Thursday, August 12, 2010

Եղիշե Չարենց: [Օ՛, գրքերի աշխարհը ]



Օ՛, գրքերի աշխարհըտիեզերք է անեզր: —

Նրանք շա՛տ են ու բազմապիսի,
Յուրաքանչյուրն իր մեջ մի աշխարհ է ուրույն,
Եվ պատմում են նրանք մեզ աշխարհի մասին
Խոսքերով անկրկնելի և անագորույն: —
Կան անզգեստ գրքեր, կան պճնազարդ
Ֆոլիանտներ, որոնք սնամեջ են, ինչպես
Ասորական արքա Բալթասարը,
Որ պճնում էր իրեն պչրուհու պե՜ս:
Եվ անարվեստ գրքեր կան, որ բնության նման
Խառնիխուռն են թվում, խառնիճաղանջ,
Բայց գերում են, կապում մինչև ի մահ,
Եթե անխոնջ ոգով ու տքնությամբ ջանաս
Խորասուզվել, բանալ գաղտնիքները նոցա,
Նոցա ներքին դաշնությունն հասկանալ, —
Այդ գրքերը խոհի ամրոցներ են գոցած,
Եվ կբացվեն քո դեմ, եթե լինես անահ: —
Գրքեր կան, որ դրսից նման են հոյաշեն
Դղյակների, սակայն ներս ես մտնում դու երբ
Գաղջ՝ շնչում է դեմքիդ ամայության փոշին
Եվ սեղմում է կոկորդդ մի մեռյալ ձե՜ռք:
Անտառների նման գրքեր կան թանձր ու մութ,
Կան օվկիանի՛ նման անհուն գրքեր,
Կան զեփյուռի նման, նման քամո՛ւ,
Կան, որ գգվում են մեզ, ինչպես ձեռքեր: —
Ե՜վ սրինգի ձայնով, և՜ շեփորի,
Ե՜վ որոտի ձայնով կան գրքեր,
Եվ կան անձա՜յն գրքեր, որ լռին
Սրսկում են մեր սիրտը եղերական կրքեր...

Օ՛, գրքերի աշխարհըտիեզերք է անեզր: —

Ես սիրում եմ նրանց բազմախորհուրդ
Այս ինքնությունը դաշն, անկրկնելի,
Նրանց միջև եղած տարբերությունն այս խոր, —
Եվ բոլո՜րն, են նրանք ինձ սիրելի:
Արեգակի բոլո՜ր երանգների նման,
Տիեզերքի նման բազմալեզու
Ես սիրում եմ նրանց երփներանգ
Այս հուրերը կիզուն
Եվ բնության բոլո՜ր ձայների,
Եվ մարդկային կյանքի բուրմունքների բոլոր
Այս ճառագո՜ւմն եմ ես սիրում վերին...
Այս բո՜ւյրը մշտահոլով:
Եվ այս ամենը՝ մեծ մի դաշնություն կազմած,
Կազմած ուրույն մի կյանք, մի ինքնամփոփ աշխարհ
Մեր տների փայտյա դարակներում բազմած՝
Ապրում են լո՛ւռ կյանքով և կենդանի են հար:
Ես սիրում եմ նրանց լաբիրինթոսն այս լուռ,
Երանգնեոի՛, գույնի՛ շռայլությունն այս մեծ,
Ինձ սիրելի է միշտ-բազմազեղումն այս խոր...

Օ՛ , գրքերի աշխարհըտիեզերք է անեզր: —


Wednesday, August 11, 2010

Նուարդ Մանուէլեան։ Վախից այն կողմ

ես իմ երկինքն եմ փնտրում
ճամբարենով յայտնի ու անյայտ
տեսանելի ու գաղտնի
իմաց ու անիմաց։

եւ ես իմ քարտէզն եմ գծում
թանաքով ու մատիտով
իւղով ու իւղաներկով
մրոտած մատներով։

ես լքում եմ հողը,
կրակը,
ջուրը
օդը։

եւ ես անցնում եմ վախից այն կողմ։

2008

Tuesday, August 10, 2010

Իգնա Սարըասլան։ Ճիւղ

Ճիւղ մըն էր
ճիւղի նման աղջիկ մըր էր
գարնան
գոյն-գոյն

Աշնան
տերեւներուն նման
մազերը
դեղինի կը ներկէր

Հիմա ան
սրտի մը հնոցին մէջ
սիրոյ ծաղիկ մըն է
կը բռնկի ու կ՛այրի

Հիմա ան
սիրոյ ծաղիկ մըն է մշտավառ
որ կ՛այրի – որ կ՛այրի անդադար
բայց երբեք չի մոխրանար

Monday, August 09, 2010

Michael Akillian: Self portrait

His entire body is a stenciled crate

in which he ships his heart
from freighter to port
through the world.
It is designed
to get through Customs;
secret compartments hold
a young girl’s embrace,
hailstones from Moosehead Lake,
gyroscopic love, discarded rules
and other compartments  of great capacity           
that echo with the thud of stamps
and labels and the cursing of workers
as the crate shudders off its pallet
towards whatever is scribbled on
the crumpled and illegible bill of la[n]ding.



This poem is part of the volume entitled "The Eating of Names", published by Ashod Press, 1983. It is reprinted here by kind permission of the author. 

Sunday, August 08, 2010

Michael Akillian: The Life course

Station I

Unfurl.
Open yourself to the world.
Press your lungs into daylight.

Station 2

Lift yourself to the branch.
Become fruit.

Station 3

Put your ear to the water
and listen to the hum.
Leave four secrets afloat.
Make a song of emptiness.

Station 4

Woman: massage your heart
             gently in both hands.

Man: stand on your head
        for a long time, no hands.

Station 5

Climb the pole high enough
that the wind holds you in place.
Try to come down.

Station 6

Give some part of yourself
to fire.
Wipe the ashes under your eyes
to reduce the glare.

Station 7

Lie down, outline
your body in the fine sand.
Mate.

Station 8

Touch the ground, touch the sky.
Do this until the pain
of reconcilation becomes unbearable.
Repeat ten times.

Station 9

Run in place
until you are alone.
Walk slowly to where the sun was.






This poem is part of the volume entitled "The Eating of Names", published by Ashod Press, 1983. It is reprinted here by kind permission of the author

Saturday, August 07, 2010

Michael Akillian: Ascent

A single note
murmured
from a small plane:
a note

depending on the chill patterns
above semi-white
pines and a thickening oak
a drone

from a small plane
persisting up
and down
a limited scale

a drone
gravel-throated
clinging
lazy as a dazed fly

at the window
that spills afternoon
sun across the sickbed
and silence

a note
from a small plane
playing out
over all the other places

beyond the silence
that tries
to resettle
upon itself

the sun
from the covers
scaling the 
dresser.






This poem is part of the volume entitled "The Eating of Names", published by Ashod Press, 1983. It is reprinted here by kind permission of the author. 

Friday, August 06, 2010

Michael Akillian: Another poem about colored leaves

falling from the morning skies of New England,
of frost like a small white bird climbing
the panes cut with isosceles light,
of pumpkins stealing from the star-dark porch
in search of vines,
but it isn't so.


This is about a woman who paints herself red
and goes out to inflict
upon herself the onus of our attention.


It's about standing here
while she, flustered but adamant,
circles the yard collecting
what she can manage of departure.


And it's about how much I love this loneliness,
heavy as the weight of fallen leaves
and slow as the slow of sap that huddles
towards the vague bus constant promise of the dark.








This poem is part of the volume entitled "The Eating of Names", published by Ashod Press, 1983. It is reprinted here by kind permission of the author. 

Thursday, August 05, 2010

Hamazkayin NY lecture on ’’PRESERVATION AND TEACHING OF WESTERN-ARMENIAN In Armenia"

ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՅ ԿՐԹԱԿԱՆ ԵՒ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆ, ՆԵ

HAMAZKAYIN ARMENIAN EDUCATIONAL AND CULTURAL SOCIETY, NY

Արեւմտահայերէնի Պաշտպանութիւնը

եւ Ուսուցումը Հայաստանի մէջ

(Հայաստանի Սփիւռքի Նախարարութեան

կազմակերպած՝

2010-ի Յուլիս 2,3,4 գիտաժողովէն բղխած հարցեր)

Կը զեկուցէ

ՅԱԿՈԲ ՊԱԼԵԱՆ

Գրող, մտաւորական եւ Բագին պարբերաթերթի գլխաւոր խմբագիր- Փարիզէն

HAGOP BALIAN

Writer, intellectual and editor in chief of Pakine Periodical from Paris

Presents

’’THE PRESERVATION AND TEACHING OF WESTERN-ARMENIAN

IN ARMENIA"

(Reports on the recently convened forum in Armenia of the above topic)

Ուրբաթ, Օգոստոս 13, 2010 ժամը 8:35ին

Friday, August 13, 2010 at 8:35 pm

The Armenian Center

69-23 47th Avenue, Woodside, NY

hamazkayinny@yahoo.com

New England poet Michael Akillian

Mike Akillian was born in Boston MA and grew up in Watertown MA--a rich melting pot of Armenians, Greeks, Italians and Irish--and was actively engaged in Armenian music, dance, poetry, and literature. He attended the Amos Tuck School of Business Administration Executive Program at Dartmouth College and holds an M.S. in Science Communication from Boston University and a B.S. in English from Northeastern University.

Mike has worked as a writer and editor, a marketing executive for high-tech and non-profit organizations, and consultant in marketing and strategic planning for institutions across many industries including higher education. Most recently he served as Vice President for Enrollment, Marketing and Communications at Wheelock College in Boston where he also led the College’s strategic planning using an approach he devised that is recommended by the Association of Governing Boards to its 1,200 member institutions.

In addition to being a published poet, Mike holds national and international awards in writing and communications. He lives with his wife, Carol, in Amherst NH and can be reached at mike.akillian@gmail.com.



Michael Akillian: The Painting

The canvas is a composite --
valley rising to meadow drying
into sleek desert;
a tree, broad and creviced, squats
beneath its shadow in the foreground
and counterbalances with a single distant mountain.
Except for the sky, everything is some shade
of earthworking and the texture of rich soil
that so enticed invaders. 


The people are of earthtones too. The man
by the tree standing in the shade
of his mustache is almost sepia, 
the young man in the meadow, the women
whose skin darkens to the tawny sand
of the desert where they walk.


It is the reds are missing.


I squeeze red onto the immediate starkness
of the white palette -- red
the shade all red things want to be.


In one place I mix tree sap, dark,
viscous, until I see bubbles trapped
and trying to rise like something
that wants to say itself.
I use a matchstick.


Clods of clay and dark earth I mash
into another for texture. I use
a horse hoof.


Onto a third I pour fine sand to break
the brightness. My tongue stirs in its saliva.


I finish this painting for you


Uncle Aram, patriarch, broad and strong,
lashed to the tree and burning with it
mingled in sizzles and smoke,


and for you cousin Carnig,
buried in your earth to the shoulders.
As the horses grew large you bit back
your eloquence and spoke with silence,


and for you Maral, small deer,
plunged early into womanhood
all along the wide, relentless arc
of beaten sand steps
that never did close the circle.






This poem is part of the volume entitled "The Eating of Names", published by Ashod Press, 1983. It has appeared in ARARAT and is reprinted here by kind permission of the author. 

Wednesday, August 04, 2010

Գառնիկ Տէօքմէճեան: ԴԷՊԻ ՆԱՀԱՆՋ

Քալէ՛, քոյրս,
Ինչու՞ ի զուր
Ջանքերդ կը թափես
Փրկելու համար
Դժբախտ այս ազգդ քու.
Մոռցի՛ր, քոյրս,
Եկուր ազատինք
Վազե՛նք, յառաջ`
Դէպի մեր նահանջը:

Մօտեցի՛ր, եղբայր,
Արձակեմ քեզ
Այդ արիւնոտ կապանքներէն`
Ձեռքս ունիմ բանալին.
Եկուր յանձնենք մեր բեռը
Պատմութեան էջերուն`
Շալկելն այլեւս ի՞նչ իմաստ ունի.
Քալէ՛ միասին երթա՛նք`
Դէպի մեր նահանջը:

Զանգը լսէ՛, հայրիկ,
Ժամանակն է եկեր
Հանգչեցնելու յոգնած հոգիդ`
Սգաւոր, վրեժխնդիր.
Հեռանա՛նք այլեւս
Աղէտէ, կորուստէ, թշնամիէն.
Կը սպասեն մեզի, հայրիկ
Աճապարէ՛, երթա՛նք`
Դէպի մեր նահանջը:

Ա՜խ, մայրիկ, հաւատա՛
Օտար այս կանաչ ափերուն վրայ
Խաբեցինք մենք մեզ.
Վերապրողներ՝
Սփռուած, կորսուած,
Չկրցանք վերապրիլ
Մեր արմատները երկնցնել.
Այլեւս ի՞նչ իրաւունք ունինք գոյատեւելու:
Մնաց` ո՛չ յոյս, ո՛չ ճառ,
Ո՛չ լոյս, ո՛չ ապագայ.
Ո՞վ կ'ուզէ ականատես ըլլալ
Իր ազգին մահկանացու կնքելուն.
Ա՛ռ ձեռքս,
Ա՛ռ սիրտս,
Վազե՛նք, յառաջ`
Դէպի մեր նահանջը:

-Գառնիկ Տէօքմէճեան

Արհեստով փաստաբան՝ Գառնիկ Տէօքմէճեանը կը բնակի Լոս Անճելըսի մէջ, որտեղ նաեւ ծնած եւ հասունցած է: Ան շրջանաւարտ է սոյն քաղաքի մէջ գտնուող Ֆերահեան ազգային վարժարանի եւ կը զբաղի հայերէնի լեզուաբանութեան եւ Սփիւռքի մէջ հայ ինքնութեան պահպանման նիւթերով:


Karnig Dukmajian is a practicing attorney in Los Angeles, where he was born and raised. He graduated from that city's Ferrahian Armenian High School and has a keen interest in Armenian linguistics and the preservation of Armenian identity in the Diaspora.

Tuesday, August 03, 2010

Ana Arzoumanian: Lecturas en Bartolomeo

Click here to view a video of the author reading her work: 
http://www.youtube.com/watch?v=YjN-8K8HX4Y


En Nueva York no hay jazmines

Hay un barbero, un psíquico
y una tienda de zapatos
en la cuarenta y nueve.
Hay el vientre desnudo del cielo,
sus lunares abanderados.
Hay edificios con barcos y velas.
Desde la bañera veo los teatros
y los barcos y las velas
moviéndose,
y mostradores y tragaluces y puertas giratorias
que flotan en el agua;
se mueven.
Hay cristales que irradian su luz
como iglesias góticas.
Veo esa vibración desde mi bañera,
el aletear de los museos, de las cafeterías.
Toda Nueva York se mueve.
No es una caricia.
Son los animales de topacio y bronce
soltando sus músculos desde el aire.
Sus lenguas frenéticas
haciendo desaparecer
toda demora, avanzan.
En Nueva York no hay jazmines.
Tomó la punta del fusil y me midió.
Eso pensé cuando pensé en no volver.
Pensé, diría eso.
Diría que el fusil fue menos frío adentro,
Diría: Él tomó la punta del fusil y me midió
mientras yo bebía las velas de sus barcos.
En Nueva York no hay jazmines,
hay hombres.
Mostrame lo que me da más miedo,
me pide.
Para mostrarle lo que le da más miedo
tuvo que desaparecer toda demora en mí,
saturar un no volver
como morirme en la medida de un fusil.
No es una ciudad para vivir
me cuenta una vendedora
del barrio judío del negocio de kipás.
No es una ciudad para vivir;
para desaparecer.
La piedra rojiza
el granito rosa
la isla estrecha y alargada
rodeada de ríos,
los manteles a cuadros
rojos y blancos,
los templos budistas
y las sinagogas
y las iglesias
se mueven.
Más y más rápido
la velocidad
ahora es
agitación.
Buscás a una ahogada
en aguas negras,
ves cómo se degradan los tonos,
cómo me arrastro
hasta un sin fondo,
me arremolino.
Estás en una película.
me decían,
y yo pensaba
¿puedo todavía hablar de mí?
El cine hace del mundo
un relato:
yo un conjunto
de carteles
de imágenes
que se difunden se propagan
sin pérdida
sin resistencia,
chapotean
ondulan
en el agua.
En la tabaquería
los clientes fuman
cigarros abultados.
Un agua de una vereda de paseantes
bebiendo café
en vasos de cartones
parecidos a los plásticos
con los que tapan a los muertos.
Dejar de alistarnos como mercenarios,
devolver las palabras
al amparo del pubis.
Sostener con la mirada lo que vemos,
y no esta serie de postales
el océano de asientos
de terciopelo rojo
en la suma de monumentos
de teatros
de bastidores.
En el océano hay un navío
preso entre cristales
con pasajeros cantores,
náufragos devolviendo al mar
lo que es del mar.
Desde el cristal negro de los techos,
allí donde pasa el navío,
donde está preso, pero se mueve,
se puede adivinar
un pasado vegetal
jardines geométricos
de una ciudad radiante
con su movimiento de luz
de aire de césped.
Desde el cristal
se ve un navío, huyendo,
y ya no se sabe por dónde pasa.
Ahora nuestros propios rostros
sobre el cristal
se mueven.
Todas las historias
aparecen simultáneas.
No podemos recurrir
a esa táctica policial
de impedir el movimiento
del sospechoso.
Es Egipto que está migrando
en esta Nueva York sin jazmines.
Entro al Café Reggio.
Un hombre
sentado en una mesa
cercana a la  mía
me pide un sobre de azúcar
me dice, I’m turkish and you?
No es suficiente
quemar todos los archivos.
Los hechos se gastan,
los fantasmas inventan sus recuerdos.
¿Turkish, se escribe en mayúscula
o en  minúscula?
El pasado se oculta
detrás de la mirada
en lugar de disponerse
por delante.
Intermitencias de ver
tu vello
más adentro de mis ojos.
Un vello mojado
en lo húmedo del verde
¿You, se escribe en mayúscula
o en minúscula?
Un café italiano
en Greenwich Village,
la bohemia
de los Medici,
las pinturas de Caravaggio
en las paredes.
Me había cortado
las uñas
para no lastimarte
cuando mi caricia subiese
por tus nalgas.
Tu cuerpo ebrio
resistiéndose,
su antes
su después.
Lo que puede
tu cuerpo
en los ejércitos del mar,
saliéndose.
La fisura se ensancha,
nos introducimos
en una ceremonia,
un carnaval
donde desaparece
el cuerpo visible;
el pedazo de historia
que arrastra consigo.
Filmar la palabra
una lengua negra
que haga aparecer
un cuerpo nuevo.
Lo que vino después
de haber hablado.
Donde acaba la caricia
comienza mi cuello,
la presión de tus dedos
ahorcándome.
Es cuestión de tiempo,
una hora más.
Una hora más
para ver piedras
en lugar de montañas.
Ahora soy yo
la que se pone abajo.
Una marea baja
trae consigo
una cosmología de galaxias,
puntos, planos, un volumen
donde se fatiga el mundo
hasta hacerme sangrar.
Me persigno
como si fueras una iglesia
frotándome en tu mirada,
sobre los colores que ves
capas sobre capas
hasta llegar a  algún pasado.
La memoria
no son los recuerdos,
es una membrana
donde ahogar a los muertos.
I’m turkish and you
en una Nueva York sin jazmines.
A velocidades crecientes
se invierten los suburbios
los ghettos
los campos de concentración,
se prolongan
se precipitan.
Nunca hubo un pueblo aquí.
Un animal bizco
extravía sus ojos
cuanto más se acerca
a su presa.
El intercambio
entre la infinidad de pueblos
y yo
que estoy rota
en suburbios
en ghettos
en campos de concentración.
Yo bizca
extraviando mis ojos
Invento un pueblo
aquí.
Un ejército de mar
tus dedos
mojándome en las olas
un agua fría
en tus dedos de algas
sobre eso que se abre
en mí.
Un animal desesperado
aprieta la punta.
Las imágenes
de lo que he sido
se superponen
como alucinación.
Tu  vena espesa
debajo de mi lengua
la última gota
destilando
cuando aprieto.
Y tus dedos de algas
refrescando el agua
de mis mares.
Y la pregunta
en el carnaval de los cuerpos
I’m turkish and you?
buscando un rostro
en mis ojos extraviados
donde unos muertos
se ahogan.
Cambiemos los objetos
en el teatro
de operaciones,
ahí donde decían
nos equivocamos
en dejar gente viva,
donde se dice
no vendaban
los ojos de los fusilados;
capas mudas en trance
una ráfaga
de series de palabras
formando un atlas
cruzan la escena.
Matar la imagen.
Una catástrofe
es el desenlace desgraciado
de un poema;
cambiemos el final.
Me acariciás
esa línea que se hunde
en la espalda,
ese surco
en esta Nueva York sin jazmines.
Un barco volcado
la isla desierta
con sus peces agonizando
en el agua
faros que perforan
frenéticamente
la oscuridad con sus rayos.
Todos somos extranjeros aquí.
El desterrado cruza
el océano
llega hasta la sólida
agua del puerto.
La noche
es tan tibia
como el agua.

Monday, August 02, 2010

Raffi Wartanian: The Worst Poem In The History Of Poems ("Give yourself some credit," they demanded.)

Dear Reader,


I am going to write
The worst poem you have ever read.


As you read it,
Flashes of kindness and generosity
Inside you
Will seek meaning and art and substance
In my ill-conceived and sometimes (let’s not kid ourselves…ALWAYS) arbitrary words;


But soon,
The meaning of words and images
Will stack so high
They’ll become incoherent
For the sake of being artful.


This is when your eyeballs
Rocket out of your face
To shout into your mouth
In a language that
…tastes…
like the
…juices…
of a senile
…hippo’s…
acrid urine;





And you’ll have to perceive it all
Through your sense of hearing, damn it,
Since you’ve now learned, can’t flab it,
That your eyes have a
…mind (whoah!)…
of their own,
And, baby,
It’s not your mind
Clinging to visionspheres
With the optic nerves you might mistake for
An umbilical chord (gross!);


No, it’s the eye’s mind.
(Not the mind’s eye, you hippy space cadet freakFace with your inflatable four foot hammer that squeaks on contact and draws glances of distant Bedouins)
- Alarming Klebsielaesque Adrenals –
The little brain enjoying rod and cone massages
To best generate
Proclamations
In a purely unique language
With a purely unique alphabet
That, anglicized, says,
“Ali Pap Sukapindi,
Dep Defersechok,
Yabamba Yabamba.”


-----
This is Raffi Wartanian’s biographical blurb. It’s about himself, written in the third person because writing it in the first is both pretentious and unconventional. He’ll stick with tradition on this one. Raffi studied writing with people and traveled places. He has a unique background, like everyone else. He includes this blurb to be professional. Most importantly, he loves you.



Sunday, August 01, 2010

ԱՆՈՒՇ ՆԱԳԳԱՇԵԱՆ։ ԽՈՑՈՂ ԲԵՐԿՐԱՆՔ

Նորէն գիշերս
Անքուն անցուցի...

Եկած եմ քեզի...
Չեմ գիտեր ինչպէս
Հասած եմ դուռդ...
Զանգը չեմ խփած
Բայց սիրտս այնպէս
Ամուր կը զարնէ՝
Որ քեզի ծանօթ
Աղմուկէն ահա
Դուռդ կը բանաս...

Գիշերը ամբողջ
Անգիր ըրած եմ
Թէ ինչպէս պիտ ըսեմ:

Բայց պիտ չխօսիմ,
Իրականութիւնն
Դժուար է այնքան
Ու այնքան խոցող...
Որքան որ ժպտին
Աչքերս քեզի՝
Արցունքը պիտի
Կաթիլ առ կաթիլ
Սրտիս մէջ հոսի,
Անկեղծ արցունքը
Այս խոցող, դաժան
Իրականութեան...
Ապրիլ կեղծիքո՞վ...
Չսիրե՞լ քեզի...
Աստուծոյ տուած
Պարգեւը մերժե՞լ...

Ա՜խ, չէ՛, խոստացայ,
Չխօսիմ պիտի,
Ալ հարց պիտ չտամ,
Ինչո՞ւ... ինչպէ՞ս... ի՞նչ...

Իրականութիւնն
Դաժան չէ երբեք,
Քանզի միասին
Կը ժպտին կու լան
Երկուքիս սրտերն...

Ժպիտ ու արցունք՝
Սիրոյ ծնունդի
Անբաժան զոյգեր...

Ճիշդ այդպէս ալ մենք
Կապուած ենք իրար,
Լացող ժպիտով,
Ժպտուն արցունքով...
Մեր սրտերն կապող
Կամուրջը անտես,
Կամուրջը գաղտնի
Աստուած է հիւսեր
Թելով նարօտի,
Եւ օրհներ է զայն՝
Մեզ պարգեւելով
Այս հզօր սիրոյ
Բերկրանքը խոցող...

Saturday, July 31, 2010

Quote for the month of July

"Although the Armenians have not been in America any great length of time, and although they are one of the smallest minorities in the country, they have already provided the means for the beginning on an Armenian-American literature in America, have made this beginning, and with luck may help to produce a number of writers who will make a worthwhile contribution to American letters".

William Saroyan
Introductory notes in Three Worlds: Hairenik 1934-1938, An Anthology
San Francisco, September 1938

Friday, July 30, 2010

Համո Սահյան: ԴՈՒ ՓՈԽ ԵՍ ՏՎԵԼ

Ով մայր բնություն, խելոք ու խոհեմ,
Դու ամենահին եւ ամենանոր
Ամենապոեմ,
Դու փոխ ես տվել իմ այս ձեռքերը,
Որ ես վարսերիդ զմրուխտը շոյեմ,
Հարթեմ ճակատիդ կնճիռները խոր
Եվ ապաքինեմ սրտիդ վերքերը։
Դու փոխ ես տվել իմ այս ոտքերը,
Որ ես քանդակեմ նրանց հետքերը
Քո բարձունքների քարերի վրա,
Քո կանաչ-կարմիր դարերի վրա։
Դու փոխ ես տվել իմ այս աչքերը,
Որ դու նրանցով ինքդ քեզ նայես,
Տեսնե՜ս բյուրավոր քո հրաշքները,
Տեսնե՜ս ծաղկունքիդ գույները պես-պես,
Տեսնե՜ս հողմերիդ գալարումը խենթ,
Տեսնես, հիանա՜ս -
Եվ դու լիանա՜ս ինքդ քեզանով,
Եվ դու զարմանա՜ս ինքդ քեզանով,
Եվ դու թարմանա՜ս ինքդ քեզանով,
Եվ մտերմանաս դու ինքդ քեզ հետ։
Դու խոփ ես տվել իմ ականջները,
Որ ջրվեժներիդ շառաչը վսեմ
Եվ անտառներիդ հառաչը լսեմ
Եվ լսեմ անգամ
Զանգակածաղկիդ լուռ ղողանջները։
Դու փոխ ես տվել իմ շրթունքները,
Որ ես կրկնեմ քո շշուկները,
Որ ես նրանցով քո երգը սուլեմ,
Նրանցով փչեմ եղեգնյա փողդ,
Շո՜ղդ համբուրեմ.
Ցո՜ղդ համբուրեմ,
Համբուրեմ հո՜ղդ
Որ օրոր ասեմ
Քունը փախցրած քո մրրիկներին
Եվ խորհրդավոր հեքիաթդ պատմեմ
Հեռու՜-հեռավո՜ր մոլորակներին։
Դու խոփ ես տվել իմ սիրտն անհանգիստ,
Որ դու նրանով
Արյունդ բաշխես ծառ ու կանաչին,
Զգաս փոխարկման օրենքները խիստ,
Զգաս երկունքի հրճվանքներն ամբողջ.
Քո բոլոր-բոլոր սարսուռներն զգաս
Եվ շոշափես քո զարկերակն առողջ։
Ով մայր բնություն իմաստուն ու վեհ,
Դու այդ բոլորը ինձ փոխ ես տվել,
Որ զգա՜ս, տեսնե՜ս,
Շոշափե՜ս, լսե՜ս,
Պատճառաբանես քո անցուդարձը,
Որ մարդուն հասնես,
Հասնես, մարդանաս,
Որ քո զորությամբ դու հպարտանաս,
Որ չձանձրանա՜ս ինքդ քեզանից,
Որ դու քաղցրանա՜ս ինքդ քեզանից,
Որ դու բարձրանա՜ս ինքդ քեզանից
Ու մնաս բարձր …
Ինչքան էլ որ դու ինձնով ճանաչես
Էությունը քո,
Ինչքան էլ որ դու իմ հոգով չափես
Վեհությունը քո,
Եվ ինչքան էլ որ դու ետ պահանջես
Տվածիդ վերջին բեկորը անգամ, -
Միեւնույն է, քո տվածի համար,
Ով մայր բնություն,
Շնորհակալ եմ քեզնից մշտապես,
Շնորհակալ եմ ես հազար անգամ։

1961

Thursday, July 29, 2010

Ժանոյ Իփճեան։ Քեզմով

Առանց քեզ, սիրելիս,

Կեանքի դարձդարձիկ, մութ փողոցներէն
Կ՛անցնիմ գինովի պէս՝ խարխաբելէն,
Մրթմրթալով երգեր անեղանակ,
Հոս ու հոն կանգ առնելով անճառակ։

Երգերս բոլոր՝ անկապ ու անյանգ,
Ի զուր կը փորձեն սիրոյս տալ նոր կեանք,
Հոգւոյս փոխանցել նոր յոյս ու տենչանք,
Որ ա՛լ քեզ մոռնայ, գտնէ նոր տարփանք։

Հաւատա՛, իմ քաղցրիկ,

Ինչքան կը նմանիս կեանքիս նաւակին
Արագաստը ուռճացնող քամիին,
Որ կը փչէ թարմ ու բարենպաստ
Արեւելքէն բուռըն՝ սակայն զուարթ։

Բայց քեզմով, նազելիս,

Ան կը նմանի բարեբեր դաշտի,
Հասկեր ցորենի ՝ հասուն ու ոսկի,
Պտղատու ծառի՝ ծանր ճիւղերով,
Պէս պէս պտուղով՝ քաղցըր ու համով։

Կþիմաստաւորուի կեանքս անսովոր
Ու կþամբողջանայ շրջանը անոր,
Կ՛առնէ միտք, մարմին, հոգի ու իտէալ.
Քեզմով, աղուորս, ես կ՛ապրիմ դարձեալ։

Լոնտոն - 2010