդ մարդերուն
Քանի մը ժամը բաւեց
Զայն խլելու իր յոգնաբեկ բազուկներէն….
Ա՛լ չգացի, երբ փոթորիկն եղաւ մռայ,
Խորն ամայի դաշտերուն.
Մտածումըս իջեր էր վա՜ր Լեռներէն…
Եւ անցեալ օր,
Մղում մ՛յամառ նորէն քայլերս ուղղեց հո՛ն,
Խորն ամայի այն դաշտերուն.
Եւ յուզումէս ինկայ ծունկի…
- Սեւ գերեզման մը խոժոռ,-
Բայց իր կողէն`
Արծուաթըռիչ նիզակներու խրոխտանքով`
Բարունակներ ժայթքեր էին դէպի երկինք:
Նորափետուր թռչուններ ե՜րգ կ՛երգէին…:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/05/2013 11:08:00 AM 0 comments
Labels: Mateos Zarifian, Turkey
Tuesday, June 04, 2013
ԹԱԹՈՒԼ ԱՅՆԷՃԵԱՆ: Վերադարձի՛դ Կը Սպասեմ
Ո՛չ իսկ մէկ ցո՜ւրտ նայուածքի
Լուռ գիշերուան մէջ խաւար:
Երբ հոգիովն իմ անզօր`
Տեսայ նաւը քեզ տանող,
Ծովուն վրայ հեռաւոր:
Այդ ցայգային պատկերէն,
Նաւը արդէն մեկնե՜ր էր,
Վերջին ցոլքն իսկ կը շիջէր:
Գիշերուան պէս լուռ, թախծոտ,
Հոն թողլով զիս քարացած`
Քարափին վրայ քու սիրոյդ:
Շունչըդ, յոգնած ու անյոյս,
Սա՛ գիշերուան մէջ անլոյս,
Վերադարձի՜դ կը սպասեմ…:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/04/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Lebanon, Tatoul Aynedjian
Monday, June 03, 2013
ԳԷՈՐԳ ԷՄԻՆ: Պատուհանիս Տակ
Բայց չե՜ն հմայում նրանք ինձ արդէն.
Բայց ես դրանից չե՜մ ուրախանում.
Մէ՜կ է ինձ համար, ես չեմ իմանում.
Կա՞յ մէկը, որին նա պէ՛տք է գալու…
Իսկ ես… տեղ չունե՜մ արդէն գնալու:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/03/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Gevorg Emin
Sunday, June 02, 2013
ՀԱՄՕ ՍԱՀԵԱՆ: Ապրում, Ծաղկում Է Ու Կայ
Բայց ապրո՛ւմ, ծաղկո՜ւմ է ու կա՛յ
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Շանթեր են բախուել իր բախտին,
Ու դարձեալ բա՜րձր է մնացել
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Վահան է դարձրել իր փառքին
Սէգ հասակն աշխարհին պարզած,
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Նա ինքն իր վայելուչ բարքին,
Իր նորոգ ճիւղերով հպարտ,
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Երկնքի ծաղկաւոր բարձին,
Ոտքերը հողին մէջ խրե՛լ
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Ամէնից ահաւո՛ր ջարդին,
Բայց ապրո՜ւմ, ծաղկո՜ւմ է ու կա՛յ
Մեր հայոց հինաւուրց բարդին:
Posted by Armenian Poetry Project at 6/02/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Hamo Sahyan
Saturday, June 01, 2013
ԳՈՀԱՐ ԳԱԼՍՏԵԱՆ: Ջրապտոյտ
Գուշակների հեգնած անանց սիրոյ մասին
Պատմի՛ր ու վերծանիր, իբրեւ նրբին մեկնող…
Լեռան շնչից ծնուած խելառ քամուն,
Քամուն, որ կակաչներ բեկեց, յետոյ բեկբեկ
Ալիք դարձաւ ջրածաղկի սրտում…
Շրշիւնների մասին` խորտակումից առաջ,
Խօսի՛ր, ու մոգական քո ձայնը թող հնչի
Գրկիդ ջրապտոյտ շուշաններին առած…
Posted by Armenian Poetry Project at 6/01/2013 07:00:00 AM 0 comments
Labels: Armenia, Contemporary, Gohar Galstyan