Արամ Քէթէնճեան։ Կենսագրական գիծեր

Ծնած է Պաղտատ ուր նախնական եւ երկրորդական ուսումը կ՛ստանայ Պաղտատի Ազգային Միացեալ Վարժարանին մէջ։ Կը ծառայէ Պաղտատի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Եկեղեցւոյն, իբրեւ սարկաւագ, ու կը մասնակցի ԿԱՆԹԵՂ եռամսեայ խմբագրական կազմին։

Գրել սկսած է 1979 թուականին։ Ունի յօդուածներ Մայր Աթոռի  ԷՋՄԻԱԾԻՆ ամսագրին մէջ նաեւ քանի մը բանաստեղծութիւններ Հայաստանի ՀԱՅ ԳՐՈՂ եւ Լիբանանի ԱԶԴԱԿ  թերթերուն մէջ ինչպէս նաեւ չորս բանաստեղծութիւններ համացանցի www.nshanag.net  կայքէջին վրայ։

Մատթէոս Զարիֆեան։ Չ՛ըսի

Մութը չիջած, իրիկուընէ,
Իրեն ըսի թէ ինձ համար
Սէրը տժգոյն ծաղիկ մըն է,
Չոր շունչիս տակ չէի կրնար
Ապրեցընել―լուռ, կը խնդար․․․

Մութը չիջած, իրիկուընէ,
Իրեն ըսի թէ ինձ համար
Սէրը հիւանդ կարապ մըն է,
Չոր շրթունքներս չէին կրնար
Կեանքի բերել―լուռ, կը խնդար․․․

Մութը չիջած, իրիկուընէ,
Իրեն ըսի թէ ինձ համար
Սէրը մեռնող նշոյլ մըն է,
Զոր իմ հոգիս ալ չէր կրնար
Բոցավառել―լուռ, կը խնդար․․․

Ու լուսնին տակ, կես-գիշերին,
Երբ կ՛իջնէինք բլուրն ի վար՝
Կը կշտամբէր զիս հոգևին․
«Տես, հիւանդ եմ, ու չե՛ս գթար»
Կը մրմնջէր ու լուռ կու լար․․․

Բայց ես իրեն չըսի՞, չըսի՞,
Իրիկուընէ, մութը չիջած,
Թէ ցուրտ Հովէն եթէ մսի՝
Այս հոգիովս, ցավէն շիջած,
Չէի՛ կրնար հուր տալ, չըսի՞․․․

ԻԳՆԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ: ՍԵՒ ԵՐԱԶ

Սեւ երազ մըն էր

Դուն բնաւ չյիշեցիր

Ես բնաւ չմոռցայ

Սեւ երազ մըն էր

Դուն բնաւ չխօսեցար

Ես բնաւ չլռեցի

Դուն հսկայ գետ մըն էիր

Ճեղքեցիր ծովերն ու անցար

Ճեղքեցիր ծովերն ու անցար

Բայց ծովերուն բնաւ չխառնուեցար

Ես առանձին կղզի մըն էի

Բերքառատ բայց մոռցուած

Շուրջս ծով կա՞ր թէ ոչ

Ոչ դուն գիտցար – ոչ ալ ես

Սեւ երազ մըն էր պարզապէս

Ոչ դուն – ոչ ալ ես

Պահ մը իսկ չանդրադարձանք

Թէ մենք նոյն երազը տեսանք

Նոյն սեւ երազը

Անզուսպ եւ անաւարտ

Սեւ երա՞զ մըն էր պարզապէս

Թէ ոչ կարմիր սէր մը բոցակէզ

Ոչ դուն գիտցար – ոչ ալ ես

8 Մարտ 2011   ԻԳՆԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ

Lory Bedikian reading from a new poetry collection edited by Caroline Kennedy

National Poetry Month

Celebrate National Poetry Month and the publication of She Walks In Beauty: A Woman’s Journey Through Poems, an anthology of poems selected by Caroline Kennedy.
Lory Bedikian will be reading from the new collection at Santa Monica—April 6, 7 PM Third Street Promenade, 1201 3rd Street, alongside Eloise Klein Healy, Suzanne Lummis, Imani Tolliver, and Amy Uyematsu.

Poetry Month

April is National Poetry Month in the USA. Celebrate!

Quote for the month of March

բառին մղձաւանջը

երբ թանաքը սպառի

Սարգիս Ք. Խաչերեան

Celeste Snowber: Bodypsalm for living into paradox

Welcome back to the familiar

the land of the perplexed

where paradox reigns

and heart, mind, and body

are not in sync,

harmony, congruence or flow

and no matter how diligent

 you are to reflect,

problem solve, brainstorm or bodystorm

it sits as a big mountain

in front of you

and cannot be climbed with bare feet

you are in the terrain of paradox

the geography of the unknown

where the brittleness of breath

lives amongst the stars

your task is to breathe

deep into the place you are perplexed.

Take shoes for the journey

these aren’t any shoes

but these are your dancing shoes

the ones that look like sneakers

but have a support for your arch

Life holds continual

places of dissonance

it doesn’t matter the source:

disappointment or sorrows

with relationships, health or finances

Know this:  P A R A D O X

will always be there

singing at the door

waiting for you to

Put your dancing shoes on

give yourself the support you need

a bigger arch for life

and treat paradox as your partner

hold it tenderly

romance her and put your

arms around the dilemmas

soften your relationship

towards not knowing.

Breathe into uncertainty

knowing this is the

essence of life

and when it comes

know you are invited

once again into

the spirituality of practice:

loving-kindness towards

all that is not resolved

in your heart.

Celeste Snowber: Kohala wind

Photo by Gary Bandzmer




Kohala wind

she moves fiercely

one feels her in the bone

the skin knows her arrival

the ears hear her symphony

greens of every variety are swaying

in her announcement

Kohala wind on the Northwest Coast

of the Big Island of Hawaii

a constant companion

who reminds me of where

humans derive: of earth and humus

whatever details are swirling

in my small mind and lilting body

they are small compared to her power

it is her character to disrupt, turn over

create dances with the landscape

I am comforted and disturbed in her wake

not knowing how I will live without her

it as if she has become a lover

leaving me once again with longing

Celeste Snowber

March 22, 2011

Kapa’au, Hawaii

Celeste Snowber: Earth Traces

Photo of Celeste Snowber by Gary Bandzmer




She’s compelled with traces
of identity where the tales
were born: a land of both
beauty and genocide.

Not for facts,
the orality of story
the lived history
she heard as a
child of diaspora.

She aches for
the smell of earth
textures of mountains
colors of skin
the old country,
birthland of her mother.

Geography holds
its own story -
a narrative of knowing
hidden in the scent
of mud and sky
bread and plants
fruit, half-ripened
on Armenian soil.

An ache for land
from whence one came,
a longing deeper than
under/over standing
visceral call
to touch and feel
hear the earth’s
song and lament.

Celeste Snowber: An intuitive scent – the stew of our lives

They cooked with their bodies

an intuitive scent in the fingers

a little of this, a dash of that

they knew just the right amount

a cookbook was not meant for

the mothers of the old country

many worlds are contained

within this old country

oceans of cultures and languages

the dialect they all understood

was the art of cooking for their families

written in the recipe of the heart

passed down from generation to generation.

My mother left this earth too early

till I cared to archive the past

I have been longing for all the flavors

of my childhood in my adult life.

The parts I remember and the

recipes I follow still do not

produce the exact combination of food

every Christmas I make the cheese boureg

and I come closer to the cheese that melts

in my mouth, but I know there is a language

of Armenian cooking I have yet to live into.

Until I eat at my friend’s Armenian family

and the mothers and grandmothers create

the flavors, tastes and textures of my youth –

pine nuts and lamb, beans and tomato

caressed in olive oil, dolma stuffed with

filling that was my childhood revisited.

I have not stopped thinking of those

explosions of beauty bursting inside

my palette since I left their home and I

am now dreaming of every food that was

stuffed in my household growing up –

meatballs, peppers, tomatoes, and grapeleaves

and I know I am lacking because my own children

have not eaten anything stuffed except a bird

Recipes for the life are hidden in the body

the knowing of the cells, whether

they are meals to eat or wisdom to live by

they are stored in the memory and marrow

of mouths and tongues, noses and fingers

and in these remembrance there is

a storehouse of love waiting to be taken

bite by bite into the stew of our lives.

Գէորգ Գալայճեան։ Պիտի

Պիտի արթննաս տակաւին և անվախ պիտի յայտարարես, որ կը հաւատաս, կամ՝ չե՛ս ընդունիր, և քանի որ լեզուդ սրտէդ պիտի խօսի, անհասկնալի պիտի ըլլայ ըսուածը, բայց միտքդ պիտի համոզուի խօսուածին, հոգիդ ալ: Ելիր գիշերուայ խաւարին մէջ պայծառ երկնքի աստղերուն պոռայ, որ կը սիրես, կը հաւատաս սիրոյ անհասկնալի կախարդանքին և բոլոր աստղերը քու կանչիդ բերկրանքը քու աչքերուդ, քու հոգւոյդ մէջ պիտի ցոլացնեն: Ինչ փոյթ որ նախապէս թզենիին տակն ալ նմանօրինակ արտայայտութիւններ ըրած էիր, օր մը մերկութիւնդ տուած էիր սաւաններուն, սպիտակ թաշկինակի մը յանձնած էիր անփորձութիւնդ, համբերութեամբ տարած սխալ խոստումներուդ անդրադարձը ... հիմա մեծութեանդ մէջ կուտակուած ինքնավստահութեանդ չափ գիտես որ այդ բոլորը գլխաւորաբար քուկդ են: Իսկ ան, որուն պիտի խոստանաս՝ քուկդ պիտի ըլլայ, ու ինչպէս ամէն մէկ քեզի պատկանող, այս մէկն ալ ունի իր ծանրութիւնը, իր ծաւալը, իր յատուկ խնամատարութեան ցուցմունքները. «Լուալ գաղջ ջուրով, գունատիչ հեղուկ չգործածել, չորցնել միջակ ջերմութեամբ: Բաղադրութիւն՝ 40% բուրդ, 30%  մետաքս, 20%  բամպակ, 10%  աքրիլիք:» Իսկ այս մէկը՝ 40% զգացում, 30% զգացում, 20% զգացում, 10% զգացում: և օր մը՝ երբ մեր զգացումները պակսին պատուէր մը կուտանք ապսպրանքի գրքոյկէն, կամ եթերացանցէն և ցրուիչը մեր տան առաջ կը բերէ պակսած մասերը մեր կիսաւարտ ներաշխարհին: Երբ արդէն նորոգուած ենք Կ՝ուզենք երկար քալել, Թեթեւ, ոչ շատ ցուրտ հովին մէջ՝ կարգ մը ցաւեր կորսնցնել Յետոյ մեր կակուղցած եսերը գրկել, գգուել, Վստահեցնել, որ տակաւին կայ ջերմութիւն, Բազկերակ: Մեր երեխաները, որ տաք ճաշի կարիքը ունին Պէտք է գանգատին, որ տխրինք, Խղճանք, և խղճով մաքրուած Ամենահրաշալի բարիքները տեղացնենք անոնց վրայ՝ Զգոյշ, որ չկքին՝ իրենց շնչառութիւնը չխանգարուի: Այլեւս չենք բաւարարուիր հեքեաթներով, իրական ապրումներ պէտք են մեզի. Հետեւաբար մեր տարրալուծական գործիքները մեզ հետ կը կրենք միշտ աղօթքի պահուն, անկողինին մէջ, մայրամուտին ձեռք-ձեռքի քալելու միջոցին. անմիջապէս պէտք է կարենանք ստուգել թէ արդեօք ա՞յդ էր ճշմարիտ զգացումը, կամ թէ տակաւին պատմուածք մըն է, որ կը հիւսենք որուն վերջաւորութիւնը տխուր կրնայ ըլլալ, եւ կամ ուրախ, եւ կամ չվերջանայ՝ սիրոյ պէս:  Գէորգ Գալայճեան

Alan Whitehorn: Travels, Friendship and Connecting

Part of the joy of travel is getting to meet incredible new friends.

Yet, part of travel is the frustration in realizing

that often it is difficult to see each again

before too long a time has passed.

And so,

we live in hope of seeing each other once more,

just East of Mt. Ararat.

And then on that special day,

we will raise our glass to toast each other

and a friendship that trascends

the oceans and continents.

Till then,

safe travels dear soul.

Safe travels on our journey.

 

 

Alan Whitehorn            

Կոմիտաս։ Բաղձանք

Click here for Komitas' poem WISH, read here by Narine Karamyan.


Բաղձանք

Ձայնիկ ունիմ՝ հայուն-մայուն,

Սրտիդ բունեմ կայուն-մայուն.

Ո՛վ իմ թևիկ,

Տո՛ւր իմ հևիկ

Թռչեմ երթամ․․․


WISH
Let my trembling voice
Be nested in the sanctuary of your heart.
O my wing,
Let me part in a gasp
And fly away...

translated by Mher Karakashian


Attached is also a video version by musician  Vahan Artsruni

Հիլտա Գալֆայեան

Հիլտա Գալֆայեան։Սփիւռք

Կարօտներէս դարաւոր ու իղձերէս

Զաւակ մը ծնայ

        Անունն օտար դրի

Քանի կարօտն ինչ է չի գիտեր

Նախնիքներուս վէրքերէն ու արիւնէն

Զաւակ մը ծնայ

       Անունը ցաւ դրի

Քանի նախնիքն ով է չի ճանչնար

Հայրենի ծագերէ բերուած շունչով

Զաւակ մը ծնայ

       Անունն անբախտ դրի

Քանի հայրենիքն ինչ է չի գիտեր

Մեսրոպակերտ տառերով -- հրաշալի

Զաւակ մը ծնայ

Անունը որբ դրի

Քանի հայ գիրն ինչ է չի ճանչնար

Վերազարթումի բիւր փորձերէս

Զաւակ մը ծնայ

       Անունը զոհ դրի

Քանի ամէն վերյառնումին հարուած կերաւ սմքեցաւ

Ախ, զաւակ մը ծնայ

Որ հաւատքն ինչ պայքարն ինչ է

Գոյատեւումն ինչ է չի գիտեր։

Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Հիլտա Գալֆայեան։Մեծասքանչ

Այս իմ լեզուս է

Զոր զաւակներս կը խօսին դեռ

Թոռներս կը հասկնան հազիւ

Իսկ թոռան թոռներս

     -աշխարհաքաղաքացի-

Պիտի բարեւեն հիասքանչ

Ցուցադարաններուն մէջ թանգարաններու

Արեւմտեան կողմն աշխարհի։

Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980

Հիլտա Գալֆայեան։Վերադարձ

Փնտռեց

Շատ փնտռեց

Հայրենիքի կորուստով կորսուած

Իր արմատները փնտռեց

Եւ վերջապէս

Ազգային ճաշատեսակի

Մէկ նմոյշին մէջ գտաւ։

Հիլտա Գալֆայեան

Մինաս Թէօլէօլեան, Դար մը Գրականութիւն, Հատոր Բ, 1920-1980