Համո Սահյան: ՄԱՐԴԻԿ

Գնում են-գալիս,
Առնում են-տալիս,
Անում են, դնում,
Թողնում են, գնում։



Համո Սահյան
1914-1993

Սեզամ, բացվիր բանաստեղծությունների ժողովածու, «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան, 1972

Lola Koundakjian: After an Italian dinner

Vin Santo -- sweet wine
Made of ripe white grapes..

Dip those biscotti --
finish it off with that double espresso macchiato.

Transport yourself to Florence --
or some tiny Tuscan village such as San Giminiano, where the medieval towers
cast the only shadows THIS side of Sienna.

Think of all the people before you who have admired these paintings at the Uffizi;
Of all the people who have prayed at Santa Croce;
Of all those who hoped one day to see underground portraits hidden since WWII.

Then thank the spirits who transported you there, as part of the continuum called Humanity;
thank your art teachers,
your parents,
your lover,
whomever.

Just be thankful.

1/17/07

Copyright Lola Koundakjian

Nancy Kricorian: The Angel

Click to hear the audio clip of The Angel read by the author, Nancy Kricorian.

My grandmother is in heaven. This heaven has no Turks, no women in skimpy bathing suits, no squirrels in the pear trees. Her mansion is very clean and there are plastic covers on the furniture. In the morning she combs out her long hair and puts on a blue-flowered dress. Jesus stops by for coffee and cheoregs. She claps her hands when she sees the fuchsia he has brought her. Grandma and Jesus sit in the kitchen and talk about plans for the new Armenian Cultural Center. They look at old photo albums and the day passes quickly. When it is suppertime, Jesus goes back to his place next door. Knowing it will soon be dark in Watertown, my grandmother rings the bell for the angel. She gives the angel a Three Musketeers bar for the trip. Just before I fall asleep, I hear the rustle of the candy wrapper behind my headboard.

“The Angel” was originally published in Caliban 2 (1987).
Copyright Nancy Kricorian

Introducing Nancy Kricorian

Nancy Kricorian is a New York City-based writer and activist. Raised in Watertown, Massachusetts, she has won the Ararat Short Story Price (1997), the Daniel Varoujan Prize of the New England Poetry Club (1995), the Educational Press Award, Editorial Category (1991), Yaddo residency (January 1991), Rixer Stix Poetry Prize (1990) and the Academy of the American Poets Prize (1987). She has taught at Yale, Queens College, Rutgers and at Columbia.

Ms. Kricorian is also the author of the popular and acclaimed novel Zabelle (1998), and has recently published her second novel, Dreams of Bread and Fire (2003).

A graduate of Dartmouth College, Ms Kricorian holds a Master in Fine Arts degree from Columbia University. She is a former member of the editorial board of Ararat Quarterly, the advisory board of the Armenia Tree Project, and the New York coordinator of Code Pink Women for Peace.

She worked as a literary scout from 1989 to 1998 and lives in New York City with her husband James Schamus and their two daughters.

Յովհաննէս Յովհաննիսեան: ՀԱՏԻԿ

Լոյսը բացւվում է, շուտ արտը գընամ,
Պատռեմ սուր խոփով ես կուրծքը հողի.
Իմ սիրո´ւն հատիկ, քեղ նորան պահ տամ
Մինչև օրերը ամռան արևի:

Թաղեմ քեզ հատի´կ, և դարդըս քեզ հետ,
Թէ Աստւած ուզեց, դու կանաչեցիր,
Թող դարդըս մեռնի գետնի տակ անհետ,
Դու ինձ մխիթար կրկին տուն դարձի´ր:

Եւ ջերմ աղօթքով տիրամօր առջև
Ես մոմ կը վառեմ, ես խունկ կը ծխեմ,
Որ քեզ պարգևէ մի առատ անձրև,
Որ քեզ միշտ սիրով նայէ խնդադէմ:

Բայց թէ այդ շնորհին մեղքերիս համար
Արժանի չըլինիմ, ծով կը դարձնեմ
Ես տաք քրտինքը ճակտիս արևառ,
Որ քեզ, իմ հատի´կ, ծարաւ չըթողնեմ:

Ծլի´ր, կանաչի´ր, ոսկէ սաւանով
Ծածկի´ր իմ արտը ողջ ալեծածան,
Նոր այն ժամանակ, անուշ շըրշյունով
Տո´ւր ջարդւած սրտիս մի քուն հանգստեան:

Յովհաննէս Յովհաննիսեան
Hovhannes Hovhannisyan, 1864-1929

Արուսյակ Օհանյան: Թոնրախաղ

Եկա՞ր, բարև', իմ քաղաքի մայրամուտ,
Լուռ ու հեզիկ, հարսնատես,
Փնտրտուքիդ այս վարանոտ,
Ինձ կարգել եմ քեզ լրտես։


Քո առաջին դող ու շնչից,
Հիմա աստղեր կբույլես,
Կապույտ մթի թթխմորից,
Հրաշք գիշեր կհունցես։


Աչքս՝ աստղիդ, թևերս էլ քեզ գրկաբաց,
Տես, ընդառաջ եմ գալիս,
Զեփյուռածով ծոցիքդ բաց
Հուշերս քեզ եմ տալիս։


Եկա՞ր, բարև', իմ քաղաքի լույս գիշեր,
Կնոջ նման հոգսաշաղախ ու հոգնած,
Բաց ձեռք ու ափդ լավաշե,
Արևահամ կարմիր հացով այգաբաց։
Արուսյակ Օհանյան 26.06.2000



Copyright Arusiak Ohanyan

Used here by kind permission of the author.

Արուսյակ Օհանյան: Ձայն Մասիսի այս կողմիցե

Սիրելի Լօլա,
Պետք է ձեզ տեղեկացնեմ, որ Ձեր ինտերնետային կայքն ինձ համար հայտնություն էր, և առիթն օգտագործելով ուզում եմ ասել, որ հունվարի 19–ի չարագույժ լուրն իմանալուց հետո գրել եմ նոր բանաստեղծություն, ցավս ու խորին ափսոսանքս արտահայտելով Հրանտ Դինքի ՝ հայ ազգի արդարության կոչնակի դաժան սպանության տխուր առիթով; Ձեր կայքից վերցնելով ,Ակոսե լրագրի խմբագրության հասցեն, բանաստեղծությունն արդեն ծրարել եմ և փոստով ուղարկել Թուրքիա՝ Ձայն Մասիսի այս կողմիցե վերնագրով։ Պարտավորված եմ զգում այն հանձնել նաև Ձեր դատին։

Ձայն Մասիսի այս կողմիցե կամ ,Իմ մորմոքը

Ամեն հայի հետ ես եմ մահանում,
Ամեն ծնվողով նորացած՝ հառնում,
Ու հայրենիքիս գորշ քարը առնում,
Հենում եմ լեռան սարսուռ լանջերին,
Լեռս լեռ մնա, մանուկս դառնա
Լեռնապահ ազգիս հիմնարար մարտիկ,
Ու հողին խառնած քրտինքը ազգիս,
Անիծում եմ այն արնակում ազգին,
Որն անկեղծ լեզուն փորձում է բանտել,
Եվ խուսափում է կծիկը քանդել
Երկու պատմության խաչմերուկներում,
Քանզի քանդողը մինչև գերեզման էլ չունի ներում…
Ամեն հայի հետ ես եմ մահանում,
Ամեն ծնվողով նորացած՝ հառնում,
Խոնարհվում հողիս հին, բաց վերքերին՝
Քար ու ջրերին, ձոր ու վիհերին,
Որպես մի սերունդ հայ ու հայոգի
Հաշվեհարդարս սրով չեմ լուծի,
Այլ մատենագիր, հզոր պատմությամբ,
Հարատևելու անխեղդ ցանկությամբ,
Ու մշտաբարբառ, հայ մկրտությամբ…
Ամեն հայի հետ ես եմ մահանում,
Ամեն ծնվողով նորացած՝ հառնում։

20. 1. 07թ Արուսյակ Օհանյան

Introducing Arusyak Ohanyan/ Արուսյակ Օհանյան

Ծնվել եմ Երևան քաղաքում, 1975 թ–ին։ Միջնակարգ կրթութոյւնը սռացել եմ Մ. Շահինյանի անվան թիվ 170 միջն դպրոցում։

1992–97 թթ սովորել եմ Երևանի պետական տնտեսագիտական Ինստիտուտում՝ ֆինանսներ և վարկ մասնագիտությամբ։

Բուհն ավարտելուց հետո 1997թ–ից մինչ օրս աշխատում եմ Եվրասիա միջազգային համալսարանում, որպես «Եվրասիա» պարբերականի գլխավոր խմբագիր։

Ստեղծագործել սկսել եմ տաս տարեկանից։ Պատանեկան տարիներից հոդվածներով և բանաստեղծություններով հանդես եմ եկել «Պիոներ կանչ» շաբաթաթերթում, այնուհետև բուհական և հանրապետական թերթերում և ամսագրերում։ Իմ մի շարք բանաստեղծություններ լույս են տեսել «Գարուն», «Տնտեսագետ», «Նոր Ժամանակ» ամսագրերում, «Գրական թերթ» շաբաթաթերթում և այլն։

2005թ–ին մասնակցել եմ մշակույթի նախարարության կողմից նախաձեռնած «Հայաստանն իմ Հայրենիքն է» շարադրության ամենամյա մրցույթին և ստացել պատվոգիր։

Դպրոցական և բուհական բազմաբնույթ միջոցառումների սցենարների հեղինակ եմ։

2003թ–ին «Երազիս Թևերով» ժողովածուի ծնունդն ինձ համար անակնկալ էր։ Տարիներ շարունակ ստեղծագործելով և իմ խոհերը թղթին վստահելով չէի կարծում, որ երբևէ կներկայանամ հանրությանը մի ամփոփ գրքուկով։ «Երազիս թևերով» ժողովածուի շնորհանդեսին ներկա էին հայ մեծանուն բանաստեղծներ, արձակագիրներ և հրապարակախոսներ ՝ Հրաչյա Մաթևոսյան, Հովհաննես Գրգորյան, Իգնատ Մամյան, Ռուզաննա Ասատրյան և այլն, որոնց կարծիքն իմ գրքույկի մասին դրական էր։

Այժմ էլ առանց վերջակետելու շարունակում եմ իմ բնատուր գործունեությունը և աշխատում եմ երկրորդ ժողովածուս ևս մոտ ապագայում հանձնել հայ ազգի դատին։

Ms. Ohanyan's poetry collection is available at
Narek.com

Haig Khatchadourian: We Live Alone

we live alone
whether together or apart

whether shuttling about
in the Undergrounds of time
rushing from station
to station with the miming crowd
whether caught
in the silver noose
of each other's laughter
or held captive
in each other's arms

whether together or apart
we are alone
in separate cells
of delinquent desires
scribbling our despair
on the dirty walls
enacting violent dreams
or escape or release
hoarding blunted hopes
like bits of broken saws

we stay apart; we too
o my love; but
in our apartness, i and you,
our fingertips, like
torches of pinewood, touch
a moment (mortals call
it love); we manage
(we do) to speak together
a little word or two.


This poem has appeared in
Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976). It was been reprinted here by kind permission of the author.

Գէորգ Էմին: ՔՈ ՁԵՌՔԵՐԸ

Ես սիրո՜ւմ եմ քո ձեռքերը
Որոնք, արդեն քանի՜ տարի,
Ինձ ամենի'ց ամուր գրկում,
Սակայն երբեք չե'ն... բանտարկում.
Ինձ աշխարհի տե'րը անում,
Սակայն երբեք չեն տիրանում.
Օղակի պես շուրջս պրկվում,
Բայց չե՜ն խեղդում,
այլ` լոկ փրկո՜ւմ,
Ինչպես փրկում են խեղդվողի'ն...
Քո ձեռքե'րը,-
Նո՜ւրբ,
Ասողի՜կ,
ՈՒ երգեցի՜կ,
Որոնց ափում,
Ես` չո՜ր խեցի,
Մարգարի՜տ եմ քիչ-քիչ դառնում...
Ես սիրում եմ քո ձեռքերը...
"Մարգարի'տ եմ քիչ-քիչ դառնում..."-
Իսկ Մարգարիտն այս աշխարհում
Ինչքան էլ թա՜նկ լինի, անգի'ն,
Ինչքան չքնա՜ղ ու եզակի՜,-
Երբեք պիտի չխնայե՜ս
Եվ... միշտ... կրցք'իդ վրա' պահես,-
Թե չէ, քո ջե՜րմ կրծքից հեռու,
(Քո սիրո'ւց ու կրծքից հեռո'ւ),
Իսկույն խամրո՜ւմ է, դալկանո՜ւմ,-
Կրկին դարձած... նույն չոր խեցի՜ն...

Իմ սիրելի՜,
Իմ ասողի՜կ,
Իմ գեղեցի՜կ...


Գէորգ Էմին (1919-1998)
Alternate spelling Kevork Emin

Ռաֆայել Պատկանեան: ԳԻՆԻ ԵՒ ՋՈԻՐ

Երեկ բժիշկ կանչեցի, գլխիս մեկ դեղ խնդրեցի,
Նա ինձ դեղ տալ չուզելով, ասաց մի' խմիր գինի,
Արյունս գլխիս տվեց, բերնումս խոսքս սառեց.
Ասի՝ ի՞նչ է պատճառը, որ ինձ գինին պաս դրվեց.
Բժիշկն ասաց, պատվելի, պատճառն այս է իսկ հայտնի,
Որ միշտ գլուխդ կպտտի, երբ էլ որ խմես գինի.
Ասի՝ բժիշկ, դու սուտ ես, դու լավ մարդ չես, բժիշկ չես,
Գինին ինչպե՞ս է կարող գլուխս շրջել անվի պես.
Այն ջուրն է որ անդադար, շարժման մեջ կա դիվաբար,
Գնա ու տես աղորին, ջո՞ւրն է շարժում, թե գինին։
Եղբայրք, բերեք շուշեքը, լցրեցեք բաժակը,
Խմենք ու առողջանանք, ասենք սուտ է բժիշկը.
Մեզ գինին չի հարբեցնիր, նաև չի հիվանդացնիր,
Խմենք կարմիր նեկտարը, մեզ մարդ հիվանդ չի տեսնիր։

Ռաֆայել Պատկանեան
1878

Lory Bedikian: Armenian Descendant as American Poet

On any road trip, no coastal fog rolling in
brings me the sea gull or sandpiper shifting

from water to sky, but the common Armenian
crane who has trekked acoss the Atlantic,

breaking through California clouds,
haunting the laurels, the eucalyptus,

a message somewhere in its beak.
Underneath any riff strummed, streaked

across midwestern guitars, I can hear
the duduk hounding me with its drone

of apricot wood, piping a monotone
dirge, driven like the rolling tumbleweed.

In New Mexico, each flute player’s
eye turns into the pomegranate seed,

so I head to New England only to find
the sediment of riverbeds bending

into Gorky’s brush strokes. Strange
to think I can’t get away from them,

the ancestral shapes floating west
from Ellis Island, crosses tattooed

on their forearms, worry beads
pebbled in their grip. Even as I watch

the world series, I see a fly ball
turning back into the crane.

Copyright Lory Bedikian

This poem has appeared in the University of Oregon's Creative Writing Program Summer 2004 issue as is used here by kind permission.

Sonia Tashjian ՍԵ՞Ր / Love

Click here to hear Love read by the author, Sonia Tashjian.

Չեմ գիտեր,
Հոգեպարար տարփանքն այդ և տարուբերող զգացումները
օվկիանի սե՞ր կկոչվին…
Շունչիդ խաղաղ ելևէջները հագեցած ծովու
Անդորրությունն է.
Կրնա՞ս ըսել ինծի, պտուկներու երգը ի՞նչ գույն ունի,
Կամ ի՞նչ համ ու բույր.
Արդեօ՞ք մանուշակի երանգները
Աչքերու ծիածանին մեջ կարելի է ներարկել.
Ծավի տարածքները խաղաղ ալիքներն են իմ հասունության.
Խաղալ պետք է կամային ցանկություններու հետ,
Այլապես,
Իրերամերժ մղումները ինչո՞վ բացատրել:
Վահաններու ամրության ապաստանած
Հնաոճ սիրախաղի փսփսուքներդ կլսեմ
Զերդ նետերի տարափ ...

(Տրովադացի Հելենի սանդալներու մեղրամոմե կապերը
հալեցան ավազի այրող տաքութենեն.
Հանդիպումը Հելենի և Շամիրամի օրհասական պիտի ըլլա,
Չէ՞ որ պարանի վրա միայն մեկ լարախաղաց կա,
Ինչպես հորիզոնի վրա մեկ արեգակ).
Թեժացած երկաթի բոցը կածխացնե
Սերերս բոլոր.
Սառնամանիքները կփշրվին
Երազներու փափկութենեն.
Մինչ ծաղրածուի արցունքը
Կհոսի փողոցի աղբամաններուն մեջ...


Copyright Sonia Tashjian 1992

Hrant Dink (15.9.1954 - 19.1.2007)

It is with great sadness that I share the news of the political murder of Mr. Dink, editor of Agos Armenian Language weekly in Istanbul.

Two recent events connected me to this great man.

The first was the PEN AMERICA card writing blitz I attended in late November 2006, and where I wrote a Christmas card to Mr. Dink.

The other was the unexpected registered letter I received from him a month later, thanking all his supporters, and hoping for Peace on Earth.

This murder is a great blow to Armenians, and to freedom of expression for all peoples.

I would like to ask everyone to send their support to the paper, and Mr. Dink's family by writing to

AGOS WEEKLY
Halaskargazi Caddesi Sebat Apartmanı 192 kat 1 / 1
Pangaltı / 80220 / İstanbul / Türkiye

PEN AMERICA has released this statement.



Lola

Harout Vartanian/Յարվարդ: ԲԱՑԱՌԱԿԱՆ

Բոլորս անհամբեր
ակամայ կեցած էինք Կարմիր Լոյսին

Շտապ Օգնութեան Օթօն եկաւ
կարմրասփիւռ կանչով
բոլորս քով քովի կամովին
նեղ ըրինք տեղ ընելու

Կեանքն էր անպայման
որ անցաւ արագ
ուա ուիիի՜


Անդին Մեռելաթաղի Օթօն դանդաղ
կ'առաջնորդէր թափօր մը կաղ
- դագա՜ղ -


4
3

Իջի՜ր գահէդ Կարմիր Լոյս
2
1
կամովին իջի՛ր ու դալարի՛ր

Արիւնն էր որ անցաւ


Լոյսը Կանաչ է - երթա՛ք բարի

Յարվարդ Հալէպ

Copyright 2005 Harout Vartanian

This poem has appeared in the March 2005 issue of Բագին/Pakin literary magazine, a monthly published in Beirut, Lebanon

Introducing Harout VARTANIAN

Harout VARTANIAN was born in Aleppo, Syria in 1973, where he still resides. Attended local Armenian schools (preparatory and secondary) and graduated with a syrian bachalaureate certificate. Received a degree in mechanical engineering from the American University of Beirut.

His first poetry book, Երանկիւն Արեւ/Triangular Sun was published in 2001. Active in several literary activities, Mr. Vartanian contributes regularly to literary journals.

Ara Baliozian: Dreams/Nightmares

When dreams
Come true/They turn
Into nightmares.


Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

David Kherdian: Last Night

We awoke into the night from out of each
other's arms. Last night, for the first
time, you said you were moved by the
arms that held you in love into the arms
that awaited your sleep. Softened by our
faith, hushed by this trust, we stayed
all day in this single room, and made
our work within the moving noises of
our private lives. By night we knew that
the life that is stroked into existence
by the forms of art is the poem that is
brushed into being by the grace of love.

3.3.71

This poem has appeared in The Nonny Poems, MacMillan Publishing Co Inc, New York, 1971 and was reprinted in Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

Lola Koundakjian: Three cups of Heaven

It was John who mentioned it first:
"I've discovered Saffron Tea", he said.
And was quite determined that it should be "subtle".

"Tea is black", he added, "just as wine is red."
I couldn't agree more.

Patty came in with a care package with IRAN stamped all over it:
bags of prepared Saffron tea, 250 grams of Isfahani Mirzapore exported
directly from EEEERAAAAN, green cardamom barely dried, and a package of Saffron
you can't buy this side of the Atlantic.

Saffron, the other gold.

I poured the water in the pot, added the tea, the pods and the magic powder,
and drank three heavenly cups.


January 6, 2007
Copyright Lola Koundakjian

Tsovinar Chilingaryan: Untitled

Click the link to hear
Untitled, read by the author, Tsovinar Chilingaryan.

գիշերը`
երազում
կկանգնացնեմ
ավտոբուսը
կես-ճամփին
ու կիջնեմ

ես չեմ թողնի որ դու մեռնես

կհանգցնեմ
ծխախոտը
կողքի պատին
ու ծակից`
կնայեմ էս աշխարհի
անցուդարձին

ես չեմ թողնի որ դու մեռնես

մի ոտք կիջնի
գլխիս վրա
ու կանցնի
ուրախության
իմ սահմանը

ես չեմ թողնի որ դու մեռնես

Copyright Tsovinar Chilingaryan

in the dream
in the night
i shall stop the bus
halfway
and get out

i shall not let you die

i shall put out
the cigarette
on the nearby wall
and through the hole
look out
at what comes -and –goes
in the world

i shall not let you die

a foot will step
over my head
and pass the border of my joy

i shall not let you die.

Copyright Tsovinar Chilingaryan
Translation provided by the author

This poem has previously appeared in Bnagir Literary Journal, published in Armenia.

Grish Davtian: DESIRE

It is green,
It is blue,
Mixture of horizons
In deep sky:
They are your eyes in my sight.

When I catch your glance
It is the ether
Where I get lost,
Serene and peaceful
And inviting as desire.

It is warm... it is hot...
I am breathless:
It is your scent in my gasp.

The moon falls
And scatters gold dust:
It is your hair on my chest.

Your smile ripens sweetly:
It is your lips
I desire to taste.

Glendale, CA

Copyright Grish Davtian, 1999.

Haig Khatchadourian: Water Color II

evening.
the whispy clouds are crowded round the sun
tinted with prismatic colors:
drifting islands in a waveless ocean,
or feathery canopies built on air.
the light withdraws from earth, air and sea;
the day wanes slowly toward the eclipse of night;
the present moment dissolves to shadows blurred and far away,
touched with the quality of dreams.
a bird rehearses a few last notes.
a few wings flutter.
the pulse of things beats slower
and swift blood is quieted.

Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

Lola Koundakjian: Music and Return

Music
Close your eyes and think cha-cha-cha;
close your eyes and think of me
swaying left to right
to the rhythm of the music.
Close your eyes and imagine me.

Dec 7, 2006

This poem has appeared in the Literary Groong on July 21, 2007.

Return

You are back!
As I had hoped.. yet
Who kidnapped your soul
and let your body return?

Dec 10, 2006

Copyright Lola Koundakjian

ԾԱՂԿԱՆՈՅՇ ԾԱՏՈՒՐԵԱՆ: Օրհնեալ գիշեր

Ցնծա՛ հոգով, զի այս գիշեր
Արքայ ծնւեց քեզ արդա՛ր,
Եղի՛ր ցնծուն ու անվեհեր,
Ծնւեց քեզ մի անմե՛ղ գառ:
Երեք մոգեր աւետաբե՛ր
Աստղը տեսան այս գիշեր
Ու երկնային հրեշտակներ
Փա՛ռք երգեցին այս գիշեր:
Նւիրումի սուրբ սեղանի
Զո՛հը ծնւեց այս գիշեր,
Փրկարարը տիեզերքի
Փառքո՛վ ծնւեց այս գիշեր:
..........................................
Լինենք մե՛նք էլ Յիսուսի պէս
Սրտո՛վ մաքուր, անձնուրաց,
Վշտերն այլոց անենք մենք կէ՛ս,
Լինենք՝ գթո՛տ, սրտաբա՛ց:
Ծնւեց Նա, որ կարօտեալի
Ձե՛ռքը բռնի կարեվէր
Եւ աշխարհում այս մեղսալի
Սէ՛րը իշխի կենսաբեր:

This poem has appeared in Alik daily online. Click here to view the site.

Mariné Petrossian: ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ

Click the link to hear Because read by the author, Mariné Petrossian.

ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ

որովհետեւ
երբեք այլեւս
ու ընդհանրապես երբեք
որովհետեւ
ինչ կա տխրելու
ախր
պարզապես
այս մեկն է
ու ընդամենը
բայց դու
որ տխրեցիր ինչ
ախր

Copyright Marine Petrossian.
From the volume Հայաստանի ծովափին (On the Armenian Shores), Actual Art, 2006

David Kherdian: Untitled

Our trivial fights over spading
the vegetable patch, painting the
garden fence ochre instead of blue
and my resistance to Armenian food
in preference for everything American
seemed, in my struggle for identity
to be the literal issue.

Why have I waited until your death
to know the earth you were turning
was Armenia, the color of the fence
your homage to Adana, and your other
complaints over my complaints
were addressed to your homesickness
brought on by my English.

My father always carried a different
look and smell into the house when he
returned from the coffee houses in Racine
playing in the streets we would stop,
walk quietly by, and peer in thru the
cracked doors at the hunched back-gammon
players, their Turkish cups at their elbows.

Years later, reading the solemn, and bittersweet
stories of our Armenian writer in California,
who visited as a paper boy, coffee houses in
Fresno, I came to understand that in these
cafes were contained the suffering and
shattered hopes of my orphaned people.


Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

Beatriz Badikian: Mapmaker

I am Eratosthenes' heir -- the librarian
who measured earth. He took an obelisk,
a well, the sun, and made a triangle:
geometry, simple and accurate.

A cartographer of sorts -- I measure
earth with words. I have drawn roads
and made them impassable. I have laid
railroad tracks to serve as escape
routes. I have surveyed rivers and
seas by touch and taste. And yet,
I ignore my point of departure or
destination: only know the lands
that lie in between.

Growing up under an obelisk's shadow I
heard the story of genocide, of World
War II, read geography, poems,
swallowed them whole and learned -- but

this journey never ceases.
Mapmaking is a life-long task.


Beatriz Badikian Gartler was born in Buenos Aires
and has lived in Chicago since the early 1970s.

Arpine Konyalian Grenier: Maiden of light

                                  sorrow -
what belongs to no one
transplanted then lost
to lamentations

such is the credo of desire
neither who nor what in the throat
possibility of throat still

how one dreams this as one forgets
the horizon disseminates
another trembling

the feeling is mutual she said
time is ripe against the habit

4:30     Where are you?
5:00     Where are you?
6:00     Where are you? I am hungry!
7:00     But where are you??

who are like clouds in what appears
ut mi ut where-to-fore Hildegard
ut deeply in Bingen sound
I retrieve of 13th Century
advent mi colour shine
shaped intrusion

the intelligent shall shine the issue
a women's disease considered secular
intruding chelating lamentations
                                                                       the data

within a system that does not surface distortion
the finger of infinity points at some
end of location as event
reiterates event
as wish
                             locating itself

go little one I am coming she said

what couldn't/didn't align
our mothers would
otherwise lament

you tell me I don't have to leave home
how would that make me happy
it's better when you know
that you don't know

who are like clouds
do not have home

of which I scorch the lamenting
you me the data shine out there
instrument holders

I too light too small cannot lift cannot simulate/duplicate what cannot be held at Bingen so like the young man to his mother "perhaps you were too strict with me you know I was so sensitive perhaps I obeyed too much perhaps"
                             a cause to shine chelates

a second wind to the promise and its terror
then light losing to light to discover
where?? which??
the dream
                        secret

data losing the dream then lamenting
the cold without the problem
a shining secret

"shine shine the intelligent shall" says the Book of Daniel
  my voice returning to me then in fire without
  darkness merging an animal's additional en
sof innards neutered with data lament
causing the shine itself
a start as event
                                            terror in parody

                                                                         located

                                            spark lesioned then whitened

                                                                                                                secret

talk to me you ethnic question with such small a fist of terms
do you believe the words given you the desert's
order of hexes coming into tolerate
not understand?

           the clerical task the rigour
           to float the random
                                                       to empty
                                                                                 lamentations

red fire shaping in yellow the lament
fire fire then shine shaped bridge
                                                                                 blackened authority
                                                                                           these clouds

there isn't enough data to empty the desert's gibbet
she dared point at the basics still falling
falling parallel/future/ verb
                                                             nouns mattered

matter relates to such mending of death
not light nor dark clicked
botanical function
simulated as if
                                   or

duplicated so there’s no other
disclosed as or shoved into

                             beware

a finger points at forced flames attracted to light
as her verbing graces the hollow

this is not the end
does that matter??
                                         sorrow

a system of distortions accessorized
when otherwise believing as not caring
mine there for a week on its way to the desert
for years I do not know how will come to pass
me slow roasting and not well
moving through clouds
                                                      one way

though that may be neutralized
one overcomes hollow
data choke it forward and backward
to before and after the sorrow
lambed to chickened
left to right losing
the self as i
                                         mother

about to disclose hers to undo the covering
the distorting nevertheless iterates as point
itself rusted in horizon's nest of points
we call global the globe then

                               a point more so to my liking

like darkness to light so lamented its expansion
which whole which part awr to awir blackened
fire from the white's white and best
                                                                                 sourced

and I really looking for a perfect red yellow
but that is not the rectangle 6 feet under
eroding the rush its sauce
                                                                       I stall

up with a new combine one cannot invest
because it has no ratio though lots to do
you me the data

a one way watch dog a bug
down an angle streaked couplet
ether without

yet data are needed no more for shine
beyond the veil and its uncovering
a one way sentence intrudes
the heading ecce homo

                                                                the rest Delphic

a dialect mourns every so many years
the good life phrase
                                                                sorrow

           lie in the mud of its repair
                                    stop thought

at mi at mitt beyond
timed and placed by the realms of light
the additional subtracting itself

                                         cloud
                                                                       there
                                                                                     always there

Copyright Arpine Konyalian Grenier, 2007
This poem has appeared in the August 2007 issue otoliths, published in Australia.


Arpine Konyalian Grenier holds graduate degrees from the American University of Beirut and the Milton Avery Graduate School of the Arts, Bard College, New York. Her work has appeared in numerous journals including anthologies. She has repeatedly been chosen finalist for the National Poetry Series and the Greg Grummer Award, has authored two volumes of poetry, and a chapbook is forthcoming from NeOpp Pepper Press.

Archie Minasian: A Bald Prospect

In our youth
neigbor Sanasar and I
passed for twins.

Now that time has passed,
I wonder if we haven't taken
too long to discover
there's not a hair of truth
between us.



From "Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology", ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

Nora Armani: Exile

Click to hear the audio clip Exile read by the author, Nora Armani.

Once more an exile, an exile for all living memory.
Stuck to my genes, this state of mind,
like colour of hair, skin, mode and manner,
forms an integral part my being… other.

No civil wars, deportation, forceful displacements for me.
Handed down through generations, not racial though genetic,
This innate property is my dowry at birth.

I am a native exile

Copyright Nora Armani, 2004

This poem was recently published as part of the “Poet Tree Project”, a collaboration between Refugees and the Arts Initiative and the London Borough of Newham. It raises the profile of Refugee artists and art created by, for and with refugees and asylum seekers through poetry and literature. For more information visit: www.artsinititive.org.uk

It was also published in a recent anthology: Forgotten Genocides of the 20th Century, 2005 by Garod Books, UK.

Leon Srabian Herald: To a Tree First in Bloom

I know now
What you have been dreaming
And wishing all this while.
You have wished to make a sky of yourself!
I lie beneath
And watch your many, many milky ways,
Crossing each other, circling,
And circling all around you.
In this short dreaming time
You seem to have known
The whole secret of creation.
May I too achieve such wonders
If I go on -- dreaming?

Armenian-American Poets: A Bilingual Anthology, ed. and trans. Garig Basmadjian (Detroit, MI: Alex Manoogian Cultural Fund of the Armenian General Benevolent Union, 1976).

Hovhannes Tumanyan: First Snow/ԱՌԱՋԻՆ ՁՅՈՒՆԸ

- Վա՜յ, մայրի՜կ ջան, տե՜ս,
Բակն ու դուռը լի
Ինչքան սպիտակ
Թիթեռ է գալի...
էսքան շատ թիթեռ
Չեմ տեսել ես դեո:
- Չէ՜, իմ անուշի՜կ,
Թիթեռներ չեն Էտ.
Թիթեռներն անցան
Ծաղիկների հետ։
էտ ձյունն է գալի,
Փաթիլն է ձյունի,
Որ կարծես սպիտակ
Թիթեռնիկ լինի։


ՀՈՎՀԱՆՆեՍ ԹՈՒՄԱՆՅԱՆ

Artsvi Bakhchinyan: ԱՆԿԱՊ ԵՐԱԶՆԵՐ ԲԱՋԱՆԱՂԱՅԻՆ ԹԵՄԱՅՈՎ

Click to hear the audio clip
ԱՆԿԱՊ ԵՐԱԶՆԵՐ ԲԱՋԱՆԱՂԱՅԻՆ ԹԵՄԱՅՈՎ read by the author, Artsvi Bakhchinyan.

Ավաղ,
ես չունեմ բաջանաղ:

Բայց ինչ լավ կլիներ, թե ունենայի
ալիքաձեւ մազերով եւ երկնագույն աչքերով մի բաջանաղ,
որը լիներ, ասենք, բալերոն, կամ իտալերենի թարգմանիչ,
եւ կամ, լավ, գոնե ֆագոտահար:

Միասին կգնայինք ձուկ բռնելու,
քռչի բազարից հազվագյուտ իրեր գտնելու,
փետրագնդակ (բաթմինդոն) խաղալու,
էրոտիկ շոուներ դիտելու,
եւ բարի օյինբազություններ կանեինք մեր ընդհանուր զոքանչի գլխին:

Բայց ավաղ,
ես չունեմ բաջանաղ:

Դրա համար երբեք չեմ գնում ձուկ բռնելու,
քռչի բազարում հազվագյուտ իրեր չեմ գտնում,
երբեք փետրագնդակ չեմ խաղում,
էրոտիկ շոուներ չեմ դիտում
եւ ոչ մի օյինբազություն չեմ անում զոքանչիս գլխին:

Որովհետեւ, ավաղ,
ես չունեմ բաջանաղ:

Հ.Գ. - Ու չեմ էլ կարող ունենալ:

copyright Artsvi Bakhchinyan. This poem has previously appeared in BNAGIR number 7, and is reproduced here by kind permission of the author.

Mary Avakian Freericks: Golden Years

Age is not
the time of the turtle
withdrawing into self,
but an awakening
of the heart and mind.

Age is the autumn leaf
as it lights the sky
in a burst of color,
growing till time calls,
free to master eternity.

This poem has previously appeared in Garig Basmajian's Armenian-American poets: a bilingual anthology, published by AGBU in 1976.

Winter

Photo by Lola Koundakjian

Vivian Kurkjian: Love's Colors

I met him once
when we were very young
and green was the color we chose.

A thousand years
have passed a thousand hues
and love has come again,
dressed in blue.

This poem has previously appeared in Garig Basmajian's Armenian-American poets: a bilingual anthology, published by AGBU in 1976.

William Michaelian: Another Hard Day

Tired but sociable,
I strike up a conversation
with a grain of dust
sitting on my work table.
We share a smoke, talk politics,
solve the world's problems.

Little by little,
the sun goes down,
the room darkens.
My friend stretches, yawns,
says it's time for bed.
Another day tomorrow, he says.

We both sigh.
I open the window for some air,
then hear a tiny aaaaaaahh!
followed by
the faintest, saddest
thud imaginable.

January 10,2002.


Copyright William Michaelian; used here by kind permission of the author.

William Michaelian: Friends

On the sidewalk
the old woman sits
at a small table
talking to her dog.
She sips coffee,
offers him crumbs
from her paper plate.
Croissant, she says,
and the dog answers
with a sneezy little bark
that sounds exactly
like the word flaky.
They smile at each other,
then pause for a moment
to scratch at their fleas.
The morning sun rises
above the brick building
across the street.
It is a good sun,
full of understanding
and ancient wisdom.

March 7, 2002

Copyright William Michaelian; used here by kind permission of the author.
Friends first appeared in The Synergyst.


AMIS

Sur le trottoir,
La vieille femme est assise
Devant une petite table.
Elle parle à son chien;
Elle boit un café,
Elle lui donne des miettes
De son assiette en carton
"Croissant" dit-elle
Et le chien répond
Par un petit aboiement
Un éternuement
Qui ressemble exactement
Au mot "flocon".
Ils se sourient,
Puis s’arrêtent un instant
Pour gratter leurs puces.
Le soleil se lève
Au-dessus du bâtiment de brique
En face dans la rue.
C’est un bon soleil
Plein de compréhension
et d’ancienne sagesse.

William MICHAELIAN
Traduit de l'anglais par Louise Kiffer

Introducing William Michaelian

William Michaelian’s newest releases are two poetry collections, Winter Poems and Another Song I Know, both published in paperback by Cosmopsis Books in San Francisco. His other books include his steadily expanding Songs and Letters, a current work in progress; A Listening Thing, a novel published here in its first complete online edition; No Time to Cut My Hair, a collection of seventy stories; and One Hand Clapping, a daily journal in two volumes. Michaelian’s stories, poems, and drawings have appeared in many literary magazines and newspapers, including Ararat, a quarterly that features literary and historical work on Armenian subjects. His work has been translated into Armenian, published in Armenia’s leading literary periodicals, and read on Armenian National Radio. His artwork continues to capture attention, and is used widely online. The author lives with his wife, Denise, and their family in Salem, Oregon.

Sonia Tashjian: ԵՐԱՆԻ

Click here to hear ԵՐԱՆԻ read by the author, Sonia Tashjian.

Նորից պատանու անմեղ սարսուռով զգում եմ քեզ իմ հոգուս ու մարմնիս
ծալքերում:
Ինչքա~ն կաշկանդված է գրիչս` բանաստեղծելու քո հայացքի ներքո:
Ջրվեժի անձրևող կաթիլները նորաբույր կարոտով են հեկեկում`
մոտեցող երջանկության հեռանկարով արբած,
Թռչում է սիրտս սիրատենչ ոստումներով և փորձում պեղել անիմանալին .
Ի վերջո , հավատա՜լ , թե ուր որ է կգաս և կթակես միայնությանս դուռը ...

Երանի~ թե չերկարեր գիշերը...
Երանի~ թե պատկերացումներիս մոտիվներով սկսեր սիրավեպը...
Երանի~ թե լինեիր այնպես , որ չհավատայի ես իմ բախտին...
Երանի~ թե լինեիր վերջինը ...
Երանի~ թե կարողանայի ժամացույցի սլաքների հետ
ժամանակը առաջ կամ հետ շարժել...
Երանի~ թե......
........


Մինչ գիշերը քայլում է հուսահատված
Քո չկամեցած ժամադրության պատրանքից:


Copyright Sonia Tashjian 2002

Introducing Sonia Tashjian

Born in Ainjar, Lebanon, in 1968.
She participates in Նոր Գրականութիւն (New Literature) group, in Beirut.
1990 – moves to Armenia.
1994 – her first book Այրվող կակաչների ռիթմը is published.
2004 – her second book Անձնագիր is published
2004 – publishes a memorial book Հերեան, about childhood friend and poet Bedros Hergelian who had died prematurely.
Sonia is working on a new poetry book & a study about the Նոր Գրականութիւն (New Literature) group & movement in Beirut.

Զահրատ։ ՈՍՊ ՍՏԿՈՂ ԿԻՆԸ

Ոսպ մը - ոսպ մը - ոսպեր - ոսպ մը - քար մը - ոսպ մը - ոսպ մը - քար մը
Կանաչ մը - սեւ մը - կանաչ մը - սեւ մը - քար մը - կանաչ ոսպ մը
Ոսպ ոսպի քով - քար ոսպի քով - յանկարծ բառ մը - բառ ոսպի քով
Յետոյ բառեր - ոսպ մը - բառ մը - բառ բառի քով - յետոյ խօսք մը
Ու բառ առ բառ խօլ բարբառ մը - հինցած երգ մը - հին երազ մը
Յետոյ կեանք մը - ուրիշ կեանք մը - կեանք կեանքի քով - ոսպ մը - կեանք մը
Դիւրին կեանք մը - դժուար կեանք մը - ինչու դիւրին - ինչու դժուար
Բայց քով քովի կեանքեր - կեանք մը - յետոյ բառ մը - յետոյ ոսպ մը
Կանաչ մը - սեւ մը - կանաչ մը - սեւ մը - ցաւ մը - կանաչ երգ մը
Կանաչ ոսպ մը - սեւ մը - քար մը - ոսպ մը - քար մը - քար մը - ոսպ մը։


Մեծ Քաղաքը


Զահրատ (Զարեհ Եալտըզճեան)


Cleaning Lentils


A lentil, a lentil, a lentil, a stone.
A green one, a black one, a green one, a stone.
A lentil, a lentil, a lentil, a word.
Suddenly a word, a lentil, a lentil, a word
next to another word. A word, a word, a word,
a speech. A word of nonsense.
Suddenly a song. A song, a song, suddenly
an old dream. A green, a green one, a black one
a stone. A lentil, a lentil, a lentil, a stone.


Translated by Diana Der-Hovanessian


The Woman Cleaning Lentils


A lentil -- a lentil -- lentils -- a lentil -- a pebble -- a lentil -- a lentil -- a pebble
A green one -- a black one -- a green one -- a black one -- a pebble -- a green lentil
A lentil next to a lentil, a pebble next to a lentil -- suddenly a word -- a word next to a lentil
Then words -- a lentil -- a word -- a word next to a word -- then a phrase
And word by word a witless wording -- a wornout song -- a washed out dream
Then a life -- another life -- a life next to a life -- a lentil -- a life
An easy life -- a hard life -- why easy -- why hard
But lives next to each other -- a life -- then a word -- then a lentil
A green one -- a black one -- a green one -- a black one -- a pain -- a green song
A green lentil -- a black one -- a pebble - a lentil -- a pebble -- a pebble -- a lentil.


Translation by Ralph (Raffi) Setian, Zahrad: Selectied Poems, Manna Publishing, 1974


Zahrad, born 1924, in Istanbul.

Zahratd Lenteja - 

Lenteja - Lenteja - Lenteja - Piedra - Lenteja - Lenteja - Piedra

Una verde - una negra - una verde - una negra - una piedra - una lenteja verde

Lentejas con lentejas - piedra con lentejas - de repente una palabra - una palabra con lentejas

Luego palabras - una lenteja - una palabra - palabra por palabra - luego una palabra

Y palabra por palabra un dialecto - una vieja canción - un viejo sueño

Luego otra vida - otra vida - una vida por vida - una lenteja - una vida

Una vida fácil - una vida difícil - por qué fácil - por qué difícil

Pero uno al lado del otro vive, una vida, luego una palabra, luego una lenteja

Una verde - una negro - una verde - una negro - un dolor - una canción verde

Una lenteja verde - una negra - una piedra - una lenteja - una piedra - una piedra - una lenteja.

Translated by Ana Arzoumanian

Karen Karslyan: LOVE AT EVERY SIGHT

Click the link to hear LOVE AT EVERY SIGHT read by the author, Karen Karslyan.

Բոլոր մարդիկ բացի Պոետներից
Աննորմալ են

Մարդկության գերակշիռ մեծամասնությունն աննորմալ է
Հետեւաբար նորմալ է այդ աննորմալությունը

Իսկ երբ ես ըմբոստանում եմ այդ համատարած աննորմալության դե՛մ
Ինձ համարում են աննորմալ

Բոլոր Պոետները
Աննորմալ են

Հրաշք կա
Չի կարող չլինել
Եվ դրանում ես համոզված եմ նույնքան
Ինչքան նրանում որ
Եթե քիթդ մի քիչ ավելի ծուռ լիներ
Աշխարհի պատկերն այլ կլիներ
Դու տոն ես

Առաջին Պոեզիան
Ես գրել եմ քայլերովս
Երբ իմ առաջին ուսանողական գիժ սիրահարության ժամանակ
Չափչփում էի քաղաքի փողոցներն ու նրբանցքները
Քայլերիս հետագծերով գրելով իմ սիրելի աղջկա երկար անունը
Թաղամասեր էի կտրում մտապահելով հսկայական տառերի հերթականությունը

Է Վ Ե Լ Ի Ն Ա

Մի քանի շաբաթվա ընթացքում հասցրել էի գրոտել
Հսկայական մեգապոլիսի հատակագիծը
Այնպիսի ձեռագրով
Ավելի շուտ ոտագրով
Որն ինձ կհասցեագրեր ուղիղ հոգեբուժարան
Աննախադեպ դիագնոզով – Է Վ Լ Ի Ն Ա

Ես երազում էի ղդիկ տալ նրա ամբողջ ջանը
Ես երազում էի բռնաբարել նրա մարմնի բոլոր ծակոտիները
Ես երազում էի կանգնել նրան դեմ դիմաց
Ու քարկապել նրա երկար մազերն իմ երկար մազերին
Մազաչափ արանքներից ներս ընկնող արեւի ճառագայթների տակ վայելել լռությունը
Ես երազում էի ցույց տալ նրան աշխարհն իմ աչքերում
Ես երազում էի գոնե մեկ անգամ տեսնել նրան ուշ գիշերով
Ու լուսնի փուլերի փոխարեն տեսնում էի
Երկնքում թռչող նրա կտրած եղունգների բեկորները
Ես երազում էի մազերս սանրել նրա մատներով
Նրա ներկոտ ձեռնահետքերով ներկել ավտոս
Ես երազում էի պոկռտել նրա երկար մազերն ու
Քաշել էլեկտրական կիթառիս վրա
Ես երազում էի լինել նրա սիրած եռաչափ երկրաչափական մարմինը
Ես երազում էի ատամներովս դակել նրա ծիծիկն
Ու փիրսինգի պես հեւալով քաշ գալ նրա ծծերից կախված մետաղի ջարդոնների հետ
Ես երազում էի լինել նրա տանը
Ես երազում էի տեսնել նրան յուրաքանչյուր բացածս դռան հետ□ում
Ես երազում էի տրուսիկի փոխարեն հագնել նրա հեշտոցը
Ես երազում էի լինել նրա password-ները
Ես երազում էի աշխարհին նայել նրա բլթակների ծակերի միջով
Ես երազում էի դառնալ նրա կյանքի հասանելի բայց անմար երազանքը
Ես երազում էի ծծցնել նրան կայծակնային արագությամբ մեքենավարելիս
Ես երազում էի խաչվել նրա մարմնին
Ու ա՛յդ կերպ հավետ միախառնել մեր արյունները
Ես երազում էի հետեւել
Թե ինչպես է նա իր երկար թարթիչներով խոզանակում ատամներս
Ու դառնում էի պոետ

Գեղեցիկ Աղջիկ
Ա՛ն քեզ Գեղեցիկ Տղամարդ Գեղեցկություն Արարող
Էլ ի՞նչ է քեզ պետք
Թե՞ գեղեցկարար իմ գործունեությունը
Վկայում է հենց քո ամենագեղեցկության անբավարարության մասին

Նա սիրում էր ուրիշի
2 x 2
Շաբլոն պատմություն

Քեզ լքեցին բոլորը` քեզնից բացի։

Ինչքա՜ն էի սիրում նրա մարմնաշարժումների հիերոգլիֆները

Խելքը գնում էր լուսնի համար
19 էլ չկար
Շատ մի սենտիմենտալ երազկոտ տիպ էլ չէր
Բայց գիշերները սիրում էր երկա՜ր նայել լուսնին
Ու ես մտքիս դրել էի դառնալ տիեզերագնաց
Որ գոնե լուսնի վրա մի լավ կշտանամ եւ ինձ եւ ուղղված նրա հայացքից
Բայց ինձ վիճակված էր բավարարվել
Քար տրաքի օդային ուղեւորի կարգավիճակով
Ու լուսնի փոխարեն

Ես թռա Ամերիկա
Կոլումբոսի օդային հետքերով
Նյու Յորքից տաքսիով սլանալով Նյու Ջերսի
Թռա Ջորջիա նահանգ
Կյանքում առաջին անգամ փող աշխատելու
Տքնաջան աշխատանք
Անքուն գիշերներ
Դեպրեսիաներ
Քունքիս հրացան
Քիմքիս թեքիլա
Գերհոգնածություն
Արտաժամյա ծանր աշխատանքներ
Թունդ պլան
Ոռներիցս ծուխ
Գործատուն յուրաքանչյուր դոլարը տալիս էր նույն դժվարությամբ
Ինչ պրոստատիտով հիվանդ անդամագլուխը շեռի մեկ կաթիլ
Մերը քունած կապիտալիստներ
Մի քանի ամիս հետո տղեքով ավտո վարձեցինք
Լիքը գարեջուր առանք
Կոխինք մեր զրթուզիբիլը քրքրված Տոյոտայի տուտուզն ու
պոկվեցինք Ատլանտյան օվկիանոս
Ծովի մակարդակը մեր կոփված մարմիններով բարձրացնելու
Լողափնյա կայֆեր
Լողափնյա վոլեյբոլներ խաղալ չիմացող գեղեցկուհիների հետ
Լողափնյա գույնզգույն բիկինիներն աչքներիս արեւային ակնոցների տեղ դրած
Իրենց բիկինիները ման եկող ճվճվացող աղջիկների հետեւներից ընկած
Լողափնյա կրակոտ քամակներից
Ոռայրուկ ընդունող ամառային արեւ

Ավազահատիկներով պատված
Սավաննա քաղաքը լվացող օվկիանոսից թաց-թաց
Ծանոթ-անծանոթ աղջկեքով տղեքով
Մակընթացությամբ քցվեցինք գիշերային ակումբներ
Վրաներիցս թափ էինք տալիս ջրի կաթիլները
Մեր տոքսիկ կայֆի բացականչական նշանները
Շարժվում էինք աղավաղելով դա Վինչիի
« Մարդկային մարմնի համաչափությունների դիագրամը»
Ղժժացինք պարեցինք խմեցինք տժժացինք կոխվեցինք բայց
Ես համբուրվում էի այն գիտակցությամբ որ թքում եմ այդ բերանների մեջ
Mad
Poseidon
ակումբում

Ես մի կերպ ծլկեցի խելացնոր drum&base-ի ռիթմերի ու պարերի գժանոցից
Ես լավ հարբել էի ու գիշերվա ժամը երեքին
Լուռ ու մենակ կանգնած էի մի քանի կիլոմետրանոց
Իմ պես ճոճվող կախովի կամրջի վրա
Ու պատկերացնում թե ոնց եմ կարոտից խելագարված Լինայի պատվերով
amazon.com-ի հոգատարությամբ նավով փոխադրվում նրա ծոցը□
ՀԵՏԻՈՏՆԻ ՄՈՒՏՔՆ ԱՐԳԵԼՎՈՒՄ Է
Քամուն հակառակ քայլերս տանում էին լուսարձակ քաղաքից հեռու դեպի մթություն
Ես գիտեի որ կամրջի մյուս կողմում Հարավային Կարոլինան է
Ես զգում էի ինչպես էր Լինան մյուս կիսագնդում տեղաշարժվում
Երկրագնդի վրայով որ մի կրկեսային գնդակ է
Ու պտտվում է նրա քայլվածքի հակառակ ուղղությամբ
Որոշել էի Կարոլինայի մոտակա մութ ափում մենակով լողանալ
Հատուկենտ հսկայական բեռնատարներ էին մեծ արագությամբ անցնում
Մթությունն առջեւում իրոք վախենալու էր
Ու խորհրդավորություն կար այդ անտեսանելիության մեջ
Խմածությունս մնաց հետեւում
Այսպես ոտքով գնում էի իմ հարազատ քաղաքի մի ծայրից մյուսը
Դեպի LoveStreet
Որտեղ բնակվում էր իմ սիրունիկ աղջիկը
Նրա տան պատերն ականջներիս սեղմած
Աշխարհին խուլ փնտրում էի նրա ձայնը կենցաղային շըրըփ-թըրըփը
Գոնե հազը գոնե բխկոցը գոնե զկռտոցը գոնե աղիքային քամիները
Հիմա քայլում էի մենակ գիշերվա հազարին աշխարհի մյուս ծայրում մի ճոճվող կամրջով
Սիրտս հզոր jabերով վաղուց նոկաուտ էր արել սառը դատողությանս
Սիրտս լուռ թպրտում էր գլխատված սպիտակ աղավնու պես
Նայեք նրա աչքերի մեջ
Հետո գնում էի ընկերներիցս մեկին դիվադադար անելու
Դուռը ջարդում էնքան մինչեւ բացեին
Դուրս քաշում քնաթաթախին
Ու ձմեռվա սառնամանիքին ոգեւորված պատմում հոգեվիճակիս մասին
Բերանիցս դուրս եկող գոլորշու մեջ տեղադրելով ցնորված մտքեր
Հեռվից դառը տեսարանը զվարճալի կոմիքսի էր նման
Ճայ անցավ կամրջի տակով
Կողս դեմ տված քայլում էի դեպի Endless Night
Հասնելու Հարավային Կարոլինա
Իմ անկուշտ սիրո Մեքքան
Որ կրում է բաղձալի անունը
Կ Ա Ր Ո Լ Ի Ն Ա
Իմ առաջին սիրո Պոեմի վերնագիրը
Բաղկացած իմ ու նրա անունների վանկերից

Ու ոտք դրեցի Կարոլինայի հողը թե չէ
Պատահեց անսպասելին
Կարոլինայում
Ես տեսա աղավաղված պատկերներ իմ «Կարոլինա» պոեմից.
«Կաբրիոլետում նա է ու նա. ճանապարհում է նրանց քնկոտ օձը
եւ դեպի Գրողի ծոցը»
Աչքերիս առաջ մի տեսարան էր բացվել
Welcome to South Carolina! գրվածքով մեծ ցուցանակի դիմացի մայթին
Վրաերթ արված հաստ ու երկար օձ
Երկարության կեսը սեփական արյան չորացած հունն էր
Քիչ հեռու
Մի քանի տարվա հնության փոշիով պատված կաբրիոլետ իջած ակերով

Երկար նայում էի
Սառը քրտնքի միջով
Մոլի աթեիստի դեֆոկուսացած տեսադաշտում
Ուրվագծվում էր ԱՍՏՎԱԾ
Ու դառնում էի պոետ

Հետդարձի ճանապարհի մի մասն անցա հետ□անց
Տեսարանը փոքրանում էր վառվող թղթի պես
Իր ստվերի հետ ծանոթացող փոքրիկ փիսիկի պես
Ես վերստին ծանոթանում էի ինքս ինձ հետ

Ինձ մինչ այդ թվում էր թե ինձ համար
Պոեզիան ոչ այլ ինչ է քան սերս արտահայտելու մի միջոց
Բայց հիմա արդեն պարզ գիտակցում էի որ
Ինձ համար
Սերը ոչ այլ ինչ է քան
Պոեզիա արտահայտելու հազարավոր միջոցներից մեկը
Ու դառնում պոետ
Որը ձայնն աշխարհը գցած հայտարարում է

Մարդու մեջ գնահատելի է մենակ Պոեզիան
Մնացած որակները փուչ բաներ են

Սիրահարությունը մարդասիրության մայրն է

Ես սիրում եմ քեզ

Արեւելքն ու արեւմուտքը շարունակ վոլեյբոլ էին խաղում
Արեւով մի քանի տասնյակ նետում հասցրին փոխանակել
Մինչ հոգնած ջարդված կհասնեի Ամերիկայից տուն

Ինչպես օձի խայթոցից դեղ
Նրա անտարբերությունից Պոեզիա քամելու

Դեկտեմբերի 1, 2003-մարտի 21, 2004


LOVE AT EVERY SIGHT

All people except Poets
Are insane

The oppressive majority of all people are insane
So their insanity appears sane

And when I revolt against this all-consuming insanity
They think me insane

All Poets
Are insane

Miracles exist
Without a doubt
And I am so sure of this
As I am that had your nose been slightly more hooked
The whole face of the earth would have been changed
You are a feast

I wrote my first poem
With my steps
When as a student struck down by my mad infatuation
I roamed the streets and alleys of my city
Writing the long name of my beloved with the trajectory of my steps
I wore out entire neighborhoods under my feet memorizing the sequence of the gigantic letters
E V E L I N A

Within a few weeks I managed to cover
The floor plan of an entire huge metropolis
With a handwriting
Rather a foot-writing
That would send me straight to a psychiatric ward
With a never before seen diagnosis: LINA

I longed to tickle her all over her body
I longed to rape each one of her pores
I longed to stand with her face to face
And tie her long hair into one knot with mine
With the sun pouring in through hair-thin cracks
I longed to show her the world in my eyes
I longed to see her just once past midnight
And instead of the lunar phases
I saw the flying half-moons of her nail clippings
I longed to comb my hair with her fingers
To use her paint-covered palms for painting my car
I longed to rip out her long hair
And replace with them the strings of my electric guitar
I longed to become her three-dimensional geometric shape of choice
I longed to drive my teeth through her tits
And dangle from her nipple panting in rhythm with all of her knickknacks
I longed to be at her house
I longed to find her behind every opening door
I longed to pull her vagina over me instead of underwear
I longed to be her passwords
I longed to look at the world through the earring holes in her ears
I longed to become her achievable but unfading dream
I longed to have her blow me behind the wheel of a speeding car
I longed to be crucified on her body
And in this way mix our bloods together for eternity
I longed to watch her
Meticulously brush my teeth with her long eyelashes
And I was becoming a Poet

Baby
I’m offering you a beautiful guy who creates beauty
What more can you want?
Or does my beauty-creational pursuit
Indicate insufficiency of your consummate beauty?

She loved another
A cliché story
As trite as two and two is four

Everyone has abandoned you except yourself.

How I worshipped the hieroglyphics of her body movements

She was crazy about the moon
She was barely nineteen
And although she wasn’t one of those sentimental dreamy saps
At night she liked to look at the moon for a long-long time
Then it donned on me that I should become an astronaut
And go to the moon to get my fill of her glances directed at “me”
But I was destined to become
An air traveler at best
And instead of the moon

I flew to America
Following in Columbus’s air-tracks
I cabbed from New York to New Jersey
Then Georgia
To earn some dough for the first time in my life
Menial labor
Sleepless nights
Depression
Guns to my head and shooting some whiskey
Exhaustion
Hard overtime work
Smoking joints
Busting my ass
The owner paid me each buck as generously
As the prostate gland yields a drop of piss
Fucking capitalists
A few months later we rented a ride
Loaded up on beer
Shoved all that shit in the ass of the old Toyota
And zoomed to the Atlantic
To elevate the sea level with our hardened bodies
Beach entertainment
Beach volleyball with beautiful chicks playing like crap
Shielding our eyes with colorful beach bikinis worn on our faces
Chasing the shrieking chicks looking for their bikinis
The summer sun tanning on
Sizzling beach asses

Out of the ocean washing up the shores of the sand-covered town of Savanna
The tide would throw us
Wet to the bone
With familiar unfamiliar girls and guys
Into nightclubs
We’d shake off the water
The exclamation points of our toxic trips
We moved mercilessly distorting da Vinci’s “Proportions of the Human Body”
Hung out danced went nuts fucked but
I kissed with the knowledge that I was spitting into those mouths
At the club
Mad
Poseidon

I barely made it out of this bedlam of dancing and the crazy rhythms of the drum&bass
I was shit-faced and at three in the morning
I stood by myself on a very long bridge
Shaky and unsteady like me
And dreamed of how Lina unable to endure our separation would ask
Amazon.com to caringly ship me into her arms
NO PEDESTRIANS
My feet took me against the wind away from the illuminated city into the remote darkness
I knew that waiting for me on the other side of the bridge was South Carolina
I could sense Lina moving on the other hemisphere
Of the globe which was only a circus ball
Rolling under her feet
In the opposite direction of her careless steps
I’d decided to take a solitary swim off a nearby Carolinian beach
From time to time huge trucks rushed by
The darkness ahead was frightening indeed
And there was mysteriousness in this darkness
So I left the drunken buzz behind
I used to walk from one side of my city to the other
To Love Street
Where my beauty lived
Pressing the walls of her house to my ears
Deaf to the world I searched for her voice the domestic hustle and bustle
At least a cough at least a burp at least the intestinal winds
Now I walked alone in the dark on the other side of the world
Over some shaky bridge
My reason long ago knocked out by the powerful jabs of my heart
It silently quivered like a beheaded white dove
Look into its eyes
Then I’d go visit one of my friends
Bang on the door until somebody answered
I’d drag him sleepy outside
And amidst the winter frost passionately describe my emotional state
Pouring nonsensical ideas into the steam coming off my lips
From afar this bitter spectacle resembled an amusing comic strip
A seagull flew up from underneath the bridge
I would head unrelentingly into the Endless Night
To get to South Carolina
To the Mecca of my insatiable love
That carried the cherished name
K A R O L I N A
The title of my first poem
Composed of the syllables of our first names

When I stepped onto Carolinian soil
I was startled
Here
I found distorted scenes from my poem “Karolina”
“She and He in a convertible, a sleepy serpent’s leading them
… straight to the devil’s den”
In front of my eyes
To the left of the road sign that read
Welcome to South Carolina!
Lay a huge snake run over by a car
In a puddle of dried blood half the length of its body
A little farther down the road
Covered with years of dust a convertible car
With flat tires
I looked on for a while
In cold sweat
My blurred vision of a fervent atheist
Revealed the emerging contours of God
And I was becoming a Poet

I left walking backwards part of the way
The scene was shrinking like burning paper
And like a kitten that sees its own shadow for the first time
I was meeting myself anew

I used to think that for me
Poetry was only a way to express love
But after this I clearly realized that
For me
Love was nothing more
than one of the thousand ways to express Poetry
And I was becoming a Poet
Shouting to the world at the top of my lungs

Poetry is the only precious human quality
All the others are nonsense

Love is the mother of philanthropy

I love you

East and West kept playing volleyball
They exchanged a few dozen serves of the sun
As I made my way homeward from America
Tired and worn out

To distill Poetry from her indifference
Like medicine from snake venom

Translated from the Armenian by Margarit Tadevosyan
in collaboration with the author

December 1, 2003-March 21, 2004

Introducing Karen Karslyan

A Yerevan native and recent transplant to LA, Karen is a widely published poet who writes in Armenian and in English.

Click here to access Karen's personal webpage

SPECIAL EDITION: Two short poems by Lola Koundakjian

It's not just another day...
It's me plus one year...
myself growing, evolving, continuously...

So on this birthday, I release two pieces written in July of 2006.

Click the link to hear In my sleep, and, In flight read by the celebrant herself.

Գիշերը քունիս մէջ՝
Աշխարհը հանդարտ է,
Երկինքը անբիծ,
Քաղաքները լուր
Փոքրիկները բարի
Պատանիները անկախ
Ծերերը ժպտուն
Աղքատները կուշտ
Հիւանդները յոյսով։


Dedicated to the Kroshian family, in Boston.


Լուսնակ գիշեր է,
Աստղերը կը փայլին
Փոքր օդանաւիս շուրջ.
միթէ ճամբան կը լուսաւորեն որ ապահով հասնի՞մ։

Հոս հոն փոքր քաղաքներ
կը շողան ադամանդներու նման
ու ահա հորիզոնին՝
արեւը կը ծագի։

Copyright 2006 Լօլա Գունտաքճեան

ՀԵՆՐԻԿ ԷԴՈՅԱՆ: ԷԶՐԱ ՓԱՈՒՆԴԻ ԾԱՌԸ

Օրն աճում է իմ մեջ,

լցվում է, հասունանում, ժամերը դանդաղ

տարալուծվում են իմ երակներում,

ալիքներն ափն են ծեծում,

նա մեծանում է, թափվում չորս կողմից,

նա իմ մեջ է, թեեւ

նրա ձայները գալիս են դրսից:

Ես նրան տալիս եմ իմ արյան կաթիլներից,

իմ շնչած օդից,

իմ ուժից, չարչարանքից, իմ լռությունից,

նա վերցնում է այն, ինչ ես եմ վերցնում,

ես նրան կյանք եմ տալիս,

նրա արմատները քանդում են կուրծքս

եւ հասնում մինչեւ հողը:

Հենրիկ Էդոյան: Կանգնած էր ծառը մենակ

Կանգնած էր ծառը մենակ
Քամու եւ անձրեւի դեմ,
Iոսում էր երազի մեջ,
Եւ նա միայն ծառ չէր:

Ապրում էր մարդը կյանքում
Օրերի ստվերի տակ,
Լռում էր ծառի կողքին,
Եւ նա միայն մարդ չէր:

՛ացվում էր սերը դանդաղ,
Փայլում էր ինչպես դանակ
Ծառի եւ մարդու միջեւ,
Եւ նա միայն սեր չէր:

Եվ հետո երգն էր բխում
Լռության խավար կողից,
Գալիս էր, անշարժանում,
Եվ նա միայն երգ չէր:


The Tree stood alone

The lone tree in its dream
withstood weather and barm;
it could articulate the storm.
It was more than a mere tree.

A man spent his life span
near that vocal tree
wordlessly, silently.
He was more than just a man.

Glistening like a steel knife
between man and tree
love crept in by degrees.
And slowly became more than love.

Then a song began to be sung.
In the dark silence it welled
uninvited, uncalled
and was more than a song.

Henrik EDOYAN (1940- )

Translation by Lilit Abajyan.

This poem and translation have appeared in naturopa, no 103, 2005.

L’arbre solitaire

L’arbre solitaire en son rêve

résistait aux intempéries;

il faisait front à la tempête.

Il était bien plus qu’un arbre ordinaire.

Un homme passa toute sa vie

près de cet arbre à voix

sans un mot, en silence.

Il était bien plus qu’un homme ordinaire.

Luisant tel un couteau d’acier,

entre l’homme et l’arbre

l’amour se glissa peu à peu.

Et lentement devint plus qu’amour.

Puis un chant s’éleva.

Il emplit l’ombre silencieuse,

surprenant, ensorceleur,

et devint plus qu’un chant.

Traduction: Conseil de l’Europe, 2005.

---

Naturopa is a French-English magazine published by the Council of Europe. Since 1968, it has worked on raising awareness among European citizens and decision makers of the importance of sustainable development in Europe by focusing on its unique heritage.

Click here for Europa's website.

PEN Organization

On November 30, 2006, as a member of Pen America, I went to a holiday card writing blitz. About 40 of us sat around big tables, took a bunch of UNICEF cards and sent greetings to journalists and writers and their families around the world who are either currently in prison or on trial.

PEN provided the UNICEF cards, envelopes, address labels, and postage.

It was very moving to find the name of Hrant Dink amongst the names. My father, who came to volunteer with me, and I, wrote to Mr. Dink.

It must be said that my Dad, who normally has to be bribed to write holiday cards to family members, sat and wrote cards in Arabic, French, Turkish, and some in English to complete strangers in the Middle East, Africa, Cuba and China. As a retired photo journalist, he knows all about freedom of the press.

To know more about PEN, visit its sites, and start by readings its Charter.
The Website of Pen America and
International Pen

---

Armenian-American authors who are members of PEN include:
Peter Balakian
Eric Bogosian
Chris Bohjalian
Diana Der-Hovanessian
Gregory Djanikian
Marjorie Housepian-Dobkin
Nancy Kricorian
Peter Sourian

Armenian authors overseas who are members of PEN include Vahé Godel (Switzerland)

PEN's Armenian Centre:
President - Anna Hakobyan
App. 8, 24 Papazian st, Yerevan, 375012, Armenia
Email: armpen@arminco.com

Mariné Petrossian: ԵՐԵՔ ՊԱՏԱՀԱՐ ԵՐԵՔՆ ԷԼ ԱՇՆԱՆԸ/THREE ACCIDENTS THAT HAPPENED IN AUTUMN

Click the link to hear
THREE ACCIDENTS THAT HAPPENED IN AUTUMN read by the author,Mariné Petrossian.

մի անգամ աշնանը
դուրս էկա որ գնամ խանութ
տեսա քաղաքն ուրիշ ա
ու փողս արդեն չի անցնում

որոշեցի քայլեմ փողոցներով
նայեմ դես ու դեն
մինչեւ որ մի բան կպատահի
կամ էլ դրամս կդառնա փոխարկելի

------

մի անգամ աշնանը
սրճարանում նստած էի
տեսա մատուցողը խոսում ա
ու ես ոչինչ չեմ հասկանում

իսկ գարեջուրը առաջվանն էր
առաջվանն էին նույնիսկ գները
մատուցողը տեսավ չեմ հասկանում
թողեց գնաց

------

մի անգամ ուշ աշնանը
բաղրամյանով իջնում էի ցած
տեսա ձեռքիս ծաղիկներ կան
ու չէի հիշում որտեղից

հասկացա որ բան ա պատահել
բայց մարդ չկար որ հարցնեմ
բաղրամյանը ծայրից ծայր դատարկ էր
ու կամաց անձրեւ էր գալիս

From the volume Հայաստանի ծովափին (On the Armenian Shores), Actual Art, 2006.

Trois incidents

un jour d'automne
en me rendant au magasin
j'ai vu que la ville était autre
que mon argent ne valait déjà plus rien
j'ai décidé d'aller par les rues
de regarder de-ci de-là
jusqu'à ce qu'une chose arrive
ou que je puisse changer mon argent

+++

un jour d'automne
assise dans un café
j'entends le serveur qui parle
et je n'y comprends rien

la bière était d'autrefois
les prix étaient d'autrefois
voyant que je ne comprenais rien
le serveur est parti

+++

un jour de fin d'automne
je descendais l'avenue Bagramian
je vois que j'ai des fleurs à la main
sans trop savoir pourquoi

j'ai compris qu'une chose était arrivée
mais personne à qui poser la question
l'avenue Bagramian était déserte
et il pleuvait doucement.

Traducteur Denis Donikian

Introducing Mariné Petrossian

Mariné Petrossian lives in Yerevan. She is the author of three poetry books published in Armenia (Բանաստեղծություններ, 1993, Կանոնական պատմություններ, 1998, Հայաստանի ծովափին, 2006) and another two translated and published in France (J'apporterai des pierres, 1995, Erevan, 2003, Editions Comp'Act).

Mariné writes also essays. Her essay “Antipoetry, or When the Poet Does Not Seek an Alibi”, on contemporary Armenian poetry, has aroused a controversy in Armenian literary circles.

Mariné has participated in several poetry festivals and gatherings, such us the XXI International Biennial of Poetry in Liège, 1998; Struga Poetry Evenings, Macedonia, 2000, 2002; International Conference on Armenian Contemporary Literature, UCLA, 2001; Huitième Salon du Livre d'Europe centrale et orientale, Die-Drome, France, 2001. In 2005 she won a UNESCO-Aschberg Bursary for Artists and was granted a residency at Djerassi Resident Artists Program, Woodside, California.

Grish Davtian/ԳՐԻՇ ԴԱՎԹՅԱՆ: ԳՈՒՆԱՏՈՒԹՅԱՄԲ

Գունատվել են այտերդ,
Շուրթերդ թաց են,
Գրկիդ փափուկ լանջերը
Կիսով չափ բաց են...

Սիրո տենչով ես եկել,
Կպել ես կրծքիս,
Գրկիս տրոփն ես կտրել
Տիրում ես սիրտիս,,,

Դժգունել է ճակատդ
Սիրո գաղտնիքով,
Քունքերդ տաք են իղձով,
Ի՛մ էլ տաք բաղձով։

Ես ո՞ր հեքիաթը պատմեմ,
Որ դուր գա սրտիդ,
Որ իմ սիրով փարատեմ
Դժգույնը դեմքիդ...


Գլենդել, Կալիֆորնիա

ԳՐԻՇ ԴԱՎԹՅԱՆ: ԱՆՈՒՇԱԲԵՐ

Ուզում եմ գաս ու բերես
Բուրմունքները քո,
Որ շուրթերիդ համով են
Իմ գավը լցնում.
Որ շունչիդ տաք շոյանքով
Քունքերս են խանձում.
Որ շրշում են,
Փսփսում են գգվանքներ,
Ու մտքերիս զգացումներ են բաշխում...

Ուզում եմ գաս ու բերես
Փափկությունը քո,
Որ ծոցիդ ու կոնքերիդ
Հեշտանքն են ինձ պարգևում,
Որ բումբերիդ քնքշությամբ
Օղակվում են ինձ,
Եվ իմ տենդի ու եռքի
Հևքն են սպառում...

Արի ու բեր քո քրքուր
Գրգանքները ջերմ,
Ու իմ սիրած բաների
Անուշները բեր...


Գլենդել, Կալիֆորնիա

Copyright Grish Davtian

ՎԱՐԱՆԴ: Ի՞ՆՉ ԱՆՈՒՆ ԴՆԵՄ...

Ի՞նչ անուն դնեմ քեզ վրայ հիմա,
Լուսա՞ստղ ու ծաղի՞կ, որ բացւեց կողքիս,
Թէ՞ տարիներիս անկումի վկայ,
Որ ինձ յետ տւեց՝ առնական ոգիս:

Ի՞նչ անուն դնեմ քեզ վրայ հիմա,
Սէ՞ր, անրջա՞նք, լո՞յս, կարօ՞տ ու ցնո՞րք,
Թէ՞ ատրուշանից առանձնացած ջահ,
Որ սառն տրոփը դարձնում է բորբոք:

Ի՜նչ անուն դնեմ քեզ վրայ, լաւս,
Որ ինձ յետ տւիր այն ամէնը, որ
Մի օր կորցրեցի ու դարձան ցաւս,
Իսկ արդ փայլում են հեւքով մեղմօրօր:

Ի՞նչ անուն դնեմ քեզ վրայ, սէ՛րս,
Կախարդա՞նք, հրա՞շք, հայելի՞, ակնաղբի՞ւր.
Սրբազան չարի՞ք թէ՞ մեղսոտ տէրս-
Բարիք բովանդակ, բալասան ու բոյր:

Ի՜նչ անուն դնեմ քեզ վրայ հիմա,
Արե՞ւ անսքող, որ բացւեց կրկին.
Լոկ գիտեմ, որ քեզ կը սիրեմ մինչ մահ,
Դու կեա՜նք, դու ծնո՜ւնդ, դու ցնո՜րք, դու կի՜ն:

Copyright Varand S. Koorkchian

ՎԱՐԱՆԴ: ՄԻՆՉԵՒ ՉԵՄ ԴԱՌԵԼ...

ՄԻՆՉԵՒ ՉԵՄ ԴԱՌԵԼ...


Մինչեւ չեմ դառել՝ խոտ, սէզ ու փոշի,
Մի քիչ սէր երգեմ, կարօտ ու թախիծ.
Մի քիչ լոյս երգեմ, որ լոյսն ինձ յիշի,
Որ մութը մի քիչ խուսափի ինձնից:

Երգեմ բողոքը որբացած լեռան,
Որին սեւ շղթան կալանեց՝ գերի.
Երգեմ կարօտը հեռաւոր իմ տան,
Որ թողի եզրում կեանքի ու մահի...

Երգեմ տաք սիրտը հին ընկերներիս,
Որոնց չհասցրի հրաժեշտ ասել.
Հարազատ տեսքը անգին գրքերիս,
Որոնք երկար են սնարս օծել...

Երգեմ օրհնանքը վաստակած հացի,
Որ սուրբ օջախը չլքեց երբեք-.
Տղերքս դարձան փարթամ, առնացի,
Աշխարհում մնաց ինձանից՝ հայ հետք:

Երգեմ թախիծը կորա՜ծ մի աչքի,
Որ կարծում եմ դեռ երկար ինձ յիշի.
Վերջապէս՝ վէրքը անեզերք կեանքի,
Մինչեւ չեմ դառել՝ խոտ, սէզ ու փոշի...


20.12.2003
ՎԱՐԱՆԴ

Varand (1953- ), aka Varand S. Koorkchian, is a poet, writer and translator. His poetry is influenced by both Eastern and Western Armenian cultural traditions. His poems reach out to the Armenian community with hopes to cure historical wounds.

Varand was honoured as Professor in Armenian Literature by the Grigor Loosavoritch University of Etchmiadzin, Armenia in 2001. He translates both Persian classic and modern poetry into the Armenian language.

Tsovinar Chilingaryan: Anvernakir/Անվերնագիր

Click the link to hear Անվերնագիր, read by the author,Tsovinar Chilingaryan.

մի ականջով լսի ինձ
ու մի աչքով ինձ նայի
ինձ մի կոշիկ նվիրի
ու մի մազդ էլ քեզ պահի

ձվիդ թայն ինձ հերիք ա
ու մի ծակը շալվարիդ
ինձ իմ կյանքը հերիք ա
որ նստեմ ու այն կարեմ

ինձ մատնացույց արա մատով
որն ամենաքիչն ես սիրում
ու լցրու փսխուկի հոտով
իմ ուղեղի ծալքերը

մենակ ցավդ մի խնայի
շռայլ եղի սեր իմ
հոգուդ ճեղքը մի սվաղի
էդ իմ եդեմն ա


Copyright Tsovinar Chilingaryan

Introducing: Tsovinar Chilingaryan

Born in Yerevan in 1968. Graduated from the Yerevan State University, philology department, 1991.

Started to write at the age of 32, concentrating on poetry and prose.
Published in Bnagir and Inknagir literary journals.

Charles Amirkhanian: Sound recordings

Fresno born Amirkhanian's work can be sampled by clicking on this link

It is very interesting to listen TO SEVERAL MP3s simultaneously. It's a TRIP!!!

Charles Amirkhanian is a composer, percussionist, sound poet, and radio producer. He is a leading practitioner and proponent of text-sound composition and has been instrumental in the dissemination of contemporary music. His recent work combines processed ambient and found sounds with text-sound and develops layers abstraction which interlock with representational or narrative constructs.

Sharon Olds: Mrs. Krikorian

She saved me. When I arrived in 6th grade,
a known criminal, the new teacher
asked me to stay after school the first day, she said
I’ve heard about you. She was a tall woman,
with a deep crevice between her breasts,
and a large, calm nose. She said,
This is a special library pass.
As soon as you finish your hour’s work—
that hour’s work that took ten minutes
and then the devil glanced into the room
and found me empty, a house standing open—
you can go to the library. Every hour
I’d zip through the work in a dash and slip out of my
seat as if out of God’s side and sail
down to the library, solo through the empty
powerful halls, flash my pass
and stroll over to the dictionary
to look up the most interesting word
I knew, spank, dipping two fingers
into the jar of library paste to
suck that tart mucilage as I
came to the page with the cocker spaniel’s
silks curling up like the fine steam of the body.
After spank, and breast, I’d move on
to Abe Lincoln and Helen Keller,
safe in their goodness till the bell, thanks
to Mrs. Krikorian, amiable giantess
with the kind eyes. When she asked me to write
a play, and direct it, and it was a flop, and I
hid in the coat-closet, she brought me a candy-cane
as you lay a peppermint on the tongue, and the worm
will come up out of the bowel to get it.
And so I was emptied of Lucifer
and filled with school glue and eros and
Amelia Earhart, saved by Mrs. Krikorian.
And who had saved Mrs. Krikorian?
When the Turks came across Armenia, who
slid her into the belly of a quilt, who
locked her in a chest, who mailed her to America?
And that one, who saved her, and that one—
who saved her, to save the one
who saved Mrs. Krikorian, who was
standing there on the sill of 6th grade, a
wide-hipped angel, smokey hair
standing up weightless all around her head?
I end up owing my soul to so many,
to the Armenian nation, one more soul someone
jammed behind a stove, drove
deep into a crack in a wall,
shoved under a bed. I would wake
up, in the morning, under my bed—not
knowing how I had got there—and lie
in the dusk, the dustballs beside my face
round and ashen, shining slightly
with the eerie comfort of what is neither good nor evil.

Sharon Olds, “Mrs. Krikorian” from Strike Sparks: Selected Poems 1980-2002. Copyright © 2004 by Sharon Olds. Reprinted with the permission of Alfred A. Knopf, a division of Random House, Inc.

Raised in Berkeley, California, Sharon Olds’s (1942—) poetry often focuses on confessional or autobiographical themes. Her collection The Dead and the Living has sold over 50,000 copies. From 1998 to 2000 she was the New York State Poet Laureate. Olds currently resides in New York City, where she founded the Writing Program at Goldwater Hospital for the severely disabled.

Armenian Poets in Cortland Review (text and audio)

Two of the Armenian-American poets mentioned in this blog have been publishes in the Cortland Review. The website also has links to hear the authors reading their work. You may need to download REAL PLAYER or WINDOWS MEDIA PLAYER to hear the RAM.

Read and hear the poems at the Cortland Review.

Balakian, Peter
An Interview with Peter Balakian (Interview, Issue 22)
The Tree (Poetry, Issue 22)
Ellis Island (Poetry, Issue 22)
Rock 'n' Roll (Poetry, Issue 22)

Djanikian, Gregory
When I First Saw Snow (excerpt) (Poetry, 1998 Holiday Special)
At the End of the Day (Poetry, Issue 5)
You Just Don't Get It (Poetry, Issue 5)
Break Up (Poetry, Issue 5)
Years Later (Poetry, Issue 3)
Neither Here Nor There (Poetry, Issue 3)
The Man Who was Always Sad (Poetry, Issue 3)
Fable (Poetry, Issue 3)
Waiting for Her Again (Poetry, Issue 3)

Վիոլետ Գրիգորյան/Violet Grigoryan: ՍԵՐ

Click the link to hear Love read by the author, Violet Grigoryan.

Ա.

Այս է մարմինը, որ հանձնված է... սիրուն։
Այս է արյունը, որ թռվռում է ժիր երակներում։
Աչքս լու՛յս, տոն է,
այս գիշեր տոն է, մարմնիս կիրակի,
եւ իգությունս, որ մթերել եմ թանկ հյուրի համար,
սփռել եմ ահա սիրեկանի դեմ։
Համեցիր, վերցրու, անուշ արա, դե,
նայիր, Խաչիկի աղջիկն է, ջանի՛կ, քեզ հյուրասիրում։
Համբուրիր ինձ ու...
Էլ չես ծերանա,
համբուրիր ինձ ու...
չես հիվանդանա,
համբուրիր ինձ ու...
չես մեռնի երբեք։
Չէ՞, բժշկվում են սիրո մահիճում,
կույրը տեսնում է կրքի խլիրտը,
համրը խոսում է թմբուկով սրտի,
կաղը ելնում ու քայլում է մարմնի արահետներով,
եւ մահվան քնից գեղեցկուհին է զարթնում համբույրով։

Համբուրիր ինձ ու...
Չեմ մեռնի ես էլ։

Տես, ցեցն ու ժանգը կերել են արդեն դիզած գանձերս՝
սիրուն շորերս, փայլուն զարդերս, խելոք գրքերս,
եւ գողը պատը ծակել է, տարել փողերս բոլոր,
բայց քո համբույրը չի ժանգի երբեք,
բայց քո համբույրը կծակի պատը չինական
թախծի...

Ես իմ բերանով քեզ կմոտենամ
եւ իմ շրթունքով կպատվեմ ես քեզ,
խուզարկու լեզվով ես կլրտեսեմ մարմինդ համակ
եւ կպրպտեմ եւ կկրկտեմ փեթակը մեղրի։
Ա՜խ, ինչ համով են, ինչ զգայնոտիկ շուրթերը յարոջ,
ինքնավար լեզուն ժիր նվագում է իմ ատամներին՝
վարժ, ինչպես ճերմակ ստեղնաշարի...

Ի՞նչ անեմ, մամա՛,
ընդառաջ գնա՞մ սիրո ներթաքույց միակ խոստումին,
հպվե՞մ մատների տաք թմբիկներով,
լեզվի փշփուշով խուտուտե՞մ տամուկ,
շոյեմ-փաղաքշե՞մ ցողունը վերձիգ
եւ հյուրընկալե՞մ սիրո ճամբարում...
Ձրի եմ առել, ձրի էլ կտամ մարմինն այս նվեր,
որ ինձ փայ հասավ, որ շահեցի հեշտ
այն վերաշխարհիկ վիճակախաղում,
(հափչի՛, էսքան ճի՞շտ)։
Դե, միջնամատով թակիր դուռը գոց շարժական գույքիս,
հանիր բառերի սեղմ հանդերձանքը,
մորեմերկ սրտով մտիր իմ կայքը
եւ խարիսխ նետիր ծովածոցիս մեջ...
Ես քեզ կողողեմ ներսիս ջրերով
եւ թեժ արգանդիս ծորուն մյուռոնով քեզ կմկրտեմ և
կնքված ես արդեն եւ դավանորդն իմ։

Աղվեսները, հա, որջեր ունեն միշտ,
երկնքի բոլոր թռչունները՝ բույն,
քո որջն ու բույնը ես եմ, մարմինս,
եկ ու բնակվիր իմ մեջ, սիրելիս,
քաղցր է քո լուծը, եւ բեռդ՝ թեթեւ։
Ելիր մահիճս, ասես ամբիոն,
եւ ճառիր Ճարտար մարմնի վանկերով,
մարմնի հոլովով,
մարմնի բառերով,
խոսքով մարմընի,
ասմունքիր ասքը սիրո եւ կրքի արշավանքների,
խնդրիր՝ կտրվի,
բախիր՝ կբացվի,
թեպետ նեղ դուռ է, անձուկ ճանապարհ,
բայց, հու՜շ, անկողնում կանչողի ձայնն է՝
պատրաստել եմ ես քո ճանապարհը
եւ հարթել բոլոր շավիղները քո...
Դե, վարիր կառքը մկանակառույց, կառա
վարիր ինձ,
բարակ, կաշվեհյուս, բարակ, նրբահյուս, բարակ մտրակով
ուղղորդիր խրտնած ընթացքը կրքի,
կոնքերիս դաջիր զոլ-զոլ նշանդ
եւ դրոշակդ ծածանիր վրաս։

Ես վայրի ջուր եմ,
ես խիտ ողկույզ եմ,
ես փուխր օդ եմ,
մտիր իմ հունը,
թաքնվիր իմ մեջ,
եւ ներշնչիր ինձ եւ արտաշնչիր
եւ ներշնչիր ինձ եւ արտաշնչիր
եւ ներշնչիր ինձ եւ արտաշնչիր,
խոր ներշնչիր ինձ, ա՜խ, արտաշնչիր,
ա՜խ, արտաշնչիր...
Ինչ հաճելի է քեզ ներընկալել, իմ սիրո մարզիչ, առույգ բարձընկեր,
չկա կանանցից ծնվածների մեջ լավը քեզանից...
Եվ երանի է իմ որովայնին, որ փշաքաղվեց լեզվիդ հպումից,
եւ երանի է իմ ստինքներին, որ ծառս են եղել լեզվիդ հպումից,
երանի է ինձ՝ տիրոջ աղախնիս, որ օրհնյալ եղա այսքան կանանց մեջ...

Մա՛մ, մի բարկանա,
տես, ինչ առողջ եմ,
տես, ոնց եմ կոփվել սիրո մարզանքում,
տես, սիրտս ուրախ, լեզուս ցնծուն է,
եւ իմ մարմինը հույսով է ապրում,
քանզի իմ անձը սիրո վայրում է...
Ով տեսնելու աչք ունի, թող նայի,
ինչ թովիչ նկար-
զույգ զոդ մարմինը՝ սավանին սփյուռ՝
հյուսված ծաղկեփունջ, ամեհի շուշան,
ոստրե բացուխուփ, տարուբեր ճոճան...
Ճոճիր մակույկս, իմ կայտառ քամի, զվարթ գործընկեր,
ճոճիր մակույկս, ընտիր թիավար, խելառ ծովահեն,
ճոճիր ինձ, մինչեւ իսպառ սպառվեմ,
մինչեւ վերջանամ ինքս ինձանից,
մինչեւ ինձանից ինքս դադարեմ,
ճոճիր ինձ այնքան, մինչեւ որ հասնեմ այնտեղ՝ ՈՉ ՄԻ ՏԵՂ-
ափ երանության...

Այդպես քայլ առ քայլ, այդպես բառ առ բառ,
դետալ առ դետալ, կանգառ առ կանգառ
ինձ քիփ ուղեկցիր իմ իսկ մարմընի լաբիրինթոսում
ու պաչիկ-պաչիկ, շարժում առ շարժում,
ու պաչիկ-պաչիկ, հնչյուն առ հնչյուն
ու պաչիկ-պաչիկ
ինձ տար անցկացրու իմ մարմնի շեմից,
ինձ տար հասցրու ուրախության տուն...
Ըհը, մի քայլ էլ, ըհը, մի շարժում և
Ճերմակ սավանին, ասես ճերմակ թուղթ,
երկու տող մարմնի շարահյուսությամբ գրված երկու խոսք՝

«Եվ կատարված է»։


LOVE
by Violet Grigoryan

translation by Shushan Avagyan


A.

This is the flesh, surrendered to love.
This is the blood, fervent in the veins.
Oh joy! I’m celebrating—
celebrating tonight this Sun-day of my body
and womanhood, saved for a noble guest,
that I’ve spread before my lover.
Be my guest, take it, savor everything,
I’ll be your hostess,
no one else but Khachik’s daughter,
kiss me and you won’t ever age,
kiss me and you won’t get sick,
kiss me and you will never die.
Surely, one can be cured in love’s bed,
the blind espies the throbbing of passion,
the dumb speaks in rhythms of the heart,
the limp gets up to walk the trails of flesh,
and the beauty awakens from her slumber
of death with a kiss.

Kiss me and I, too, won’t cease!

Look, the moth and rust have already consumed the hoards
of my treasures, my beautiful dresses, my sparkling gems, my smart books,
and the thief has broken in, gone with all my money,
but your kiss will never rust,
your kiss will break this wall of Chinese sadness.
With my mouth I will approach you
and wrap around you with my lips,
with my inspecting tongue I will hunt your body alone
and sweep away the contents of your honeycomb.

How delicious, how sensuous they are, the lips of my lover,
the tongue playing fervently on my teeth,
skillful, as if gliding over piano keys . . .


Should I, mother?
Should I submit to love’s secret promise,
should I touch with my burning fingertips,
should I tickle with my bristly tongue,
should I caress the sprouting stem
and be a guest in the camp of love?
This flesh was given to me for free,
and as a gift, I’ll give it away,
this flesh that I won with ease
in God’s game of chance.

Come, knock on the locked door
of my riches with your middle finger,
undress the tight layers of words,
enter my life with your naked heart
and throw your anchor in my bay.

I will splash you with my innate waters
and anoint you with my vulva’s myrrh,
for you are consecrated and I─your faith.


See the foxes, they all have their holes,
the birds of heaven have their own nests,
I am your hole and I am your nest,
come, dwell inside me, my love,
sweet is your burden, your weight is so light.
Rise to my bed as if to a lectern
and speak with the eloquent syllables of flesh,
in inflections of the body, words of flesh,
recite verses of love and conquests of passion.
Ask, and you will be given,
knock, and it will open,
and though the door is narrow, the path─not easy,
listen to the voice calling from the bed,
your path is already paved
and all your trails lead to me.
Go on, ride your mighty chariot, cum-
mand me with your delicate, leather-bound,
delicate, smooth, delicate whip,
tame the wild galloping of passion,
scorch my thighs with your mark
and wave your flag above me.

I am a wild river,
I am opulent vines,
I am fertile air,

enter my riverbed—hide inside,
inhale me, and exhale,
inhale me, and exhale,
inhale me, and exhale,
inhale me deeply, and oh exhale, exhale!
What pleasure it is to take you in, my trainer of love, my fervent mate,
none is equal to you of those born of women . . .

Blessed be my abdomen, that quivered from your tongue’s touch,
blessed be my breast, that curved from your tongue’s stroke,
blessed I am, my master’s servant, for being chosen of all women . . .

Don’t be cross, mother, look, how healthy I am,
look how robust I am from training in love,
how happy my heart is, my tongue so joyous,
and my flesh, living in hope,
for this Self is in the house of love . . .
Let them look at me, those who have eyes─
what a charming sight─
the conjoined bodies, spread on the sheets,
a woven bouquet, an agile lily, a knot
that tightens and loosens, a rocking swing . . .
Sway this raft, my buoyant wind, my joyful partner,
sway my raft, handsome captain, mad pirate,
sway me, until I cease,
until there is left nothing of me,
until I am no more,
sway me until I reach that place─NOTAPLACE,
the shores of bliss . . .

And so, step by step, word by word,
piece by piece, station by station,
guide me through my own labyrinths of flesh,
and kiss by kiss, move by move,
kiss by kiss, sound by sound,
take me past the gateway of my flesh,
take me to the house of joy . . .
One more step, yes, one more move,
and on the white sheets, as if on paper,
these words appear between two lines of flesh─

“It has happened.”


Բ.

Այս է մարմինը, որ հանձնված է... մահվան։
Այս է արյունը, որ կակազեց ու լռեց հավիտյան։
Ախ, ինչ տխուր տոն, ինչ ուրախ սուգ է,
եւ մեր սրտերն են ճմլվում մեր մեջ։
Մենք լաց ենք լինում,
որ հարսանիք է,
բայց փեսան, ավաղ, արդեն մեզ հետ չէ,
որ հարսանիք է,
հրավիրյալներն, ախ, արժանի չեն։
Եվ ծիծաղում ենք,
որ թեպետ մեռավ ցորենի հատիկն,
բայց բազում արդյունք պիտի ունենա։
Մեր հիվանդությունն իր վրա վերցրեց, մեր ցավը տարավ
այս Մարդու Որդին,
մեզ բուժեց մահից, եթե... Բայց ինքը
մարդու համբույրով մահվամբ վարակվեց։

Ա՜խ, հյուսնի որդի, Մարիամի տղա,
դու մարդու որսորդ էիր քեզ կարծում,
բայց, տես, որ մարդը քեզ որսաց մահով,
ախ, տես, որ մարդը քեզ որսաց մահով։
Եվ ահա ինքդ քեզնից վերջացար
ու դադարեցիր ինքդ քեզանից։
Եվ մեր սրտերն են ճմլվում մեր մեջ։

Գիտենք՝ ով սիրի երկնքի հորդ,
նա է քո մայրը, քույրն ու եղբայրը։
Եվ ահա մենք էլ մոր պես լալիս ենք, քրոջ պես ողբում
եւ եղբոր նման գլխահակ կանգնում։
Մերդ քոռանար՝ վիզդ դոշիդ ծուռ ընկած չտեսներ,
քուրդ չորանար՝ քեզ էդպես տանջված, զարկված չտեսներ,
եղբայրդ մեռներ՝ քեզ ծիծաղատեղ դառած չտեսներ...
Բայց մենք լալիս ենք նաեւ մեզ վրա,
մեր որդիների համար ենք լալիս ու աղաղակում,
հազա՜ր երանի չբեր կանանց ու այն արգանդներին, որ չծնեցին,
վա՜յ հղիներին, ստնտուներին,
ախ, հսկա լեռներ, ընկեք մեզ վրա,
կանաչ բլուրներ, շուտ ծածկեցեք մեզ,
թեպետ մենք քեզ պես քամին ու ծովը հնազանդեցրինք,
թեպետ ջրերի վրա քայլեցինք, կույրին բուժեցինք,
կաղին կանգնեցրինք,
թեպետեւ արդեն մեր պատկերով եւ մեր նմանությամբ
մարդ ենք պատճենում, շունչ փչում ռունգին,
բայց մեր սրտերը չեն ուրախանում,
մեր լեզուները չեն ցնծում, ավաղ,
եւ մեր մարմինը հույսով չի ապրում,
քանզի մեր անձը մահվան վայրում է,
եւ մենք զրկված ենք քո ներկայության ուրախությունից...

Մեռելների մեջ չենք փնտրում, չէ՛, քեզ՝ ամենաողջիդ,
բայց ո՜նց չտրտմենք ու լաց չլինենք այս մարմնի վրա,
որի մեջ ենք քեզ տեսել ու սիրել,
ո՜նց մխիթարվենք։
Վիրտուալ շուրթով, էհ, շատերն են մեզ հպվում, սփոփում,
բայց քո իսկական սփոփանքը չէ,
վիրտուալ ձեռքով, էհ, շատերն են մեզ շոյում, կարեկցում,
բայց քո իսկական կարեկցանքը չէ,
ա՜խ, մի օր նորից գայիր մարմընով, յուրայինի պես
եւ ընկերական
եւ շոշափեիր եւ հավատայիր մեր մարմիններին
եւ շոշափեիր մեր վերքերը բաց
եւ համբուրեիր,որ ցավը անցներ...
Էլ ո՜նց չտրտմենք ու լաց չլինենք այս մարմնի վրա,
որ դու էիր, դու՛, Ամենալավ Բան,
ախ, այս մազերը, որ մենք նարդոսի յուղով օծեցինք,
չորացած արյամբ կպել են իրար,
ախ, այս ձեռքերը, որ հաց ու ձուկը մեզ բաժանեցին
ու մեր ոտքերը լվացին խոնարհ,
մեխերով ծակված, խոցված են ահա,
եւ այս աչքերը, որ մխիթարում էին մեր սիրտը
եւ ուրախությամբ լցնում մեր հոգին,
պղտորված-սեւեռ նայում են դեպի այնտեղ՝
ՈՉ ՄԻ ՏԵՂ...

Մահվան կապանքով շղթայված ես դու այս բանտախցում,
որ դիակ է սառ-
եռօրյա կանգառ...
Բայց շուտով կելնես ճաղերի միջից կողոսկրներիդ,
շուտով կազատվես,
մինչդեռ մենք այստեղ դատապարտված ենք մեր մարմիններին,
մեր մարմինների մեջ ենք ավարտվում։
Թեպետեւ մահը ամենաէժան մեր խաղալիքն է՝
տասդրամանոց սայր, մետրուկես պարան,
թեպետեւ մահը մենք սառեցրել ենք,
կյանքի պահածոն դրել սառնարան,
թեպետ ազատ ենք մահը ընտրելու,
բայց անժամկետ է մեր բանտարկությունն այս մարմնախցում,
որի ներքնակը ճիճուներն են գարշ,
որի վերմակը որդերն են փքուն։

Եվ մոտենում է երբ սայրն այդ էժան,
մենք կակազում ենք, մենք սփրթնում ենք, մենք սնկրտում ենք,
եւ մեր սրտերն են ճմլվում մեր մեջ,
եւ մեր մտքերն են շփոթվում մեր մեջ,
եւ մեր աղիքն է գալարվում մեր մեջ,
եւ մեր լեզուն է չորանում մեր մեջ,
եւ մենք վազում ենք մեր Սենյակները, դռները փակում,
թաքնվում մեր մեջ...
Նրա առաջ մենք բոբիկ ենք ու մերկ,
քամակներս բաց ու վիզներս ծուռ։
Նա կծիկի պես մեզ կծկելու է, կծիկ շինելու
եւ գնդակի պես շպրտելու է այնտեղ՝ ՈՉ ՄԻ ՏԵՂ...

Բայց դու քայլ առ քայլ, բայց դու բառ առ բառ,
դետալ առ դետալ, կանգառ առ կանգառ
գնացիր դեպի մահդ անծպտուն,
այդ նախաշեմը անցար ու մտար
սիրելի հոր տուն։

Ամենալա՛վ Բան,
մոր պես մեզ շոյիր, քրոջ պես հույս տուր
եւ եղբոր նման մեր ձեռքը բռնիր
ու տոտիկ-տոտիկ, շարժում առ շարժում
ու տոտիկ-տոտիկ, հնչյուն առ հնչյուն
ու տոտիկ-տոտիկ
մեզ դուրս հանիր շուտ մութ ՈՉ ՄԻ ՏԵՂից,
մեզ տար անցկացրու այդ նախաշեմից,
մեզ տար հասցրու մեր պապայի տուն...
Ըհը, մի քայլ էլ, ըհը, մի շարժում -
վերջին կում օդն է վերջին հրումով
շուրթերի ճեղքից ինքն իրեն նետում
հավերժի ափսեն՝

«Եվ կատարված է»։




B.


This is flesh that surrendered to death.
This is blood that stuttered once, then was silenced forever.
Oh what tragic celebration, what joyful grieving,
and inside our hearts are warping.
We weep, for it’s a wedding,
but the groom, alas, is not with us,
for it’s a wedding,
but the guests are, oh, not worthy.
And we laugh,
for even though the seedling perished,
it will be fecund.
He took our ailments, he took our pain,
this Son of Man,
he cured us from death. But with man’s kiss
he was infected with death.


You thought you were hunter of men,
You—a carpenter’s boy, son of Mary,
but behold how men caught you with death,
oh behold how men caught you with death.
And here you are ceasing from yourself,
and here you are no more.
And inside our hearts are warping.

We know, those who love your heavenly father,
are like a mother, sister or brother to you.
And we, too, are weeping like a mother, grieving like a sister,
standing alone, lost like a brother.
Your mother should’ve gone blind,
not to have seen your head drop on your chest,
your sister should’ve gone dry,
not to have seen you so tortured, so beaten,
your brother should’ve died,
not to have seen you made a laughing stock . . .
But we are also weeping for our own fate,
for our sons we weep and wail,
blessed are those who are barren,
woe to those who are pregnant and feeding,
oh glorious mountains, fall on us now,
green hills, cover us soon,
and though we tamed the wind and sea,
though we treaded on waters, cured the blind,
made the limp walk,
and though now we clone man in our own image,
giving him breath, our hearts are not happy,
our tongues, alas, are not joyous,
and our flesh does not live in hope,
for we are in the house of death,
denied of the joy of your presence . . .

We refuse to seek you among the dead, not you—still living,
but how can we not grieve and weep over this flesh,
in which we have known you, in which we have loved you,
tell us how to find solace.
Many others touch us with their virtual lips to console,
but nothing compares to your consolation,
many others caress us with their virtual hands in compassion,
but nothing compares to your compassion,
oh return to us in flesh one day, as one of us, as friend,
touch us and accept our flesh,
touch our open wounds
and kiss us, to cure the pain . . .
How can we not grieve, how can we not weep for this flesh,
for you were, you were the Best Thing,
oh these tresses that we sprinkled with holy water
are now stiff with coagulated blood,
oh these hands that gave us bread and fish
and washed our feet humbly
are now nailed and covered in wounds,
these eyes that gave solace to our hearts
and joy to our souls
are now murky-dilated glaring into that place—NOTAPLACE . . .

In this dungeon you are bound with chains of death,
in this cold body, this three-day station . . .

But you’ll rise soon from the cages of your ribs,
you’ll be freed soon,
while we here are confined to our flesh,
we cease in this flesh—it’s where we end.
And though death is our cheapest game,
a blade worth a dime, a meter and half long rope,
though we’ve halted death,
and put our life preserve in the freezer,
though we’re free to choose death—
our prison is timeless in this body cell,
with a bed of swarming maggots,
with a blanket of bloated worms.

And when that cheap blade draws near,
we begin to stutter, we grow pale, we sob,
our hearts warp inside of us,
and our thoughts get lost,
our intestines twist and turn,
and our tongues stiffen in our mouths,
and we run to our Rooms, close the doors,
and hide inside of ourselves . . .

We are barefooted and naked in front of it,
our asses are uncovered and our necks are bent.
Like yarn, it will roll us into a bundle,
and cast us like a ball into that place─NOTAPLACE . . .

But you, step by step, word by word,
piece by piece, station by station,
faced your own death without complaint,
passed through that gateway and entered
your beloved father’s house.

Best Thing,
caress us like a mother, like a sister give us hope,
and hold our hand as a brother,
step by step, and move by move,
step by step, and sound by sound,
bring us out from this dark NOTAPLACE,
take us through that gateway,
take us to our father’s house . . .
One more step, yes, one more move,
the last gulp of breath pushes itself out
through the crack of lips onto the urn of eternity─

“It has happened.”

Copyright Violet Grigoryan.

This poem has previously appeared in Bnagir literary journal, published in Armenia.