Վահան Զանոյեան։ Հրաւէր...

Ի՜նչ վստահութեամբ

հրաւիրեց քեզ...

«...եկէ՛ք ինծի

բոլոր յոգնածներ եւ բեռնաւորուածներ

եւ ես ձեզ պիտի հանգստացնեմ...»

 ինծի՜ եկուր...

            արձանգանքեց ականջիդ մէջ

եկու՜ր

            եկու՜ր

                        հանգստացի՜ր

հասաւ քեզի

ինքնավստահ Հիւրընկալին

կանչը ուժեղ

...որովհետեւ

յոգնած էիր

բայց քանի որ

դուն այդ պահուն

հանգստութիւն

չէիր բաղձար

չըմբռնեցիր

խորհուրդը այդ հին խոստումին

ու վերջապէս

ընդունեցիր

որ թերեւս հրաւէրը

ղրկուած չէր

քու հասցէիդ

այլ միայն այն

յոգնածներուն

որոնք կ'անցնին համեստ ու հեզ

արդէն մոռցած

նպատակը իրենց բերան

Պատմաբաննե՜ր

կը կոչէիր

            դուն գանոնք

պատմաբաննե՜ր

դուք ձեր անկման

            խղճալի

մեկնաբաննե՜ր

դուք ձեր թշուառ

            պարտութեան

կեանքին կէսը

ձախողելով անցուցիք

եւ միւս կէսը

            բացատրելով

բացատրեցի՜ք

դուք անընդհատ բացատրեցի՜ք

ու յուսացիք

արդարացնե՜լ

ու համոզել...

մինչեւ այսօր

երբ վերջապէս

յոգնած էք...

Ու տակաւին

պիտի հարց տաս

ինչու՞ եկար

            ու յոգնեցար

            յոգնեցուցիր

բեռ կրեցիր

            ու բեռ դարձար

ու տանջեցիր

            տանջուեցար

բայց հիմա հոս

գլուխդ կախ

հրաժարած

կ'ուզես հանգչիլ

երբ տակաւին

յոգնութիւնդ արդարացնող

ոչ մէկ  արդար օր կամ գիշեր

չես վաստակած

ոչ մէկ հաւատք

չես նուաճած

չես փարատած

            ոչ մէկ կասկած

չես ստեղծած

            ոչ մէկ բարձունք

            ոչ մէկ աստուած

Օ՜ դուք հմուտ

            մեկնաբաններ

            ձախողութեան

գիտէ՞ք արդեօք

եթէ երբեք

ունենայիք

մէ՜կ նուաճում

մէկ յիշարժան

            իրագործում

մէ՜կ յաղթանակ

            որ թողուր հետք

ու պարզ խօսքով՝

եթէ միայն

            յաջողէիք

պահ մը գոնէ

տիրել կեանքին

չէի՜ք յոգներ

չէիք զգար որեւէ բեռ

եւ աւելին՝

թերեւս դուք

Հիւրընկալին հրաւէրը

չէի՜ք լսեր...

Վահան Զանոյեան

Նոյեմբեր 2010

Վահան Զանոյեան։ ...Ու Եզրէն Անդին

 Գաղտնիքներդ են որ

կ'ազատագրեն քեզ...

Կեանքէդ ի՞նչ ունիս

որ դեռ չես բաժնած

ուր չեն մասնակցած

դերակատարներ

չես հրաւիրած

ականատեսներ

ի՞նչն է որ քուկդ է

ու միա՛յն քուկըդ

ու՞ր են գանձերդ

որ պիտի մտնեն հետդ գերեզման

որ պիտի չտաս

պիտի չցրուես

պիտի չթողուս ոչ մէկուն ժառանգ

միակ գանձերը որ պիտի տանիս

ու մահուընէդ ետք

պիտ մնան քեզի...

ինչե՜ր կան պահուած

գանձարանիդ մէջ

քանի՞ գաղտնի սէր

ու քանի՞ խոստում

դեռ քանի՜ սուրբ ուխտ

քանի գողտրիկ պահ

ու ցնցիչ ապրում

եւ քանի հաճոյք

քանի անյագ իղձ

ու քանի ցասում

քանի ներուած մեղք

ու վիրաւորանք

քանի՜ ափսոսանք...

Գաղտնիքնե՛րդ են որ

կ'ազատագրեն քեզ...

պէտք չունիս այդպէս

դիտելու զանոնք

            մեղաւոր սրտով

գաղտնիքներդ են որ

կ'ազատագրեն քեզ...

պաշտպանէ՛ զանոնք

մի՛ ենթարկուիր

խոստովանանքի սուտ խոստումներուն

մի՛ խոստովանիր

մի՛ բացայայտեր

մի՛ յանձներ զանոնք

այդ անդիմագիծ

պիղծ գազաններուն

տկարներու՜նն է

            խոստովանանքը

անոնք որ չունին

ոգին տոկալու

            ոգին ըլլալու՛

եւ ընդունելու

ճակատագիրը իրենց ստեղծած

ծանր սուտերուն

ու գաղտնիքներուն...

կ'ուզեմ որ ապրիս

գաղտնիքներուդ հետ

գաղտնիքներուդ մէջ

գաղտնիքներովդ

կ'ուզեմ որ ըլլան

քու ապաստանդ

քու մենարանդ

կ'ուզեմ որ ըլլան

ոտքիդ կռուանը

կուզեմ որ սիրե՜ս

            քու գաղտնիքներդ

ճիշդ այնպէս ինչպէս

սիրած ես դուն միշտ

ճիշդ այնպէս ինչպէս

սիրած ես մարդիկ

թէկուզ գաղտնաբար

եւ անյուսօրէն

թեկուզ մութին մէջ

            քու երազներուդ

ճիշդ այնպէս ինչպէս

սիրեցիր զանոնք

որոնց դուն երբեք

չհանդիպեցար

որոնց դուն երբեք չկրցար ըսել

թէ ի՜նչ խենդութեամբ

            սիրեցիր զիրենք

Գաղտնիքնե՛րդ են որ

կ'ազատագրեն քեզ...

մանաւանդ հիմա

քու մայրամուտիդ

գաղտնիքներէդ զատ

ի՞նչ ունիս բարի...

Վահան Զանոյեան

Փետրուար 2011

Վահան Զանոյեան։ Հոգիիդ Եզրին...

Արգելափակուած

            գաղտնիքներուդ մէջ

կը նստիս կրկին

հոգիիդ եզրին

ու կը նայիս դուրս

պատնէշէն անդին

այն տարածութեան

որ շատոնց արդէն գէթ քեզի համար

դարձած է օտար

անծանօթ աշխարհ...

Կրնա՞ս ընբռնել

թէ անցեալդ չէ որ կը պատժէ քեզ...

գաղտնիքնե՜րդ են որ

կը կաշկանդեն քեզ

այնքան ատեն որ

տակաւին կ'ապրիս

նոյն սարսափին մէջ

կ'ըստիպես դուն քեզ

անվերջ պաշտպանել

անտեսանելի ուրուականները

զորս կուտակած ես

ընդմէջէն անձեւ

            մղձաւանջներուդ

Գաղտնիքնե՛րդ են որ

կը բանտարկեն քեզ

կը շրջապատեն

հոգիդ հնազանդ

ու չես յանդգնիր

դուրս գալ գէթ մէկ պահ

ամբողջ էութեամբ կը դառնաս պահակ

կը հսկես անխոնջ

ամէն մէկ գաղտնիք պահելու համար

կ'ըստեղծես նորեր

կրկին ու կրկին

ու կը թանձրանայ

քեզ շրջապատող

փշաթելը սեւ

Գաղտնիքնե՜րդ են որ

կ'առանձնացնեն քեզ

ուր որ ալ ըլլաս

ինչ որ ալ զգաս

քեզ սիրողներուն

կամ սիրածներուդ

գրկին մէջ տաքուկ

կը մնաս մինակ

ու կը մենանաս

ամբոխներուն մէջ

Ո՛չ     անցեալդ չէ

            որ կը պատժէ քեզ

անցեալդ արդէն

եզրէն անդին է

            հեռուն

                        մոռցուած...

անցեալդ չէ որ

            կը յիշես այսօր

դուն չունիս յուշեր

ունիս գաղտնիքներ

ու կարծես կեանքդ

ամփոփուած է հո՛ն

            գաղտնիքներուդ մէջ

Արգելափակուած

            գաղտնիքներովդ

կը նստիս կրկին

հոգիիդ եզրին

ու կը նայիս դուրս

պատնէշէն անդին

այդ օտար երկրին

արտասահմանիդ

որ պղտորուելով կ'երկարի անվերջ

ծովերէն անդին

որ քուկդ էր առաջ

ուր մինչեւ այսօր քու հին հետքերդ

            կը մնան դաջուած

բայց այդ ափերէն

չկայ ոչ մէկ հետք

քու հոգիիդ մէջ

եզրէն ներս հիմա

կայ միայն պարիսպ

ու հոն թաքնուած

գաղտնիքնե՜րդ մութ...

Վահան Զանոյեան

Փետրուար 2011

Վահան Զանոյեան։ ՊԱՏՈՒԱՆԴԱՆՍ

Պատուանդանս տանս մէջ չէ
տունս փոքր է
ոչ ալ բակին մէջ դիմացի
բակն ալ փոքր է


բայց եթէ դուն 
մնաս արթուն
գիշերուան փոքր ժամերուն
եւ յանդգնիս նայիլ հեռուն
հորիզոնէն անդին
լոյսին
գուցէ լսես
անհնազանդ 
ճիչերն այն լուռ
որ մերժեցին ամէն հրահանգ
որ խախտեցին ամէն օրէնք
ու մատնեցին մեծ շփոթի
գիտունները իրենց օրուան
ըրին այն որ չէր կարելի
հասան հոն ուր չէի՛ն կրնար
եղան այն որ պէտք չէ՜ր ըլլալ...


Եթէ նայիս ուշադրութեամբ
գուցէ տեսնես
ուրուագիծը
իմ ահարկու 
հսկայական 
պատուանդանիս
խարսխուած հորիզոնին փէշերուն մէջ
ու տարածուած անկէ անդին
մինչեւ անհուն


Այդ ժամերուն
ընդհանրապէս 
հոն կը բազմի
հոգիս արբուն...


Եւ հոն կ'ապրին
միանգամայն
ներկան անցեալն ու ապագան
երբ ես հոն եմ
չկայ ուղիղ
չկայ սխալ 
յաջող   ձախող
չունին իմաստ




Եթէ նայիս
ու չվախնաս
գուցէ  տեսնես 
պարզութիւնը 
այս անսահման 
մեծութեան
գուցէ  զգաս
 մորթիդ վրայ
 մեծութիւնը 
շշմեցնող այս
պարզութեան...


Եթէ տեսնես
ու չփախչիս
գուցէ դուն ալ
օրուան լոյսով 
մա՛հդ ապրիս
վերականգնիս
...ու յայտնուիս




Վահան Զանոյեան
Հոկտեմբեր 2010 

Վահան Զանոյեան: ՀԱՐՑՈՒՄԸ

Սխալած ես

իմ սիրելիս

հարցումը չէ՛

«ըլլա՞լ

            չըլլա՞լ»

Հանելուկը

որ դուն պէտք է

փորձես լուծել

ա՛յս է միայն:

«Ապրիլ անմեղ

            ու կիսկատար

կամ մեղաւոր

            ու կատարեալ...»

բարի ճամբա՜յ

Վահան Զանոյեան

Ապրիլ 2011

ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆ` Նիւ Եորք

Կազմակերպութեամբ՝ Նիւ Եորքի Համազգայինի Մասնաճիւղին

Organized by Hamazkayin's New York Chapter

«ԲԱԳԻՆ» Գրական Հանդէսի Խմբագիր 

ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆԻ Դասախօսութիւն

ԺԱՄԱՆԱԿԱԿԻՑ ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՍՓԻՒՌՔԸ ԵՒ 

ԱՆՈՐ ԳԵՂԱՐՈՒԵՍՏԱԿԱՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԵԱՆ ՀԱՐՑԵՐԸ 

Հինգշաբթի, Յունիս 23, 2011, երեկոյեան ժամը 8:00-ին

Thursday, June 23, 2011 at 8:00 PM

ՀԱՅ ԿԵԴՐՈՆ, ARMENIAN CENTER

69-23 47th Avenue, Woodside, NY

Դասախօսութենէն ետք՝ հիւրասիրութիւն:

Մուտք՝ $5 – Admission $5

Mark Gavoor: Typing on an Airplane

I want to write a poem

No type a poem

Who the hell hand writes but me?

I was poised to type

Devoid of thought or idea

No poetic notion at all

When the seat in front of me

Tilted back making it harder yet

To type and see

But it jolted this...

Little lame thing

Out of me

Michael E. Stone: Geghard

I went to Geghard yesterday.
By the way you can see
fruit trees and villages and stalls selling jam
and coloured necklaces of walnuts and apricots.

Snow and stone roaring down
washed out the road in places.
Volcanic rock and tufa gravel shining with black obsidian flakes
witnessed the volcano’s creation, the lava’s upward push.
Its power.

I was in Geghard yesterday.
It is as beautiful as ever,
and the frothing, foaming stream swollen with snow melt
carolled its spring song sprinting down from the peaks.

Over the lace stone doorway,
two bulls rearing up
and two birds en face in the spandrels,
coat-of-arms of dead princes evoke
another, former time
when the caves resounded
with chanting and incense.

Bishops and barons,
Smbat and Burtel,
they reached even here,
bulls and eagles, pomp and ceremony,
and cells dot the hills.

Peaks, some snow and the river’s cascade
at the foot of the church’s hill.
Polychrome fruit lavash, and
round pilgrims’ bread hawked.

Stone crosses in the rock above,
strive to vanquish the rocky cliffs,
bring them under faith’s yoke,

like our selves our bodies.


May 7 2011

James Najarian: Travelogue

Our travel papers are seldom in order.
We lack a visa, or the proper stamps.
More often than not, we're stopped at the border,

Our documents held to the light, just like this.
Our endorsements are in the wrong color ink,
Our signatures void, our persons suspicious.

This isn't the first time we've been refused entry.
You are a country we will never visit.
We view your coast from a deck on the sea,

Or get a hold of photographs, somewhere.
The kind of pictures that reveal nothing –
Cloudy landscapes taken from the air –

They tell us nothing we're not meant to know.
No one responds to calls at the consulate.
There's no national airline or tourist bureau.

You are a nation whose borders are closed:
A tiny state in the hills, like Bhutan.
The ridges and valleys stay unexposed.

Or you are a gap on the map of the world;
Your body, a continent, could be Antartica:
Cool, pale, and barely explored;

It could be perilous – the Khyber Pass,
A place without settlers – the Serengeti,
Or a place found only on a prewar atlas

Where half the globe is either pink or blue
Ubangi-Shari, or Bechuanaland,
Or someplace even harder to get to:

Cathay, Cibola, Lemuria, Mu.

James Najarian: With the Herd

Late in the afternoon, the goats ascend
the stubbled hills in strictest precedence
first, the "queen," the strongest of the does,
then each goat in order of her rank,
trailed by her skipping kids-then yearlings,
and at the end the old, complaining ones.
The herd will linger near the tractor paths
nimbly lipping kernels from bare roots,
craning their earthbound necks for maple leaves,
dowsing for dandelion and dock. Most evenings
they return, in the same, now satiated line.

But some desks, the riches are too much for them;
they squander hours with their relentless mouths.
The sun drops anonymous into the damp
and they find themselves abandoned in blind fields—
while you, indoors, are waiting for the thump
of their returning hooves-and hearing nothing.
You must give up on your accustomed walls
to hoof and blunder through the black alone.
Flashlight in hand and calling to no answer,
you shine your flimsy beam on forest edges,
illuminating vines and sumac, until
you stumble on them unexpectedly
silent and watchful, clustered in a circle,
the nannies fortressing the kids within,
just as their ancestors must have, outside
the tents of Ishmael or Abraham.
Stop calling them. Stand still. They will not stir
until you turn the light on your known face,
their weak eyes recognize and understand.
Now, rising as a body, they will follow you,
grateful and hushed as only they can be.
Together, you will find your way back home.


This poem appeared in the Fall/Winter 2009 issue of Westbranch
Copyright © James Najarian

James Najarian grew up on a goat farm in northern Berks country, Pennsylvania. He has published poetry in small literary journals including Ararat, Tar River Poetry,Watershed, and West Branch. He teaches Romantic and Victorian literature at Boston College. He is the author of a critical work entitled Victorian Keats: Masculinity, Sexuality, and Desire, (Palgrave Macmillan 2002) and lives in the Brighton section of Boston.

ԸՆԹԵՐՑՄԱՆ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ

«ԲԱԳԻՆ» ԳՐԱԿԱՆ ՀԱՆԴԷՍԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹԵԱՄԲ

ԸՆԹԵՐՑՄԱՆ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ

Նուիրուած՝

«ԲԱԳԻՆ»ի խմբագիր ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆի

«ԻՆՔՆՈՒԹԻՒՆ, ՈՐԱԿ, ՄՇԱԿՈՅԹ ԵՒ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄ» հատորին

 Գիրքը կը ներկայացնէ՝

Դոկտ. ՍԵԴԱ ՔԻԼԷՃԵԱՆ

Տեղի կ'ունենայ Չորեքշաբթի 15 Յունիս 2011, երեկոյեան ժամը 7-ին,

«Բագին»ի խմբագրատուն, Պ. Համուտ, «Շաղզոյեան» կեդրոն, Բ. յարկ:

Ծանօթ.- Հանդիպման ներկայ պիտի ըլլայ հեղինակը:

                                                                               

                      ՀՐԱՒԷՐ

Յովհաննէս Ասպետ Ասատուրեան: ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԻ ՄԸ ՄԱՀԸ

 Միսաք Մեծարենցի 64որդ մահուան յիշատակին.

 ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԻ  ՄԸ  ՄԱՀԸ

Յուլիսեան հանդարտ վաղ արշալոյսին մէջ մշուշապատ,
Դեռ արեւը իր առաջին ցոլքերը չարձակած,
Մարմարայի տամուկ կղզիի մը վրայ, շնչահատ, 
Ո՜հ, թարշամեցաւ ծաղիկ սիրտը՝ քերթողի մը սիրուած:

Այն օրը վերջին էր իր քայքայուած երազներուն անհաս,
Իր բանաստեղծի տենչերուն, որ քարացան սիրահեղձ.
Մօր մը ողբագին արտասուքը կը լսուէր,  վաղահաս,
Անշշունջ ննջող իր որդվոյն մարմինին վրայ յուսահեղձ:

Դադրեցան զգայուն խազերն իր քնարին դափնիայ,
Լռեց ձայնը աղօթասաց սրտին ընթերցելէն նարեկ,
Իր լուռ դամբանին առջեւ գութով կը կարդան Տէր Ողորմիա,
Մինչդեռ իր հոգին, գերերջանիկ յարուցում մըն է , ե՜րնէկ՝:

 
Յովհաննէս Ասպետ Ասատուրեան -- 1972
4 Յուլիս 2011ին Մ.Մեծարենցի մահուան 103որդ տարեդարձի օրն է.
Սոյն բանաստեղծութիւնը քաղուած է ՛՛ Սիրոյ Քնար՝՝ի էջերէն.