Monday, September 09, 2013

Անդրանիկ Պետրոսյան: [Տեսե՞լ եք արդյոք]

Տեսե՞լ եք արդյոք սևազգեստ կյանքի հեգնող ու անտաշ հայացքը անսեր,
Կամ էլ անկեդան շուրթերից նրա ելնող թունավոր շունչը մահաբեր,

Տեսե՞լ եք արդյոք կյանքի վիհերում անվերջ խարխափող մարդկանց արցունքոտ,
Կամ էլ վայելքի անեզր ծովում անհագ սավառնող մարդկանց գինեհոտ,

Տեսե՞լ եք արդյոք այս անհուր կյանքի հրում այրվող հոգիները մութ,
Կամ էլ եդեմի փթթող պարտեզում անմեղ , հրճվող հոգիները լուրթ,

Տեսե՞լ եք արդյոք կյանքից աքսորված, կյանքից մոռացված որբուկի աչքեր,
Կամ էլ ամեն տեղ իր մորը փնտրող փոքրիկ ու ճերմակ մանկական ձեռքեր,

Տեսե՞լ եք արդյոք հոր ձեռքում մեռնող ու շունչը փչող զավակի արյուն,
Կամ էլ նորածնի քաղցրիկ լացից անվերջ չքնող ծնողներ արթուն,

Տեսե՞լ եք արդյոք սիրուց տոչորվող ու սիրտը կոտրած ջահել պատանի,
Կամ էլ սիրային մեղրածոր խաղում իրար գուրգուրող ու կրքոտ զույգի:
 
Եվ թե չեք տեսել այս ամենը դուք ու չեք ճաշակել վայելք ու նողկանք,  
Թե չեք ստացել կյանքի շողոքորթ, բայց  ցավոտ խոցող ժպիտից  զզվանք,

Ու թե չեք շնչել օդը հեղձուցիչ հյուսված պայքարից սև ու սպիտակի,

Ուրեմն կյանքի ղեկավարը մեծ թողել է Ձեզ մահճում երազի:

                                                                                      2008
թ-ի օգոստոս

Sunday, September 08, 2013

Անդրանիկ Պետրոսյան: [Դու-դ ատում եմ, առավել Եսս]

Դու-դ ատում եմ, առավել Եսս,
Կեսս տենչում է միայն միության,
Իմ-ը տկար է, Քո-դ մենակ`
Անլույս, անթրթիռ, անհույզ, անճարակ:

Ինձ-ը գոռոզ է տիրաբար խոսող,
Իսկ Քեզ-ը կեղծիք է շատերին ասվող,
Կործանվող կեսեր խեղաթյուր եսից,
Ես ու դու -երի գծված սահմանից,
Անընդհատ ասվող եզակիներից,
Հյուսված միալար ինձ ու քեզ-երից,
Մենք-ին կարոտած, մենք-ին որոնած,
Հոգնակիության տոչորքից ցամքած,
Զրկված հաճույքից մի ամբողջության՝
Մարմնական խառնուրդ թրծված հոգեպես,
Կարծրակուռ դարձած լացի թացի մեջ:

Դու-դ ատում եմ , առավել եսս,
Ի՞նչ է կեսս առանց միության,
Ի՞ նչ եմ ես առանց գոյության,
Ինձ հզորացնող քո պինդ-թուլության:
Ես-ը ջնջում եմ բառերիս ցանկից,
Վերևից նետում  Ինձ-ը ծանրացած,
Ու զրոյացրած եսասիրության երախը անկուշտ
Նայում, թե ինչպես է փշրվում անդարձ.
Մեկը կիսվում է` դառնալով երկու,
Իսկ մեր երկուն  արդեն մեկ է, տե՛ս,
Դու -դ էլ չկա, չկա և եսս,
Կեսս դարձել է ամբողջական
Արդեն ուժեղ ենք, արդեն կատարյալ,
Լուսեղ, թրթռուն, հույզի նվիրյալ:


                                           2011թ. հունվար

Saturday, September 07, 2013

Անդրանիկ Պետրոսյան: Երկու ժամ

Երկու ժամ , երկու համբույր, երկու գգվանք,
Երկու ժամ, երկու համբույր ու տառապանք,
երկու ժամ ու երկու սիրտ ու երկու երգ,
երկու ժամ ու երկու սիրտ ու երկու վերք,

Մատներ կպչող, վարսեր փախչող, ծիծաղ ու սեր,
Նրբին շոյանք, կարոտ, տենչանք ու լուռ խոսքեր,
Կյանքեր կպչող, բախտեր փախչող, սպասված աչքեր,
Ու բաժանում չկամեցող ոտնաքայլեր...

Երկու ժամ, երկու աչքեր ու մի պաշտող,
Երկու ժամ, մի ձմռան ցուրտ, ձեռքեր սառչող,
Ու շիկացող զգացմունքներ ու երակներ հրավառվող,
Երկու ժամ, երկու հոգի, մի հանդիպում խենթացնող...

                                                                                2011թ. Ձմեռ 

Friday, September 06, 2013

Անդրանիկ Պետրոսյան: [Քո թափանցիկ, քո թավշե, քո նուրբ]

Քո թափանցիկ, քո թավշե, քո նուրբ
Աչքերի կոպերն եմ ես ուզում լինել,
Որ առավոտվա արևի լույսից
Չուզենալով փորձեմ բաժանվել,
Որ գիշերվա օրորի ձայնից,
Երբ աչքերդ ուզենաս փակել,
Իմ կարոտած անբաժան զույգին
Քնի շղարշով նրբորեն ծածկեմ:

Աչքերիդ կոպերն եմ ես ուզում լինել,
Որ ամեն վայրկյան քեզ արագ հպվեմ,
Որ թարթելուց խոնավ համբուրեմ,
Որ բացվելուց քեզ աշխարհը տամ.
Թեք ու լուսեղ քեզ համառ նայող,
Որ փակվելուց երազներ քեզ տամ.
Երազներ գունեղ սիրով ողողվող,
Ճկվող ու գոցվող,
Շոյող  ու թրջող,
Անընդհատ թերթող,
Անընդհատ թերթվող,
Լույսից կկոցվող,
Արևից բացվող,
Թարթիչներն իրար մեղմորեն հպող
Աչքերիդ կոպերն եմ ես ուզում լինել:


                                                 2011թ., ձմեռ

Thursday, September 05, 2013

Անդրանիկ Պետրոսյան: Գինեմոլ

Գինեմոլին գինի է պետք,
Թմրամոլին` հաշիշկոկային,
Բայց երկուսին էլ հաճույքի համար
Երեկվա չափից պետք է ավելին:

Պետք է ավելին,
Որպեսզի հասնեն իրենց զենիթին,
Երկնքին կպչեն մատների ծայրով,
Ատամներով կառչեն վերևից,
Ամպիցցոլքերիցօդիցոչնչից,
Իրենց երազի ազատ պատկերից,
Սեղմված գրկում երանելության
Կորչեն ծովերում երկնակամարի:

Ես նման եմ թմրամոլի.
Ամեն օր ուզում եմ կրկնապատկել
Իմ հաճույքի չափաբաժինը,
Ուզում եմ նորից այդ քաղցր թույնով
Խտղտացնել երակներս նեղ,
Ասեղը ուզում եմ ծակի մարմինս`
Ներս հոսեցնելով բույրը շուրթերիդ,
Թմրեցնի ուղեղս ու խենթահարի,
Ինձ վերև հանի ու շանթահարի,
Որ այդ հաճույքից ծնվեմ վերստին,
Որ այդ հաճույքից ծնկեմ ես գետնին,
Եվ ի՞նչթող ասեն թմրամոլկախյալ,
Բայց չէ՞ որ քո շունչն է իմ թմրանյութը,
Թող մարդկանցից ես դառնամ սովյալ,
Բայց չէ՞ որ քո խոսքն է իմ կյանքի նյութը,

Ուզում եմ ինձ բարձրացնես վերև,
Իսկ այնտեղից գցես ցնցման մեջ,
Որ գժվելու չափ հողը ճանկռեմ
Ու խելապատառ նորից պահանջեմ,
Ուզե՜մ և ուզե՜մ նորից կլանել
Ինձ երջանկացնող քո ներկայությունը,
Որի համար պետք է ավելին,
Ավելին քան երեկավելին քան այսօր,
Որ վաղը ծաղրեմ երեկն ու այսօր,
Որ ամբողջությամբ զգամ քո հոգին,
Մի կողմ շպրտեմ շղարշդ գաղտնի,
Ու քեզնից ելնող հզոր ջերմությամբ
Կրկին սնուցեմ արյունս աղի:

Քո սիրո հաշիշն եմ ուզում թմրեցնի ուղեղս արթուն,
Քո սիրո համն եմ ուզում վայելի լեզուս օրնիբուն,
ԵՎ կանգուն ամեն ինչ խոնարհի իմ մեջ
Քո գերազանց գոյության առջև:

Գինեմոլին գինի է պետք
Թմրամոլին՝ հաշիշկոկային,
Ապրելու համար ինձ պետք ես դու
Երեկվանից առավել ուժգին:

                                             2011 թ. ապրիլ

Introducing Andranik Petrosyan. ծանօթանանք Անդրանիկ Պետրոսյանին

Անդրանիկ Պետրոսյանը ծնվել է Երևանում՝ 1988թ.-ին: Սկսել է ստեղծագործել  7 տարեկան հասակից: Նրա ստեղծագործությունները բազմիցս տպագրվել են թերթերում և հնչել ռադիոեթերներով, նաև կարդացվել են Հայաստանի Հանրապետության Գրողների Տանը և բարձր գնահատականի արժանացել բազմաթիվ նշանավոր հայ գրողների կողմից: Ներկայումս Անդրանիկ Պետրոսյանը բնակվում և ստեղծագործում է Ավստրալիայում:  

Wednesday, September 04, 2013

Melvin B. Tolson 1898–1966: Delta (excerpt)

Art
is not barrel copper easily separated
from the matrix;
it is not fresh tissues
—for microscopic study—
one may fix;
unique as the white tiger’s
pink paws and blue eyes,
Art
leaves her lover as a Komitas
deciphering intricate Armenian neums,

with a wild surmise.



Melvin Tolson, "Delta" from Harlem Gallery and Other Poems of Melvin B. Tolson (Charlottesville: The University Press of Virginia, 1999)

Thursday, August 22, 2013

ՄԱՏԹԷՈՍ ԶԱՐԻՖԵԱՆ: ՀՍԿՈՒՄ


Քի՛չ մըն ալ հսկեմ, գիտեմ, կը լուսնայ.
- Դուրսը լուսնկայ գիշեր է խաղաղ -
Ճրագիս բոցը շուտ-շուտ կը ցածնայ,
Քի՛չ մըն ալ հսկեմ, գիտեմ, կը լուսնայ…
Ինչո՞ւ այս գիշեր հսկումն այս յամառ.
- Դուրսը լուսնկայ գիշեր է խաղաղ -
Աչքերըս կ՛այրին, միտքըս չի կենար,
Ինչո՞ւ այս գիշեր հսկումն այս յամառ…
Բիւր անգամ չըսի՞ թէ ա՛լ չեմ սիրեր.
- Դուրսը լուսնկայ գիշեր է խաղաղ -
Հոգիիս վրայ սեւ քօղ եմ ձգեր,
Բիւր անգամ չըսի՞ թէ ալ չեմ սիրեր…
Բայց ամէն անգամ որ այսպէս լռին
- Դուրսը լուսնկայ գիշեր է խաղաղ`
Միտքըս չի՛ կենար, աչքերըս կ՛այրին,
- Ահ, յիշատակը այն խոշոր ժայռին…:

Wednesday, August 14, 2013

Literary gathering in Toronto


August 25, 2013 at 2:30pm. 
The topic will be writer, poet, and educator Zabel Asadour (known as Sibil). 
Presented by Gilda Kebabjian. Armenian Center, Toronto. 
Free entrance.

Գլաձոր մասնաճիւղի Գրասէրներու Խմբակի հաւաքները ծայր առին Փետրուար 2012-ին. կը միտին քաջալերել հայ երիտասարդը եւ մոռացութենէ փրկել հայ գրողն ու ստեղծագործողը:

Օգոստոս ամսուան նիւթը արձակագիր, բանաստեղծ եւ դաստիարակ՝ Զապէլ Ասատուրն է (ՍԻՊԻԼ). ներկայացնողը՝ Կիլտա Քէպապճեանը։

Վայր՝ Համազգայինի «Յարութիւն Մանուկեան» գրադարան: Մուտքը ազատ:



Thursday, August 08, 2013

ԱԲՐԱՀԱՄ ԱԼԻՔԵԱՆ: ՀԵՌԱՑՈՒՄՆԵՐ

Հեռանում են ամեն օր, հեռանում են ամենուր,
Հեռանում են մի առ մի, հեռանում են շար ի շար,
Հեռանում են աննշմար, թէեւ լեռ են ու բլուր,
Հեռանում են անմռունչ, կարծես լիճ չեն, գետաշխարհ։

Հեռանում են աշխարհից աւելի հեշտ ու յօժար,
Քան իրենց տուն ու ծխից պոկուել էին սրերով,
Հեռանում են կամակոր, դժուար, դանդաղ որպէս դար,
Իրենց յոյսից հողն իրենց անյոյս թողնել չուզելով։

Թէեւ աչքերը նրանց այլուրներում են շաղւում,
Բայց նո’յն երկրում են նրանք մարում մոմերը հսկիչ.
Ի՜նչ փոյթ, թէ ո’ւր է կորչում ճառագայթի պէս մեղուն՝
Նա միեւնոյն փեթակում մթագնում է մի բջիջ։

Հեռանում է սասունցին, եւ կոպերի հետ նրա
Մի նոր ստուեր է իջնում բարձրիկ սարին Մարաթուկ,
Աղօտանում են Դաւթայ աղբիւրները սառնորակ,
Վառօդի ծուխն է քամին Անդոքի շուրջ փարատում։

Հեռանում է մշեցին, եւ թուլացող, հոգեվարք
Զարկերակի հետ նրա Մեղրագետից մի ալիք,
Որ հայդուկի վէրք սրբել, ցոլացրել էր զէնք ու վարգ,
Ցամաքում է, չհասած Արածանուն, ձնհալին։

Մահանում է վանեցին իր երկրային դրախտի
Սիփանախտից, ծովախտից ու վարակից Վարագայ,
Եւ այդ պահին Աւանցում մի նորեկ թո’ւրք նաւաստի,
Ժպտում է, գոհ իր բախտից, բացում երկթեւ առագաստ։

Հեռանում են բազմանուն կիլիկեցին, ակնեցին,
Ձեռնուրագի պէս ճարտար ու քերթութեան պէս խոկուն.
Խլանում են գոռ վայրեր, զնգուն, ինչպէս սուր կացին,
Ու թօշնում է մի նշի հայրէնների պուրակում...

Հեռանում են ամեն օր, հեռանում են ամենուր,
Հեռանում են մի առ մի, հեռանում են շար ի շար,
Եւ մի երկիր, որ երբե’ք յուշանալ չի կամենում,
Պարպուելով աչքերից, հոսում է ողջ սի՜րտն ի վար։

Wednesday, August 07, 2013

Esther Heboyan: ANNÉE SIDÉRALE


à Mont-
       parnasse
dans un couloir sans
fenêtres
et moite
ce sont chuchotements
de paravent
et cliquetis d'instruments
tics tocs d'une folledingue
méno-
        pausée
au-dessus du parquet flottant
pliures d'une jeune Anglaise
nourrie
au compte-grammes végétalien
par un mari aimant
et une fontaine
(deux points lumineux bleus)
qui ne boule-
       verse rien
alors je ne sais pourquoi je
pense à mon amie Josée
qui
ayant enfanté aimé d'amour
deux fois
a fait naufrage
décharnée
dé-
       solée de son paraître chez
les vivants
débarquée des
aîtres du quotidien
là où
elle, elle, moi
pourrions être
sauf qu'aujourd'hui
tout va bien
dit la gynéco
et donc
à l'année prochaine



This poem has apperaed originally at Recours au Poème:  Poésies & Mondes Poétiques 

Thursday, August 01, 2013

ՍԻԼՎԱ ԿԱՊՈՒՏԻԿԵԱՆ: ԿԱՐՕՏԻ ՊԱՀԻՆ


Արի՜, արի՜, արի՜,
Թէկուզ վերջի՛ն անգամ,
Թէկուզ քայլով դժկամ,
Միայն արի՜, արի՛:

Թէկուզ բերես դու ինձ
Նոր բաժանման թախիծ,
Անդարձ գնաս նորից
Միայն արի՜, արի՛:

Թէկուզ անսէ՜ր, անսի՜րտ,
Թէկուզ հեգնող ու խիստ,
Թէկուզ խայթող ու բիրտ,
Միայն արի՜, արի՛:

Թէկուզ բերես դու ինձ
Մի նո՛ր դաւի կսկիծ,
Թէկուզ ուրի՜շ գրկից,
Միայն արի՜, արի՛: